บทความประจำเดือนธันวาคม 2564
I Day Trip สถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจ
และการแปรรูปผลิตภัณฑ์สู่ศูนย์การเรียนรู้ตำบลตูมใหญ่
กลุ่ม AGO1(1) ตำบลตูมใหญ่ อำเภอคูเมือง จังหวัดบุรีรัมย์
ดิฉัน นางสาวสุภาพร อดุลสุข ผู้ปฏิบัติงานประเภทบัณฑิตจบใหม่ ทำงานภายใต้โครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ 1 ตำบล 1 มหาวิทยาลัย เพื่อสร้างรากแก้วให้ประเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ ระยะเวลาโครงการ 3 เดือน เพื่อยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ ในเขตพื้นที่ตำบลตูมใหญ่ อำเภอคูเมือง จังหวัดบุรีรัมย์ จำนวน 19 หมู่บ้าน ได้แก่ บ้านหนองบัว บ้านสวายสอ บ้านกระทุ่ม บ้านปะคำสำโรง บ้านตูมน้อย บ้านตูมใหญ่ บ้านทุ่งสว่าง บ้านหนองดุม บ้านหนองตาด บ้านโนนเจริญ บ้านปะคำดง บ้านกรูด บ้านหนองไผ่ดง บ้านกระทุ่มนอก บ้านโคกสำราญ บ้านเมืองกับ บ้านแคนเจริญ บ้านหนองบัวพัฒนา และบ้านใหม่เจริญสุข
ในการปฏิบัติงานดิฉันและสมาชิกคณะผู้ปฏิบัติงาน AG01(1) ได้รับมอบหมายในการปฏิบัติหน้าที่รับผิดชอบในการจัดสถานที่ จัดเตรียมวัสดุอุปกรณ์ ร่วมทำกิจกรรมพัฒนาการแปรรูปผลิตภัณฑ์สู่ศูนย์การเรียนรู้ โดยมีวัตถุประสงค์ในการพัฒนาและกระตุ้น เพื่อให้นักท่องเที่ยวได้มาสัมผัสแหล่งท่องเที่ยวในชุมชนรวมไปถึงการจัดตั้งศูนย์การเรียนรู้ให้กับคนในชุมชน เพื่อให้คนในชุมชนสามารถสร้างรายได้ให้แก่ครอบครัวได้อย่างมั่นคงและยั่งยืน
1. กิจกรรมและแผนการดำเนินงานของโครงการ AG01(1) ตำบลตูมใหญ่ อำเภอคูเมือง จังหวัดบุรีรัมย์
อาจารย์ประจำหลักสูตรได้มีการจัดประชุมแบบออนไลน์ผ่านระบบ Google Meet เพื่อชี้แจงรายละเอียดแผนการปฏิบัติงานในเดือนธันวาคม และชี้แจงรายละเอียดเกี่ยวกับการจัดกิจกรรม I Day Trip สถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจ และการแปรรูปผลิตภัณฑ์สู่ศูนย์การเรียนรู้ตำบลตูมใหญ่
คณะผู้ปฏิบัติงาน AG01(1) เข้าร่วมประชุมกลุ่มย่อยภายในทีม AG01(1) เพื่อแบ่งทีมการรับผิดชอบการจัดตั้งศูนย์การเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น
คณะผู้ปฏิบัติงาน AG01(1) เข้าร่วมกิจกรรมทดลอง I Day Trip สถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจตำบลตูมใหญ่
คณะผู้ปฏิบัติงาน AG01(1) เข้าร่วมกิจกรรม I Day Trip ท่องเที่ยวศูนย์การเรียนรู้ และสถานที่ท่องเที่ยวของตำบลตูมใหญ่
คณะผู้ปฏิบัติงาน AG01(1) จัดทำบทความประจำเดือนธันวาคม
