เขียนโดย : นายวราเทพ ปุลันรัมย์ ( ภาคนักศึกษา ) เจ้าหน้าที่ตำบลเจริญสุข อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดบุรีรัมย์
ในโครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์
บทความ
ประจำเดือนมิถุนายน พ.ศ. ๒๕๖๔
เรื่อง : ผลการสำรวจด้านโบราณสถาน และโบราณวัตถุของชุมชนตำบลเจริญสุข
เพื่อส่งเสริมและสร้างเส้นทางการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม
๑. บทนำ
ความเป็นมาในอดีตกาลนั้นบุรีรัมย์เป็นพื้นที่ภูเขาไฟที่ดับสนิทแล้ว โดยเฉพาะพื้นที่อำเภอเฉลิมพระเกียรติ เป็นพื้นที่ภูเขาไฟลูกสำคัญคือ เขาอังคาร อันเป็นที่ตั้งของหมู่บ้านเจริญสุข ที่นี่จึงมีกิจกรรมที่โดดเด่น จากการนำทรัพยากรของชุมชนมาต่อยอดให้เป็นกิจกรรม และสินค้าชุมชนที่มีความเป็นเอกลักษณ์ นั่นก็คือการนำดินภูเขาไฟที่อุดมด้วยแร่ธาตุมาทำเป็นสีย้อมเส้นฝ้าย ผสมผสานกับภูมิปัญญาการทอผ้า เกิดเป็นสินค้าเลื่องชื่อในปัจจุบันคือ “ผ้าภูอัคนี” ที่ให้คุณสมบัติของผ้าที่มีเนื้อนิ่ม มีสีที่เป็นเอกลักษณ์ โดยมีสีน้ำตาลอ่อนกับน้ำตาลแดงแบบดินภูเขาไฟ ปัจจุบันมีการจัดตั้ง ศูนย์สาธิตผ้าภูเขาไฟ ชุมชนบ้านเจริญสุข เป็นศูนย์สาธิต ให้ความรู้ความเข้าใจแก่นักท่องเที่ยวที่แวะเวียนมาชมกันไม่ขาดสาย บ้านเจริญสุขได้รับเลือกให้เป็น หมู่บ้าน OVC (OTOP Village Champion) มีการจัดทำกลุ่มสตรีทอผ้าไหม-ผ้าฝ้าย เพิ่มทางเลือกในการสร้างกิจกรรมให้นักท่องเที่ยว เข้ามาท่องเที่ยวเชิงเรียนรู้วัฒนธรรมและวิถีชุมชน และได้สัมผัสกับธรรมชาติอย่างใกล้ชิด รวมถึงมีโฮมสเตย์รองรับการพักค้างคืนให้สะดวกสบาย
โดยชุมชนบ้านเจริญสุขนั้น มีโบราณสถานและโบราณวัตถุที่มีความสวยงามและควรค่าแก่การศึกษาอนุรักษ์ไว้หลายหลายอย่าง ดังยกตัวอย่าง เช่น วัดเขาพระอังคาร วัดบ้านเจริญสุข ศาลหลักบ้านหลักเมืองของหมู่บ้าน ใบเสมาหินอายุกว่าพันปี และตำหนักเสร็จปู่วิริยะเมฆ เป็นต้น เมื่อทางคณะทำงานได้ดำเนินการตรวจสอบแล้วทำให้ทราบว่าควรที่จะเสนอให้ทางโครงการมีการพัฒนาและสร้างเส้นทางการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมขึ้นมาเพื่อเป็นอีกแนวทางในการสร้างอาชีพเพิ่มรายได้ครัวเรือยให้กับชาวบ้านในชุมชนต่อไป
๒. วัตถุประสงค์
๑. เพื่อให้ทราบข้อมูลด้านโบราณสถาน และโบราณวัตถุของชุมชนตำบลเจริญสุข
๒. เพื่อนำข้อมูลที่ได้มาดำเนินการจัดทำเอกสารด้านโบราณสถาน และโบราณวัตถุ
ของชุมชนตำบลเจริญสุข และจัดทำวีดีโอประจำเดือนมิถุนายน
๓. เพื่อนำข้อมูลมาศึกษา วิเคราะห์ สังเคราะห์ ในการส่งเสริมในการสร้างเส้นทางการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมในท้องถิ่นต่อไป
๓. เอกสารที่เกี่ยวข้อง
