บทความประจำเดือนตุลาคม 2564
ข้าพเจ้าและทีมงานU2T ตำบลแสลงพันได้ลงพื้นที่ปฏิบัติงานตามหมู่บ้านต่างๆในตำบลแสลงพัน โดยติดตามโรงเรือนเพาะเห็ด เก็บข้อมูลสำคัญรายตำบล และจัดกิจกรรมอบรมพัฒนาประชาชนในพื้นที่โดยเดือนนี้ได้เน้นลงพื้นที่โซนบ้านบุขี้เหล็กใหม่หมู่ที่11 ซึ่งมีประวัติดังนี้
1. สภาพทั่วไปของพื้นที่พัฒนา
1.1 ประวัติทั่วไป (ที่มาของชุมชน)
ชุมชนบ้านบุขี้เหล็กนั้น เดิมทีปู่ยาตายายประมาณ10ครัวเรือนได้มาตั้งถิ่นฐาน โดยทั้งหมดได้ย้ายมาจากบ้านทะเมนชัย ต.ทะเมนชัย ซึ่งเป็นลาวโซ่งดำมาจากเวียงจันทน์ ได้เลือกที่ตั้งบริเวณบ้านบุขี้เหล็กในปัจจุบัน สถานที่เดิมนั้นเป็นบุ่งคล้ายหนองน้ำขนาดใหญ่มีป่าบุและต้นขี้เหล็กเกิดอยู่เป็นจำนวนมาก และจึงได้ตั้งชื่อหมู่บ้านว่า บ้านบุขี้เหล็กในเมื่อ พ.ศ.2463 ต่อมาเมื่อปี พ.ศ.2466 ได้ตั้งวัดขึ้นเพื่อเป็นสถานที่ยึดเหนี่ยวจิตใจทางพระพุทธศาสนา บรรพบุรุษรุ่นก่อนจึงได้ตั้งชื่อว่า วัดบ้านบุขี้เหล็ก พร้อมกับตั้งโรงเรียนเมื่อวันที่16สิงหาคม พ.ศ.2480 เพื่อให้ลูกหลานได้มีสถานศึกษาได้เล่าเรียน ตั้งชื่อว่าโรงเรียนวัดบ้านบุขี้เหล็ก พร้อมกับได้สร้างถนนเพื่อใช้สัญจรทำให้มีความเจริญซึ่งถนนสายแรกชื่อว่า ถนนธรรมวงษ์ ซึ่งมีผู้นำหมู่บ้านชื่อนายโฮม อ่อนหวาน หลังจากนั้นมีการตั้งหมู่บ้านบุขี้เหล็กและผู้ใหญ่บ้านตามลำดับ
ต่อมาได้แยกเขตการปกครองออกจากตำบลทะเมนชัยมาเป็นตำบลแสลงพัน และได้แยกจากหมู่ที่6บ้านบุขี้เหล็ก มาเป็นหมู่ที่11 บ้านบุขี้เหล็กใหม่ เมื่อวันที่17พฤษภาคม 2526 ซึ่งผู้ใหญ่บ้านคนที่1 ของหมู่ที่11 คือ นายคำสิงห์ ละมุล คนที่2 นายบุญเหลือ ผาช้างเผือก คนที่3 นายสมพงษ์ เชียงรัมย์ คนที่5 นายนัด ทราบรัมย์ และผู้ใหญ่บ้านคนปัจจุบันคือ นายสำราญ พิมพ์เสนา ภายหลังมีการแยกหมู่บ้านออกจากหมู่ที่11บ้านบุขี้เหล็กใหม่ เป็นหมู่ที่17 บ้านบุขี้เหล็กใหม่พัฒนา ตามลำดับ
1.2. แผนที่บ้านบุขี้เหล็กใหม่ และบริบททั่วไปของชุมชน
2.เก็บข้อมูลสำคัญรายตำบล (หมู่บ้าน)