ในส่วนของการพัฒนาทักษะทั้ง 4 ด้าน ได้แก่ ด้านดิจิทัล (Digital Literacy) ด้านภาษาอังกฤษ (Language Literacy) ด้านการเงิน (Financial Literacy) และด้านสังคม (Social Literacy) ดิฉันได้ทำการพัฒนาทักษะตามที่มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์กำหนดครบถ้วนสมบูรณ์
2. I Day Trip สถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจ และการแปรรูปผลิตภัณฑ์สู่ศูนย์การเรียนรู้ตำบลตูมใหญ่
2.1 I Day Trip สถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจตำบลตูมใหญ่
การท่องเที่ยวตำบลตูมใหญ่ยังไม่เป็นที่รู้จักของจังหวัดบุรีรัมย์ แต่มีสถานที่ท่องเที่ยวน่าสนใจ ทางทีมงาน U2T ตำบลตูมใหญ่ ได้รวบรวมสถานที่ท่องเที่ยวภายใน I Day Trip ซึ่งสามารถเที่ยวได้ทั้งตำบลภายในวันเดียว ได้ทั้งความรู้และได้ทราบถึงภูมิปัญญาดั้งเดิม วัดชื่อดังประจำตำบล ร้านอาหาร และตลาดนัดชุมชน ซึ่งได้ทั้งความสนุกไปพร้อมกัน
1. วัดบ้านปะคำสำโรง จากการสอบถามเจ้าอาวาฬวัดบ้านปะคำสำโรง ได้ทราบเรื่องราวที่น่าสนใจ คือ รองนายก อบต. ฝันว่ามีหญิงอุ้มเด็กอยากขึ้นจากน้ำเมื่อตื่นมาได้เข้าไปตรวจสอบพบต้นตะเคียนท่ามกลางเสียงโห่ร้องด้วยความดีใจของชาวบ้านเป็นต้นตะเคียนขนาดเส้นรอบลำต้นประมาณ 200 ซม. ยาวประมาณ 25 เมตร จำนวน 6 ต้น จากนั้นชาวบ้านได้ช่วยกันขนย้ายมาที่วัดปะคำสำโรง โดยมีเครื่องเซ่นไหว้ ดอกไม้ ธูปเทียน
2. ป่าอนุรักษ์สมุนไพร ทางองค์การบริหารตำบลตูมใหญ่ได้เริ่มการอนุรักษ์ป่าไม้ชุมชนให้เป็นป่าสมุนไพรเพื่อให้ผู้คนที่สนใจสมุนไพรพื้นบ้านได้เข้ามาศึกษาข้อมูล โดยมีปราชญ์ชาวบ้านเรื่องสมุนไพรมาให้ความรู้เพิ่มเติม
3. แกรนด์แคนยอนบุรีรัมย์ หรือ ละลุ เป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ ละลุเกิดจากน้ำฝนกัดเซาะยุบตัวหรือพังทลายของดิน เนื่องจากสภาพดินแข็งจะคงอยู่ไม่ยุบตัวเมื่อถูกลมกัดกร่อน จึงมีลักษณะเป็นรูปต่าง ๆ จึงทำให้ละลุมีความสวยงาม และแปลกตาแตกต่างกัน ในทุกๆปี ละลุจะเปลี่ยนรูปร่างของมันไปเรื่อย ๆ ตามแต่ลมและฝนที่ช่วยกันตกแต่งชั้นดิน
4. ครัวตูมใหญ่ เป็นร้านอาหารที่เปิดได้ไม่นานแต่มีอาหารให้เลือกมากมาย โดยมีเมนูยอดฮิตที่ขาดหมดไม่ถึงครึ่งวัน คือ ข้าวขาหมู
5. วัดบ้านโนนเจริญ เป็นวัดขนาดใหญ่ที่อยู่กลางตำบลตูมใหญ่ มีพระประธานปางสมาธิขนาดใหญ่ตั้งอยู่กลางวัด เป็นสิ่งศักดิ์สิทธ์คู่บ้านโนนเจริญ