วัดเขาพระอังคาร เป็นวัดที่มีวัตถุธรรมความสวยงามของวัดพุทธศิลป์สร้างมานานในยุคที่ขอมเรืองอำนาจความสวยงามของวัดพุทธศิลป์ผสมศิลป์ขอม แนวเดียวกันกับปราสาทหินเขาพนมรุ้ง ส่วนสถาปัตยกรรมสิ่งก่อสร้างที่เห็นในวัดปัจจุบัน ส่วนใหญ่สร้างใหม่ทับของเก่า มีโบสถ์ที่ประยุกต์จากสถาปัตยกรรมหลายสมัย ดูสวยงามแปลกตา เป็นวัดที่สวยงามใหญ่โตแห่งหนึ่งของบุรีรัมย์ มีโบสถ์ ศาลา และอาคารต่างๆ ลักษณะเด่น เป็นวัดที่สร้างเลียนแบบสถาปัตยกรรมสมัยต่างๆ หลายรูปแบบงดงาม แปลกตาและน่าสนใจยิ่ง ภายในโบสถ์มีภาพจิตรกรรมฝาผนังและเรื่องราวพุทธชาดกเป็นภาษาอังกฤษด้วย บริเวณวัดเป็นปากปล่องภูเขาไฟคาดว่าเคยเป็นที่ตั้งของโบราณสถานสมัยทวารวดีเพราะเสมาหินแกะสลักสมัยดังกล่าวหลงเหลืออยู่เป็นจำนวนมาก วัตถุธรรมความสวยงามของวัดเขาพระอังคาร ด้านพุทธศิลป์เน้นสิ่งศักดิ์สิทธิ์สร้างศรัทธาต่อผู้มาเยือน ได้แก่ ๑. โบสถ์ 3 ยอด สวยงามแปลกตา แตกต่างจากโบสถ์วัดทั่วไป โบสถ์ทรงแปลก ไม่มีช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ และโบสถ์ยังมีภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องราวพุทธชาดกเป็นภาษาอังกฤษ ใบเสมาพันปี ศาสนสถานและโบราณวัตถุอันล้ำค่า มีใบเสมา 8 คู่ ตั้งอยู่ 8 ทิศอย่างองอาจ ๓. พระพิฆเนศงาเดียว ๔. พระพุทธ 109 องค์ ๕. พระตำหนักศักดิ์สิทธิ์
๔. วิธีการดำเนินงาน
ตารางเเสดงวิธีการดำนเนินงานในการสำรวจข้อมูลด้านโบราณสถาน และโบราณวัตถุของชุมชนตำบลเจริญสุข |
|||
กิจกรรมที่ดำเนินการ |
วันที่ดำเนินการ | ผลการดำเนินงาน |
หลักฐานการดำเนินงาน |
๑. ดำเนินการเตรียมข้อมูลเบื้องต้น ด้านทั่วไป | ๓๐ พฤษภาคม๒๕๖๔ | ทราบข้อมูลและทราบถึงความสำคัญของสถานที่ต่าง ๆ | ภาพเอกสาร ภาพนิ่ง |
๒. ดำเนินการสำรวจและสอบถามข้อมูลโดยคณะทำงานท่านอื่น ๆ ในกลุ่มที่ ๕ | ๓ มิถุนายน ๒๕๖๔ | ทราบข้อมูลดิบ ด้าน โบราณสถาน และโบราณวัตถุของชุมชนตำบลเจริญสุข และได้นำมาใช้ในการตัดต่อวีดีโอ | ภาพถ่าย ภาพนิ่ง |
๓. ดำเนินการนำข้อมูลที่ได้มาตัดต่อวีดีโอและดำเนินการลงในช่องยูทูปของโครงการ ฯ | ๘ – ๑๓ มิถุนายน ๒๕๖๔ | ได้จัดทำวีดีโอประจำเดือนมิถุนายน | ภาพถ่าย ภาพนิ่ง
/ สื่อวีดีโอ |
๕. ผลการดำเนินงาน
๑. สามารถทราบข้อมูลโบราณสถาน และโบราณวัตถุ ของชุมชนตำบลเจริญสุขได้จริง
๒. สามารถดำเนินการจัดทำเอกสารด้านโบราณสถาน และโบราณวัตถุ และจัดทำวีดีโอประจำเดือนเมษายนได้จริง
๓. สามารถนำข้อมูลศึกษา วิเคราะห์ สังเคราะห์ ในการส่งเสริมและเส้นทางการท่องเที่ยวในท้องถิ่นต่อไป
๖. สรุปผล และข้อเสนอแนะ
สรุปผล ทำให้ได้ดำเนินการตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้และดำเนินงานตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายจากอาจารย์ประจำตำบล เกิดกระบวนการสร้างทักษะด้านการเป็นนักศึกษาวิชาชีพครูและการเป็นนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏ เพื่อการพัฒนาท้องถิ่น ทักษะการพูด การประสานงาน และการเเก้ปัญหาเฉพาะหน้า เป็นต้น
ข้อเสนอแนะ
๑. พัฒนาส่งเสริม เส้นทางการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมของชุมชนให้ยั่งยืน
๒. พัฒนาส่งเสริม ผ่านการเผยเเพร่ทางโลกออนไลน์
๗. เเหล่งอ้างอิง
เว็บชุมชนบ้านเจริญสุข.//(๒๕๕๐).//วัดเขาพระอังคาร. //สืบค้นเมื่อ ๓ มิถุนายน ๒๕๖๔,/ จาก. https://cbtthailand.dasta.or.th/webapp/community/content/7/