HS03-อบรมการจัดทำอุปกรณ์ป้องกันตัวเอง จากผลิตภัณฑ์สมุนไพร

บทความประจำเดือน ตุลาคม ภายใต้โครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรการ (มหาวิทยาลัยสู่ตำบล สร้างรากแก้วให้ประเทศ) “บ้านหนองโคลน” ตำบลบ้านสิงห์ อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์

ข้าพเจ้า นายณัฐพงษ์ จงกล กลุ่มบัณฑิตจบใหม่ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ ตำบลบ้านสิงห์ อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ หลักสูตรการส่งเสริมอาชีพและการพัฒนาขนมไทย รับผิดชอบลงพื้นที่ในหมู่ 11 บ้านหนองโคลน ตำบลบ้านสิงห์ อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์

ในเดือน ตุลาคม นี้ ข้าพเจ้าได้วางแผนการทำงานและได้ทำการลงพื้นที่เพื่อการเก็บรวบรวมข้อมูล ในพื้นที่ตำบลบ้านสิงห์ อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ ดังนี้

2 ตุลาคม พ.ศ.2564

เวลา 10:00 น. อาจารย์ประจำหลักสูตรได้นัดหมายให้ผู้ปฏิบัติงานทุกท่านเข้าร่วมการประชุมออนไลน์ เพื่อรับทราบแนวทางการปฏิบัติงานที่เหลืออีก 3 เดือน ผ่านช่องทาง Google Meet และมีการต้อนรับและแนะนำตัวสำหรับผู้ปฏิบัติงานคนใหม่ที่จะเข้ามาทำงานร่วมกัน รวมถึงอธิบายวิธีและแนวทางในการปฏิบัติงาน การลงเวลาปฏิบัติงาน และการเขียนบทความให้กับผู้ปฏิบัติงานใหม่ได้รับทราบและเข้าใจ

5 ตุลาคม พ.ศ.2564

เวลา 16:00 น. อาจารย์ประจำหลักสูตรได้นัดหมายให้ผู้ปฏิบัติงานทุกท่านเข้าร่วมการประชุมออนไลน์ ผ่านช่องทาง Google Meet เนื่องจากมีงานใหม่ล่าสุดเข้ามา จึงมีการนัดหมายประชุมเป็นกรณีพิเศษ ซึ่งงานล่าสุดที่ผู้ปฏิบัติงานทุกท่านได้รับมอบหมาย คือ แบบสอบถาม : โครงการการติดตามประเมินผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคมโครงการ U2T โดยอาจารย์ประจำหลักสูตรได้ทำการแบ่งหน้าที่ให้ผู้ปฏิบัติงานทำแบบสอบถามตามความเหมาะสมของแต่ละท่าน

14 ตุลาคม พ.ศ.2564

จากการที่ได้รับมอบหมายทำแบบสอบถาม : โครงการการติดตามประเมินผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคมโครงการ U2T หัวข้อที่ได้รับมอบหมายคือ ตำบลเป้าหมาย จึงทำการลงพื้นที่เพื่อหาข้อมูล โดยผู้ที่ให้ข้อมูลในครั้งนี้ คือ นางมาลี ขาวสระ ซึ่งเป็นเจ้าของผลิตภัณฑ์ขนมบ้าบิ่นที่เข้าร่วมโครงการการพัฒนาขนมในครั้งนี้ด้วย

15 ตุลาคม พ.ศ.2564

มีการจัดการอบรมการจัดทำอุปกรณ์ป้องกันตัวเอง จากผลิตภัณฑ์สมุนไพร โดยการจัดการอบรมในครั้งนี้ได้จัดขึ้น ณ ศาลากลางหมู่บ้าน “บ้านหนองบัวราย” มีผู้เข้าร่วมเป็นตัวแทนจากแต่ละหมู่บ้านในตำบลบ้านสิงห์ อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ จำนวนหมู่บ้านละ 2 คน มีผู้ดำเนินงานในโครงการทั้งหมด อาจารย์ประจำโครงการ รวมไปถึงวิทยากรที่มาแนะนำและสาธิตวิธีการทำสเปรย์ไล่ยุง น้ำมันเหลือง และยาหม่อง เพื่อให้ความรู้และสอนวิธีการทำและนำไปใช้ให้แก่ผู้ที่มาเข้าร่วมการอบรมในครั้งนี้

ผลิตภัณฑ์จากสมุนไพร ที่มีการอบรมในครั้งนี้ มีส่วนประกอบและวิธีกรทำ ดังนี้

1. สเปรย์กันยุงสมุนไพร

ส่วนประกอบ

      1. เอทิลแอลกอฮอล์ 1 ลิตร     2. ตะไคร้หอมหั่นฝอย 100 กรัม 

       3.ผิวมะกรูด 50 กรัม               4. การบูร 50 กรัม

วิธีทำ

1. นำตะไคร้หอมและเปลือกมะกรูดหั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ นำมาห่อด้วยผ้าวบาง
2. แช่มะกรูดและตะไคร้ในเอทิลแอลกอฮอล์ เติมการบูร 50 กรัม ปิดฝาหมักทิ้งไว้ 1 สัปดาห์ (เขย่าทุกวัน)
3. กรอกใส่ขวดพร้อมนำไปใช้งาน

                                                                                                  