6. ศูนย์การเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นผ้าทอมือสีธรรมชาติบ้านหนองดุม เป็นการทอแบบดั้งเดิมมีกระบวนการย้อมผ้าแบบใช้สีธรรมชาติปัจจุบันได้มีผ้าสีที่ทางกลุ่มได้คิดค้นเพิ่มเติมมากมาย เช่น สีม่วง สีฟ้า สีส้มอิด สีเขียวอ่อน ซึ่งเป็นสีที่หายากมากถ้าเทียบกับปัจจุบัน และทางกลุ่มได้ทอผ้าไว้แบบหลากหลาย อาทิ ผ้าคลุ่มไหล่ ผ้าพันคอ
7. หนองสิม เป็นหนองบัวขนาดใหญ่มีบัวที่มีงดงามเฉพาะตัวที่เป็นเอกลักษณ์ และเป็นแหล่งอนุบาลสัตว์น้ำที่หายากในตำบลตูมใหญ่
8. ศูนย์การเรียนรู้การแปรรูป (กล้วยฉาบ) กลุ่มสัมมาชีพชุมชนบ้านใหม่เจริญสุข เป็นกล้วยเบรกแตกที่มีกระบวนการทำแบบดั้งเดิมของชาวบ้านต่างชวนกันคิดค้นสูตรขึ้นมาเอง มี 3 รสชาติ ได้แก่ กล้วยดั้งเดิม กล้วยหวาน และกล้วยสามรส เป็นกล้วยเบรกแตกที่มีรสชาติอร่อยไม่เหมือนใครมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว
9. ตลาดตูมใหญ่รักศรัทธา เป็นตลาดนัดสำหรับชาวบ้านสามารถนำสินค้าที่หาได้ตามฤดูกาลมาขายได้ซึ่งเป็นการกระจายรายได้ให้กับชุมชนอีกทาง
2.2 การแปรรูปผลิตภัณฑ์สู่ศูนย์การเรียนรู้ตำบลตูมใหญ่
1. กลุ่มสัมมาชีพชุมชนบ้านใหม่เจริญสุข กล้วยฉาบ มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (มผช.) “กล้วยเบรกแตก” นับเป็นขอว่างแบบไทย ๆ ที่มีความกรุบกรอบเคี้ยวเพลิน ผลิตจากกล้วยซึ่งปลูกได้ง่าย หาได้ทุกที่ บวกกับสูตรเบรกแตก ที่ทําได้หลากหลายสูตรทั้งรสหวาน รสเค็ม รสปาปริก้า ฯลฯ กล้วยเบรกแตกจึงกลายเป็นของว่างที่ถูกใจคนไทยมาช้านาน และในพื้นที่ตำบลตูมใหญ่มีการปลูกกล้วยน้ำว้าแทบจะทุกหลังคาเรือน จึงเหมาะที่นำมาสู่การแปรรูปอาหารไปสู่การพัฒนาเป็นอาชีพ ก็คือ การทำกล้วยเบรกแตกนั้นเอง
2. กลุ่มตูมน้อยผ้าไทย มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (มผช.) ภูมิปัญญาผ้าขาวม้าทอมือบ้านตูมน้อย เป็นงานหัตถกรรมที่พัฒนารูปแบบ ลวดลาย สี ด้วยการสร้างจากนวัตกรรมจากวัฒนธรรมภูมิปัญญาท้องถิ่น ให้มีความเป็นเอกลักษณ์โดดเด่นเฉพาะตัว โดยการพลิกโฉมจากผ้าขาวม้าสไตล์เดิมๆ เพิ่มเอกลักษณ์โดยการใช้สีพาสเทลที่มีความทันสมัยทอลายด้วยโทนสีต่างๆ
3. กลุ่มทอผ้าไทยบ้านหนองดุม มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (มผช.) ภูมิปัญญาผ้าทอมือบ้านหนองดุม เป็นหัตถกรรมที่ต้องมีการใช้ฝีไม้ลายมือในการทอผ้า มีความโดดเด่นและเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว คือ “ยกขิดลายดอกหญ้า” ที่ได้รับแรงบันดาลใจมาจาก “หญ้าตีนตุ๊กแก” (Coat Buttons, หรือ Mexican daisy) ซึ่งเป็นไม้ล้มลุกที่พบมากในแถวบ้านเรา หญ้าตีนตุ๊กแกเป็นพืชที่ออกดอกตลอดทั้งปีและทนแล้งได้ดี
