ข้าพเจ้า นางสาวนิลวรรณ พลราษฎร์ เจ้าหน้าที่ดำเนินงานประเภท บัณฑิตจบใหม่ ตำบลบ้านยาง อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์หลักสูตร : การยกระดับผลิตภัณฑ์ชุมชน ตำบลบ้านยาง อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์
ข้าพเจ้าและทีมงานได้ลงพื้นที่สำรวจเป้าหมาย ๑๖ เป้าหมาย และข้อมูลพื้นฐานของตำบลบ้านยาง เพื่อเก็บรวบรวมและนำข้อมูลที่ได้เพื่อพัฒนาเกี่ยวกับการยกระดับผลิตภัณฑ์ชุมชน การเพิ่มอาชีพและรายได้ให้กับคนในตำบลบ้านยาง
ข้อมูลพื้นฐานของตำบลบ้านยางซึ่งเก็บรวบรวมจากการสอบถามเจ้าหน้าที่ในองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านยาง คือในตำบลบ้านยาง อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์ มีทั้งหมด ๑๘ ตำบล มีหมู่บ้านที่ใช้ชื่อว่า “บ้านยาง” จำนวน ๗ หมู่ นอกนั้นใช้ชื่ออื่น เช่น บ้านโนนสมบูรณ์ บ้านมะค่า บ้านทุ่งสว่าง บ้านตามั๊ว เป็นต้น อยู่ห่างจากตัวเมืองบุรีรัมย์ประมาณ ๓ – ๖ กิโลเมตร ซึ่งนับจากหมู่บ้านที่ใกล้ตัวเมืองที่สุด มีประชากรอาศัยอยู่จำนวน ๑๓,๖๕๕ คน (ข้อมูลเดือนกันยายน พ.ศ. ๒๕๖๓) ซึ่งมีลักษณะชุมชนเป็นกึ่งเมืองกึ่งชนบท ผู้คนในตำบลทำงานในตัวเมืองเป็นส่วนใหญ่ และมีลักษณะครอบครัวอยู่กับแบบครอบครัวใหญ่ ค่อยข้างแออัดทำให้บ้านบางหลังแบ่งกันไปอยู่บ้านเช่า ซึ่งในตำบลบ้านยางมีบ้านให้เช่าค่อยข้างมาก อาชีพที่ทำในชุมชนส่วนมากมักทำอาชีพค้าขาย เพราะตลอดถนนเข้าและออกตำบลมักมีร้านค้าต่าง ๆ อยู่เป็นจำนวนมากมักขายช่วยเช้าและช่วงเย็น
แหล่งเรียนรู้ที่เป็นที่รู้จักภายในตำบลคือแหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับเศรษฐกิจและอาชีพ ที่เห็นเป็นรูปธรรมนั้นอยู่ในหมู่ ๒ เรียกว่ากลุ่มแม่บ้าน ซึ่งก่อตั้งตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๔๖ เป็นกลุ่มที่ใช้ระบบเดียวกับสหกรณ์ มีการรับสมาชิกด้วยความสมัครใจและมีการให้ความรู้กับสมาชิกของกลุ่มแม่บ้าน ผู้ใดอยากได้ความรู้เรื่องการทำขนมต่าง ๆ สามารถขอความรู้หรือฝึกทำที่นี่ได้ทางกลุ่มแม่บ้านไม่มีการคิดค่าเรียนหรือฝึกแต่อย่างใด สมาชิกในกลุ่มส่วนมากมีประสบการณ์มาก และบางคนได้ไปเรียนรู้หรือฝึกการทำขนมแต่ละอย่างมานานเป็นปี ๆ จึงทำให้มีความรู้และประสบการณ์อย่างดี และในกลุ่มแม่บ้านนั้นมีการทำขนมส่งขายและมีขนมที่ได้รางวัลคือ ขนมทองม้วนซึ่งรางวัลที่ได้คือรางวัล อย. ควอลิตี้ อวอร์ด ติดต่อกัน ๒ ปีซ้อน ปี ค.ศ. ๒๐๑๕ และ ๒๐๑๖ ปัจจุบันขนมที่ทำส่งส่วนมากเป็นขนมไทย เช่น ขนมต้ม เป็นต้น ซึ่งขนมไทยไม่ต้องขอ อย. เพราะเป็นขนมที่บริโภคหมดภายในวันเดียว แต่ในกระบวนการผลิตกลุ่มแม่บ้านยังยึดหลักความสะอาดตามมาตรฐานของการผลิต ในบ้านยางมีวัตถุดิบที่หาได้ง่ายคือ ข่า ตะไคร้ ซึ่งมีคนในหมู่บ้านมาส่งให้เป็นประจำจึงทำให้มีการตำพริกแกงขาย เช่น พริกแกงเผ็ด พริกแกงส้ม พริกแกงอ่อม เป็นต้น
ตำบลบ้านยางเป็นตำบลที่ค่อยข้างใหญ่ อยู่ใกล้กับตัวเมืองบุรีรัมย์จึงทำให้มีผู้คนไปทำงานในตัวเมืองเป็นจำนวนมาก ซึ่งเป็นการไปทำงานแบบไปเช้าเย็นกลับ ในตำบลบ้านยางมีแหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับเศรษฐกิจและอาชีพที่เด่นชัด เห็นเป็นรูปธรรมซึ่งอยู่ในหมู่ ๒ เรียกว่ากลุ่มแม่บ้าน เป็นกลุ่มที่ใช้ระบบเดียวกับสหกรณ์ ซึ่งมีการทำขนมส่งขายส่วนมากเป็นขนมไทย เช่น ขนมต้ม เป็นต้น มีฐานลูกค้าอยู่แล้ว มีกลุ่มคนทำงานไม่มากนักและยังขาดคนรุ่นใหม่เข้ามาสานต่อ
