โครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ 1ตำบล 1 มหาวิทยาลัย
มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ (มหาวิทยาลัยสู่ตำบล สร้างรากแก้วให้ประเทศ)
ข้าพเจ้านางสาวปนัดดา ผาสุขใจ
ประเภท กพร.
หลักสูตร ED05 คณะครุศาสตร์
ตำแหน่ง เจ้าหน้าที่ดำเนินงาน ต.เจริญสุข อ.เฉลิมพระเกียรติ จ.บุรีรัมย์
เรื่อง การผสมผสานเสื่อกกและผ้าภูอัคนีของชาวบ้านตำบลเจริญสุข
ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่นำเอาต้นกกมาแปรสภาพให้เป็นเส้น ย้อมสี แล้วสานทอให้เป็นแผ่นผืน เพื่อนำมาใช้ปูลาดรองนั่งหรือนอน หรือทำธุรกรรมต่างๆ ตลอดจนทำพิธีกรรมทางศาสนาและความเชื่อ
เสื่อกก เป็นผลิตภัณฑ์ที่มีใช้กันอยู่ทั่วไปทั้งในประเทศหรือต่างประเทศ ทั้งนี้เพราะต้นกกเป็นพืชธรรมชาติที่ขึ้นอยู่ทั่วทุกภูมิภาค และภูมิปัญญาของคนในท้องถิ่นที่นำต้นกกมาแปรสภาพก็มีลักษณะคล้ายกัน หรือได้อิทธิพลทางความคิดจากกันและกัน ทำให้เสื่อกกถูกจัดได้ว่าเป็นปัจจัยจำเป็นอย่างหนึ่งต่อการดำรงชีวิตของผู้คนในอดีต
เมื่อก่อนการทอเสื่อ เป็นไปเพื่อการใช้สอยในครัวเรือน โดยท้องถิ่นใดมีต้นกกก็ทอเสื่อกก ท้องถิ่นใดมีต้นกระจูดก็ทอเสื่อกระจูด เสื่อในอดีตเป็นของใช้ที่สำคัญอย่างหนึ่งสำหรับปูนั่งหรือนอน จนถึงกับมีคำกล่าวว่า บ้านไหนไม่มีเสื่อใช้ ถือว่า พ่อ แม่ ลูกเกียจคร้านไม่มีฝีมือ หนุ่มสาวที่แต่งงานตั้งครอบครัวใหม่หรือขึ้นเรือนใหม่ จะต้องเตรียมที่นอน หมอน มุ้ง ส่วนเสื่อฝ่ายหญิงจะจัดเตรียมทอสะสมไว้เป็นของขึ้นเรือน นอกจากนี้ยังทอเพื่อถวายเป็นไทยทานให้กับวัด เพื่อบำรุงศาสนาในฤดูเทศกาลต่างๆ และยังนำเสื่อที่ทอไปซื้อขายแลกเปลี่ยนกับหมู่บ้านใกล้เคียงอีกด้วย
ปัจจุบันในขณะที่แนวโน้มภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านการทอเสื่อกกของตำบลเจริญสุขกำลังจะสูญหายไป ดังนั้นกลุ่ม U2T ตำบลเจริญสุข ได้เข้ามาส่งเสริม พัฒนาเสื่อกกให้คนในชุมชนมีกำลังใจในการอนุรักษ์เสื่อกกมากยิ่งขึ้น โดยการจัดอบรมพัฒนาเสื่อกก นำวิทยากรที่มีความรู้ ความสามารถ มาช่วยออกแบบผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ นำผ้าภูอัคนีที่มีชื่อเสียงของตำบลเจริญสุขมาออกแบบผสมผสานให้มีลูกเล่นที่น่าสนใจมากยิ่งขึ้น เป็นการเพิ่มมูลค่าของสินค้าได้เป็นอย่างดี
ชาวบ้านในชุมชนให้ความสนใจกับโครงการเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะการนำเสื่อกกมาประยุกต์เป็นผลิตภัณฑ์ที่ทันสมัย เป็นกระเป๋าที่สามารถใช้ได้ทุกเพศ ทุกวัย การนำผ้าภูอัคนีมาประยุกต์เข้ากับเสื่อกกช่วยทำให้เสื่อกกของตำบลเจริญสุขมีความเป็นเอกลักษณ์ที่ต่างจากที่อื่น สามารถสร้างรายได้ให้แก่ชุมชนอีกทางหนึ่ง
อ้างอิง เสื่อกก
https://web.codi.or.th/20190630-6547/