วันที่24 กันยายน 2564 ข้าพเจ้าและทีมU2Tตำบลแสลงพันได้ลงพื้นที่เพื่อเก็บข้อมูลต่างๆในหมู่บ้านที่รับผิดชอบในการรวบรวมประวัติของหมู่บ้าน เกษตรกร ปราชญ์ในชุมชน ฯลฯ ได้สำรวจข้อมูลสถานที่แรกที่บ้านผู้ใหญ่ หมู่11บ้านบุขี้เหล็กใหม่ มีนายสังวาลย์ พิมพ์เสนาเป็นคนให้ข้อมูล ได้สอบถามความเป็นมาของการตั้งหมู่บ้าน วัด ชุมชน โรงเรียน หลังจากนั้นได้เดินทางไปบ้านบุขี้เหล็กใหม่พัฒนา หมู่ที่17 มีกำนันตำบลแสลงพัน คือนายสมนึก ทราบรัมย์ สอบถามเกี่ยวกับการแยกเขตการปกครองของชุมชนทั้ง3แห่งที่มีรากฐานมาจากแหล่งเดียวกัน ร่วมการอบรมทำน้ำยาล้างจานกับชาวบ้าน และสำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอลำปลายมาศ นอกจากนี้ได้สอบถามผู้สูงอายุเกี่ยวกับที่มาของบรรพบุรุษในชุมชนอีกด้วย ต่อจากนั้นได้เดินทางไปหมู่6 เพื่อติดต่อสอบถามผู้ใหญ่บ้าน คือ นายอุไร เชือกรัมย์ ในการสัมภาษณ์เกี่ยวกับจำนวนประชากร การประกอบอาชีพของคนในชุมชน และเก็บข้อมูลส่วนต่างๆให้ครอบคลุมทุกๆด้านเพื่อจัดทำรายงานบทที่1ข้อมูลสำคัญหมู่บ้าน
3.ลงพื้นที่ปฏิบัติงานโรงเรือนเพาะเห็ดนางฟ้าร่วมกับทีมงานU2T เพื่อแก้ไขเชื้อราเห็ด จัดเรียงก้อนเชื้อเห็ด และทำความสะอาดโรงเรือน
วันที่1ตุลาคม2564 ข้าพเจ้าและทีมผู้ปฏิบัติงานที่รับผิดชอบดูแลโรงเรือนเพราะเห็ดนางฟ้า บ้านบุขี้เหล็กใหม่พัฒนา หมู่ที่17 ได้ลงพื้นที่แก้ไขเชื้อราเขียวที่เกิดกับก้อนเชื้อเห็ด เพราะว่าช่วงหน้าฝนนั้นมีฝนตกชุก ทำให้โรงเรือนเกิดความชื้นมากกว่าปกติจึงทำให้เกิดปัญหาต่างๆมากมาย เช่น ก้อนเชื้อเห็ดเน่า เชื้อราเกิดในก้อนเชื้อ แมงหวี่ตอมก้อนเชื้อเห็ด ฯลฯ โดยที่ทีมงานนั้นได้หาแนวทางแก้ไขปัญหา โดยได้โทรไปปรึกษากับเจ้าของฟาร์มเห็ด หลังจากนั้นจึงได้นำก้อนเชื้อเห็ดลงมาจากชั้นวางทั้งหมดเพื่อกระตุ้นก้อนเชื้อ งดการให้น้ำ1สัปดาห์เพื่อทำให้หน้าเห็ดแห้ง จากนั้นทีมงานก็ได้นำก้อนเชื้อไปเรียงในชั้นใหม่ตามเดิม น้ำอุปกรณ์ที่เตรียมไว้มาแคะหน้าเห็ดเพื่อให้ก้านเห็ดที่เก็บแล้วไม่เน่า เมื่อเสร็จสิ้นทุกขั้นตอนแล้วได้ทำความสะอาดโรงเรือนฯ และรดน้ำก้อนเชื้อเห็ดเพื่อรออีกประมาณ1สัปดาห์ก็จะได้เห็ดนางฟ้ารุ่นใหม่ราว2-3รุ่น
4.ประชุมร่วมกับทีมผู้ปฏิบัติงานมอบหมายภาระงาน ลงพื้นที่กลุ่มเป้าหมายเพื่อตอบแบบสอบถามSROI และติดตามโรงเรือนเพาะเห็ดนางฟ้า