5. ผลจากการสำรวจและเก็บข้อมูลเกี่ยวกับผลกระทบจากโรคระบาดโควิด-19
จากการสำรวจและเก็บข้อมูลเกี่ยวกับผลกระทบจากโรคโควิด-19 ในเดือนธันวาคม พบว่า ชาวบ้านในชุมชนทราบถึงข่าวเกี่ยวกับโรคโควิด-19 ที่มีการแพร่ระบาดในปัจจุบัน และตระหนักถึงการป้องกันตนเองเป็นอย่างดี ว่าควรปฏิบัติอย่างไรเมื่อต้องไปอยู่ในพื้นที่ที่มีความเสี่ยงของโรคระบาด เช่น การเว้นระยะห่าง การล้างมือด้วยสบู่หรือแอลกอฮอล์ การสวมหน้ากากอนามัยทุกครั้งที่เข้าร่วมกิจกรรมต่างๆของชุมชน เป็นต้น
4. ปัญหา อุปสรรคในการทำงาน และการแก้ไขปัญหา
ผลจากทำงานภายในเดือนธันวาคม ได้พบปัญหาในการเตรียมการวางแผนในการทำ I Day Trip สถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจ ตำบลตูมใหญ่ และศูนย์การเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นผ้าทอมือผ้าขาวม้าบ้านตูมน้อย เนื่องจากภายในต้นเดือนธันวาคมได้มีงานจากส่วนกลางเข้ามาอย่างต่อเนื่องทำให้การเตรียมงานในการทำ I Day Trip และศูนย์การเรียนรู้ ทำได้ยากเพิ่มขึ้น ส่งผลให้ทางกลุ่มจำเป็นต้องแบ่งทีมงานเพื่อรับผิดชอบแต่ละฝ่ายเพื่อให้งานได้ดำเนินต่อไปอย่างต่อเนื่องและเสร็จเรียบร้อยต่อเวลาที่ทางส่วนกลางกำหนด
5. สิ่งที่ได้เรียนรู้จากการลงพื้นที่
1. ได้เรียนรู้ถึงการติดต่อประสานงานกับหน่วยงานราชการ ผู้นำชุมชน และสมาชิกที่เกี่ยวข้องกับการทำงาน
2. ได้เรียนรู้ถึงการแก้ไขสถานการณ์ หรือการปรับเปลี่ยนรูปแบบการทำงานเมื่อเกิดปัญหาเฉพาะหน้า
3. ได้ทราบถึงการทำงานร่วมกันเป็นกลุ่ม รวมไปถึงความต้องการที่จะพัฒนาศูนย์การเรียนรู้ของคนในชุมชน
6. แผนการดำเนินงานต่อไป
คณะผู้ปฏิบัติงาน AG01(1) ตำบลตูมใหญ่ อำเภอคูเมือง จังหวัดบุรีรัมย์ มีการวางแผนการดำเนินงานต่อไป ดังนี้
1. คืนองค์ความรู้ทั้งหมดให้กับชุมชน เพื่อเป็นการนำองค์ความรู้ที่ได้ไปพัฒนาต่อไป
2. จัดกิจกรรม One Day Trip ท่องเที่ยวศูนย์การเรียนรู้และแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจของตำบล โดยการพาเยี่ยมชมสถานที่ท่องเที่ยวและผลิตภัณฑ์ชุมชนที่น่าสนใจแบบวันเดียวไปเช้าเย็นกลับ ตามแผนที่วางไว้
3. จัดทำรายงานสรุปแผนการดำเนินงาน เพื่อจัดทำรูปเล่มรายงานปิดโครงการ
4. นำเสนอผลการปฏิบัติงานประจำเดือนธันวาคมต่อคณะกรรมการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ภายใต้โครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ 1 มหาวิทยาลัย 1 ตำบล (มหาวิทยาลัยสู่ตำบล สร้างรากแก้วให้ประเทศ)
7. ลิ้งก์วีดีโอ