บทความประจำเดือนพฤษภาคม 2564
เรื่องปราชญ์ชาวบ้าน บุคคลที่น่ายกย่องในชุมชนตำบลเจริญสุข
ในชุมชนที่มีกลุ่มคนอาศัยอยู่จำนวนมาก โดยในด้านกายภาพมีสิ่งอำนวยความสะดวกในด้านการดำเนินชีวิตร่วมกัน เช่นถนนหนทาง ไฟฟ้า ปะปา วัด โรงเรียน เป็นต้น และกลุ่มคนนี้มีลักษณะทางสังคมตลอดจนกิจกรรมทางสังคม และเศรษฐกิจบางอย่างร่วมกันอย่างชัดเจน และขอบเขตของชุมชนอย่างชัดเจน โดยในสังคมที่ต้องอาศัยร่วมกันจำนวนมากนั้น จึงจำเป็นจะต้องมีผู้นำ ผู้ที่เป็นที่พึ่ง บุลคลที่มีความรู้ ความสามารถ เพื่อมาพัฒนาหรือเป็นแบบอย่างให้แก่คนในชุมชน โดยเราเรียกกลุ่มคนนี้ว่า ปราชญ์ชาวบ้าน
ปราชญ์ชาวบ้าน
ปราชญ์ชาวบ้าน หมายถึงบุคคลในสังคมชุมชนท้องถิ่นซึ่งเป็นเจ้าของภูมิปัญญาและนำภูมิปัญญามาใช้ประโยชน์
ในการดำรงชีวิตจนประสบผลสำเร็จ จากการสั่งสมประสบการณ์และสามารถถ่ายทอดองค์ความรู้
เชื่อมโยงคุณค่าภูมิปัญญาของอดีตกับปัจจุบันได้อย่างเหมาะสมสอดคล้องกับการดำรงชีพในปัจจุบัน
บทบาทของปราชญ์ชาวบ้าน
บทบาทปราชญ์ชาวบ้านเป็นผู้นาชุมชนที่อาศัยความเชื่อมั่นศรัทธาจากชาวบ้านของการเป็นบุคคลต้นแบบในการดำเนินชีวิตและเป็นผู้ท่ีมีคุณธรรมและเสียสละต่อส่วนรวม เป็นผู้สร้างความรู้เข้าใจเกี่ยวกับ ชุมชน สามารถวิเคราะห์ปัญหาของชุมชนที่กำลังเผชิญอยู่และนามาการสร้างกระบวนการเรียนรู้ภายใน ชุมชน โดยการใช้ทักษะด้านภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ได้ส่ังสมมาใช้ในการส่งเสริมให้เกิดการเรียนรู้ภายในชุมชน รวมไปถึงการนาวัฒนธรรมท้องถิ่นมาสร้างเป็นอัตลักษณ์และความภาคภูมิใจในชุมชน เพื่อกระตุ้นจิตสานึก ของคนในชุมชนให้เกิดความจงรักภักดีต่อชุมชน การสร้างค่านิยมร่วมของชุมชนทางด้านคุณธรรม จริยธรรมให้เป็นชุมชนแห่งปัญญาท่ีมีทั้งคนดี และคนเก่ง อีกทั้งการบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่นร่วมกับ ศาสตร์ต่างๆได้อย่างกลมกลืน มีความรู้ที่เท่าทันและปรับตัวให้สอดคล้องกับสถานการณ์การเปลี่ยนแปลง ภายนอกได้ พัฒนาชุมชนให้เข้มแข็ง และยั่งยืนในอนาคต
คุณสมบัติของผู้เป็นปราชญ์ชาวบ้าน
- คนเหล่าน้ีมีธรรมะอยู่ในใจทุกท่าน เป็นธรรมะ ของความรัก ความเมตตา ความอยากช่วยคน เป็นธรรมะโดยการปฏิบัติ
- คนเหล่าน้ีคิดทำสรุปบทเรียน แล้วนำมาเป็น ความรู้ให้คนเห็นได้อย่างชัดเจน มีท้ังวิชาการ และปฏิบัติให้เห็น
- คนเหล่านี้มีความรัก ความเป็นปราชญ์ไม่ได้อยู่ ที่ความฉลาดของปัญญาที่เกิดจากการกระทำ แต่เกิดจากความรักที่มีธรรมะเป็นแรงบันดาล
เมื่อพูดถึงปราชญ์ชาวบ้านหรือบุคคลสำคัญในตำบลและเป็นบุคคลที่น่ายกย่อง ตัวอย่างบุคคลที่น่ายกย่องและปฏิบัติตามเป็นตัวอย่าง ซึ่งจะมาพูดถึง พ่อผู้ใหญ่สมบูรณ์ เกลาเกลี้ยง โดยท่านได้มีการก่อตั้งหมู่บ้านขึ้นมาใหม่ คือบ้านสายบัว หมู่ที่ 14 ที่แยกตัวออกมาจากบ้านเจริญสุข นอกจากนี้พ่อผู้ใหญ่ ได้ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นกรรมการวัดและมัคทายก ซึ่งท่านเป็นผู้เลื่อมใสในพุธทศาสนาซื่อสัตย์สุจริต เป็นที่เชื่อถือของพุทธมามกะทั้งหลาย ซึ่งเป็นผู้สามารถชักจูงผู้ไม่เลื่อมใส ให้เลื่อมใส และผู้ที่เลื่อมใสให้เลื่อมใสยิ่งๆขึ้นไป
หลังจากนั้นบ้านเจริญสุขเป็นหมู่บ้านที่พัฒนาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ก่อตั้งหมู่บ้านจนถึงปัจจุบัน ได้รับการยกย่องจากทางการว่าเป็นหมู่บ้านพัฒนาตัวอย่างของอำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดบุรีรัมย์ตลอดมา
นอกจากนั้นบ้านเจริญสุข ยังมีของดีอีกมากมาย มีแหล่งท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงคือ ภูเขาไฟในนามเขาอังคาร มีเสมาพันปี และมีปูชนียสถานสำคัญหลายอย่าง ซึ่งพ่อผู้ใหญ่ก็ได้พัฒนาและเสริมสร้างให้เจริญก้าวหน้าจนถึงปัจจุบัน ให้สมกับชื่อ บ้านเจริญสุข ในตำบลเจริญสุขของเรา
สรุป ปราชญ์ชาวบ้าน ถือเป็นบุคคลสำคัญของชุมชน เป็นผู้พัฒนา เป็นบุคคลที่มีความรู้ เป็นที่พึ่งพาของกลุ่มคนจำนวนมาก ซึ่งชาวบ้านจะมีความเคารพ ยกย่อง เชิดชู และนำมาเป็นตัวอย่างที่ดี
อ้างอิง http//district.cdd.go.th