วันที่7ตุลาคม2564 ข้าพเจ้าได้เข้าร่วมประชุมที่ศาลากลางหมู่บ้านแสลงพัน หมู่ที่7 เพื่อรับฟังคำชี้แจงจากประธานกลุ่มและทีมงานเลขาฯในการแบ่งภาระงานให้กับทีมงานทุกคน มีการแนะนำสมาชิกเก่าให้สมาชิกใหม่รู้จัก จากนั้นก็ได้แจกแบบสอบถามSROI ให้กับสมาชิกในทีมเพื่อลงพื้นที่เก็บข้อมูลตามที่ได้รับมอบหมาย นอกจากนี้ยังได้ลงพื้นที่ร่วมกับทีมงานที่โรงเพราะเห็ดนางฟ้าที่บ้านหนองตาดตามุ่ง หมู่ที่5 เพื่อติดตามความก้าวหน้า การบริหารจัดการ ปัญหาเห็ดออกน้อย เชื้อราในเห็ด และรับทราบปัญหาที่พบภายในสมาชิกกลุ่มที่ได้ดำเนินการ หลังจากนั้นก็ได้เดินทางไปที่ทวีกิจบ้านสี่เหลี่ยมเจริญพร้อมกับทีมผู้ปฏิบัติงานได้เก็บข้อมูลในส่วนของเอกชนในพื้นที่ที่ในการดำเนินโครงการยกระดับเศรษฐกิจรายตำบลแบบบูรณาการ และเก็บข้อมูลที่เหลือด้านอื่นๆต่อไป
5.ลงพื้นที่ปฏิบัติงานโรงเรือนเพาะเห็ดนางฟ้ากับทีมงานU2T ติดตามผลการแก้ไขเชื้อราเห็ด เก็บผลผลิตจำหน่าย และเก็บข้อมูลแบบสอบถามSROIเพิ่มเติม
วันที่8ตุลาคม2564 ข้าพเจ้าพร้อมกับทีมงานU2T ตำบลแสลงพันได้ลงพื้นที่บ้านบุขี้เหล็กใหม่พัฒนา หมู่ที่17 เพื่อเก็บข้อมูลในส่วนของประชาชนในพื้นที่ ผู้ดูแลโรงเรือนเพาะเห็ด อปท.ในท้องที่ กำนันตำบลแสลงพันในการตอบแบบสอบถาม จากนั้นได้ติดตามการจัดทำบัญชีของกลุ่มสมาชิก ร่วมเก็บเห็ดนางฟ้านำไปชั่งน้ำหนักแล้วบรรจุภัณฑ์ใส่ถุงใส ดูสวยงาม ซึ่งมีลูกค้ามาซื้อถึงแหล่งผลิต ทำให้ชาวบ้านมีรายได้เพิ่มขึ้นจากการลงพื้นที่แก้ไขปัญหาต่างๆ เพื่อให้เกิดผลผลิต และสามารถจำหน่ายได้ตลอดทั้งปีที่โครงการU2T ได้ดำเนินโครงการให้กับประชาชนในท้องถิ่น
6.กิจกรรมพัฒนาพื้นที่ตำบลแสลงพัน
วันที่16เดือนตุลาคม 2564 ข้าพเจ้าพร้อมกับทีมผู้ปฏิบัติงานได้ลงพื้นที่จัดกิจกรรมพัฒนาที่ศาลากลางหมู่บ้าน หมู่ที่7 เพื่อประชุมชี้แจ้งให้กับชาวบ้านรับฟังแนวทางการดำเนินโครงการในระยะที่2 ดังต่อไปนี้
– กิจกรรมกลุ่มแปรรูปเห็ด จัดทำการออกแบบบรรจุภัณฑ์ จัดทำตลาดออนไลน์
– จัดกิจกรรมลงพื้นที่วันเสาร์ ที่ 16 ตุลาคม 2564 อบรมการนำเศษวัสดุเหลือใช้มาประยุกต์ทำเป็นปุ๋ยอินทรีย์ สารชีวภาพ สิ่งที่จะมอบให้แก่ผู้เข้าร่วมอบรม EM กากน้ำตาล ถัง เมล็ดพันธุ์พืช ช่วงเช้า 09.00-11.00 น. ช่วงบ่าย 13.00-14.30 น.
