โครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ 1 ตำบล 1 มหาวิทยาลัยสู่ตำบลเพื่อสร้างรากแก้วให้ประเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์สู่ตำบลยายแย้มวัฒนา อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดบุรีรัมย์
ตำบลตำบลยายแย้มวัฒนา อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นตำบลที่ประชาชนส่วนใหญ่ทำอาชีพเกษตรกรรม และยังเลี้ยงสัตว์เป็นอาชีพเสริมเพื่อสร้างรายได้ให้กับครอบครัว และชุมชน อย่างเช่น กบ หนูนา หนูพุก ไก่ เป็ด วัว ควาย และปลาน้ำจืด เป็นต้น ข้าพเจ้านายจิณณวัตร สุขเกษม ประเภทบัณฑิตจบใหม่ ได้รับมอบหมายงานประจำเดือน พฤษภาคม 2564 ให้ลงพื้นที่ปฏิบัติงานในเขตพื้นที่ ตำบลยายแย้มวัฒนา ทางกลุ่มของตำบลยายแย้มได้นัดหมายการลงพื้นที่เพื่อไปสำรวจการเลี้ยงสัตว์ ที่สามารถสร้างรายได้ของคนในชุมชน ผลจากการสำรวจพบว่า สัตว์ที่นิยมเลี้ยงส่วนใหญ่ในชุมชนนั้นได้แก่ วัว ควาย เป็ด และไก่ ซึ่งวิธีเลี้ยงนั้นจะปล่อยให้สัตว์หากินเองตามธรรมชาติ ตามฤดูกาล แต่สิ่งที่น่าสนใจจากการลงพื้นที่ครั้งนี้ ก็คือ
- การเลี้ยงปลาน้ำจืดหลากหลายชนิดของชุมชน จากการสอบถามผู้นำชุมชนได้ซื้อพันธุ์ปลา เช่น ปลานิล ปลาบึก ปลาตะเพียน มาอนุบาลแล้วปล่อยสู่แหล่งน้ำหลักของชุมชนที่ใช้อุปโภค และบริโภค โดยใช้การเลี้ยงแบบกึ่งพัฒนา หมายถึง การเลี้ยงปลาโดยการให้อาหารที่หาได้จากธรรมชาติควบคู่กับการให้อาหารสำเร็จรูป ให้คนในชุมชนช่วยกันดูแล รายได้จากการขายปลานั้นจะนำมาเก็บไว้เพื่อเป็นงบพัฒนาชุมชน
- การเลี้ยงกบ เป็นอาชีพหนึ่งที่สามารถทำรายได้ให้กับเกษตรกร ซึ่งในการเลี้ยงนั้นเกษตรกรควรมีความเข้าใจถึงวิธีการเลี้ยงที่ถูกต้องก่อน จึงจะทำให้ประสบความสำเร็จในการเลี้ยงพันธุ์กบที่เหมาะสมคือ กบนา ซึ่งปัจจุบันมีการพัฒนาสายพันธุ์ให้โตไวและมีสีเหลืองเป็นที่ต้องการของตลาดจากการสำรวจเกษตรกรในตำบลย้ายแย้มนั้น นิยมเลี้ยงกบในบ่อดิน อนุบาลลูกกบในบ่อซีเมนต์ เลี้ยงตั้งแต่ ลูกอ๊อด ลูกกบ และกบขุนเพื่อจำหน่าย และเปิดให้ผู้สนใจเข้าเยี่ยมชมได้ตลอดเวลา
- หนูพุก หรือหนูแผง มีขนาดลำตัวใหญ่กว่าหนูนา หรือหนูพุกเล็ก ส่วนใหญ่นิยมเลี้ยงในท่อซีเมนต์เล็กๆ แต่ที่ตำบลยายแย้มนั้น เลี้ยงแบบบ่อซีเมนต์ จากการสอบถามเจ้าของฟาร์มมีแนวคิดที่แตกต่าง เพราะต้องการทำที่เลี้ยงให้ใหญ่ เพราะหนูจะได้ออกกำลังกาย จะได้ไม่เครียด โตไว อาหารที่ให้กินจะใช้กล้วย อ้อย กระถิน ข้าวโพด ให้กินเป็นต้น หรือนำมาบดผสมรำ แล้วอัดเป็นเม็ดไว้ใช้ได้อย่างสะดวก เป็นการลดต้นทุนได้อย่างดี
การเลี้ยงสัตว์ที่กล่าวมานั้น ส่วนใหญ่ยังไม่เป็นที่นิยมเลี้ยงในพื้นที่ เพราะส่วนใหญ่คำถามในใจก่อนที่จะลงทุนหรือลงมือทำนั้น ก็คือ ตลาดมีไหม จะขายได้หรือเปล่า ต้นทุนเท่าไร แต่นั้นก็ไม่แปลกครับ เพราะก่อนที่เราจะลงทุนเราก็ต้องศึกษาหาความเสี่ยงที่เป็นไปได้ ดั้งนั้น สิ่งที่คนในชุมชนต้องการก็คือ ตลาด เพราะเลี้ยงแล้วต้องขาย และต้องสร้างกลุ่มเกษตรกรของคนในชุมชนในด้านของการเลี้ยงสัตว์ให้เข้มแข็ง เพื่อสร้างผลผลิตให้ได้ตามความต้องการของตลาดเพื่อสร้างรายได้ให้ชุมชนอย่างมั่งคง จากการสำรวจมีเกษตรกรเพียงรายเดียวที่เริ่มเลี้ยงกบและหนูพุก ซึ่งเปิดให้ประชาชนในพื้นที่หรือภายนอกเข้าไปศึกษาหาความรู้ได้ตลอดเวลา จากการลงพื้นที่ในครั้งนี้ ทางกลุ่มก็ได้จัดทำวีดีโอเพื่อเสนอให้เห็นภาพบรรยากาศจริงๆ ซึ่งจะเห็นว่าตำบลยายแย้มวัฒนา เป็นตำบลที่มีการเลี้ยงสัตว์ที่หลากหลายชนิด ที่สำคัญต้องขอขอบคุณผู้นำชุมชน ประชาชนชาวตำบลยายแย้มที่ให้ข้อมูลเป็นอย่างดี สำหรับเกษตรกรท่านใดสนใจการเพาะเลี้ยงกบและการเพาะเลี้ยงหนูนาสามารถแวะชมและอุดหนุนได้ที่บ้านยายแย้มวัฒนา หมู่ 10 ตำบลยายแย้มวัฒนา อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดบุรีรัมย์ เราหวังว่าข้อมูลเหล่านี้จะเป็นประโยชน์เพื่อใช้ดำเนินงานตามแผนต่อไป ขอบคุณครับ