2. น้ำมันเหลือง

การเตรียมน้ำมันไพล

ส่วนประกอบ

1. ไพล 200 กรัม                  2. ขมิ้น 50 กรัม

      3. น้ำมันมะพร้าวหรือน้ำมันปาล์ม 100 กรัม

วิธีทำ

นำไพลและขมิ้นที่แก่จัด มาปลอกเปลือกไพลและขมิ้นหั่นเป็นชิ้นบาง (คล้ายกับการทำกล้วยฉาบ) จากนั้นนำไปทอดในน้ำมันมะพร้าวหรือน้ำมันปาล์ม โดยใช้ไฟกลาง จนกระทั่งไพลและขมิ้นกรอบเหลือง (ระวังอย่าให้ไหม้) กรองเอาน้ำมันจะได้น้ำมันไพล (จะได้น้ำมันไพลประมาณ 70-80 มิลลิลิตร)

ส่วนประกอบของน้ำมันเหลือง

1.เมนทอล 120 กรัม                  2. การบูร 80 กรัม

3.พิมเสน 40 กรัม                      4. น้ำมันไพล 200 มิลลิลิตร

วิธีทำ

ผสมเมนทอล การบูร และพิมเสน คนให้ละลาย (ถ้าละลายไม่หมดสามารถเพิ่มเมนทอลลงไปทีละน้อย) แล้วจึงเติมน้ำมันไพล และเทลงขวดบรรจุเพื่อนำไปใช้งาน

3. ยาหม่องไพล

ส่วนประกอบ

1. วาสลิน 120 กรัม 2. พาราฟิน 80 กรัม
2. น้ำมันไพล 60 มิลลิลิตร 4. พิมเสน 20 กรัม
3. เมนทอล 20 กรัม 6. การบูร 20 กรัม
4. น้ำมันยูคาลิปตัส 30 มิลลิลิตร 8. น้ำมันระกำ 100 มิลลิลิตร

วิธีทำ

1. ชั่งพาราฟินและวาสลินลงภาชนะ แล้วนำมาให้ความร้อน จะสังเกตเห็นว่าพาราฟินและวาสลินจะเริ่มละลาย (ใส)
2. ผสมเมนทอล การบูร พิมเสน น้ำมันระกำ น้ำมันยูคาลิปตัส และนำมันสมุนไพร คนจนสารละลายเป็นเนื้อเดียวกัน
3. เมื่อพาราฟินและวาสลินใสจนเป็นเนื้อเดียวกันให้เติมของผสมระหว่างเมนทอล การบูร พิมเสนน้ำมันระกำ และยูคาลิปตัส จากข้อ 2 แล้วคนให้เป็นเนื้อเดียวกัน
4. เทสารละลายที่ได้ใส่ภาชนะที่บรรจุยาหม่อง ตั้งทิ้งไว้จนยาหม่องแข็งตัว

หมายเหตุ

1. ไม่ควรใช้ความร้อนสูงเกินไป จะทำให้กลิ่นระเหยหมดและอาจทำให้เกิดไฟลุกไหม้ได้
2. การให้ความร้อนที่มีเปลวไฟ ให้ทำการตุ๋นในน้ำร้อนเพื่อป้องกันการเกิดไฟลุกไหม้
3. สามารถปรับเพิ่มได้ตามอัตราส่วน เมื่อต้องการยาหม่องในปริมาณที่มากขึ้น

เกร็ดความรู้

1. การบูร มีลักษณะเป็นเกล็ดสีขาว ออกฤทธิ์ร้อน สรรพคุณ ช่วยบรรเทาโรคตาแดง ขับเสมหะ ขับลม
2. เมนทอล มีลักษณะเป็นผลึกสีขาว มีกลิ่นหอม บรรเทาอาการหวัด คัดจมูก แก้ไข้ แก้ไอ ลดการอักเสบในลำคอ บรรเทาอาการปวดศีรษะ
3. พิมเสน มีลักษณะเป็นเกล็ดสีขาวขุ่น มีกลิ่นหอม ใช้สูดดม แก้วิงเวียนศีรษะ ใช้ทาแก้ปวดเมื่อยแก้เคล็ดขัดยอก
4. พาราฟิน ใช้เป็นส่วนผสมเพื่อทำให้น้ำมันแข็งตัว
5. วาสลิน ใช้เป็นส่วนผสมเพื่อทำให้เกิดความลื่นมัน และสะดวกในการทานวด
6. น้ำมันระกำ เป็นน้ำมันใส มีกลิ่นหอม มีสรรพคุณแก้ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อแก้เคล็ดขัดยอก
7. น้ำมันยูคาลิปตัส สรรพคุณ แก้หวัดคัดจมูก ขับเสมหะ แก้โรคหอบหืด

          ในการจัดการอบรม “การจัดทำอุปกรณ์ป้องกันตัวเอง จากผลิตภัณฑ์สมุนไพร” ในครั้งนี้เป็นประโยชน์แก่ผู้เข้าร่วมอย่างยิ่ง ผู้เข้าร่วมทุกท่านสามารถนำความรู้และวิธีการทำสเปรย์กันยุง น้ำมันเหลือง และยาหม่อง ไปใช้ประโยชน์ได้เป็นอย่างดี อีกทั้งการทำผลิตภัณฑ์จากสมุนไพรเป็นสิ่งที่น่าสนใจแก่ชาวบ้านในตำบลอย่างมาก การจัดการอบรมในครั้งนี้จึงได้ผลตอบรับที่ดีมาก และอาจจะมีการจัดการอบรมการทำผลิตภัณฑ์จากสมุนไพรในครั้งต่อไป