– มอบหมายให้สมาชิกที่รับผิดชอบแต่ละหมู่ประสานสมาชิกชุมชนให้เข้าร่วมอบรม อย่างน้อยชุมชนละ 2คน
– โซนการอบรมแบ่งเป็น 2 โซน
-โซนบ้านแสลงพัน อบรมที่ศาลาประชาคม หมู่7 มอบหมายให้ทีมงานประสานขอใช้สถานที่ในการอบรม
-โซนบ้านบุขี้เหล็ก อบรมที่ศาลากลางหมู่บ้าน หมู่17 มอบหมายให้ทีมงานประสานขอใช้พื้นที่
ปัญหา อุปสรรค ข้อเสนอแนะ
-เนื่องด้วยสถานการณ์โรคโควิด19ที่ยังไม่คลี่คลาย ทีมงานU2Tเวลาลงปฏิบัติหน้าที่จึงต้องมีการแบ่งโซนรับผิดชอบตามหมู่บ้านที่อยู่ใกล้กันเป็นหลัก เพื่อการบริหารจัดการได้ง่าย
-ชาวบ้านบางคนยังไม่ค่อยให้ความร่วมมือในงานส่วนรวม ไม่ค่อยมีจิตอาสา เพราะไม่ชอบทำงานรวมกลุ่มที่มีหลายหมู่บ้านมาทำโรงเรือนเพาะเห็ดนางฟ้า อยากทำเฉพาะหมู่บ้านของตนเองเพียงแห่งเดียว
-การจัดกิจกรรมพัฒนาพื้นที่มีจำนวน2จุดทำให้หมู่บ้านที่อยู่ห่างไกลเดินทางไม่ค่อยสะดวกจึงต้องจัดกิจกรรมพัฒนาประชาชนให้ครอบคลุม และเข้าร่วมกิจกรรมพัฒนาตามเป้าหมายที่วางไว้
-ระบบทำงานเป็นทีมให้มีความเข้มแข็ง และสามัคคีกันทำงานประชุมพร้อมเพียงกันเมื่อเลิกประชุมก็เก็บสถานที่ร่วมกันให้มากกว่านี้ ทำงานตามหน้าที่ที่ได้รับผิดชอบต่างๆให้บรรลุวัตถุประสงค์ มีภาระงานให้แต่ละคนได้ปฏิบัติหน้าที่ร่วมกับทีมงาน
แผนการดำเนินงาน แนวทางการส่งเสริม และพัฒนาอาชีพ
-จัดกิจกรรมแปรรูปผลิตภัณฑ์จากเห็ดนางฟ้า นำเสนอรายการสินค้าใหม่ๆให้กับกลุ่มสมาชิกเพื่อผลิตเป็นสินค้าของชุมชนแสลงพันอย่างแท้จริง
-เสนอร่วมออกแบบเพจขายสินค้าออนไลน์กับทีมงานเพื่อนำไปแนะนำให้กับกลุ่มสมาชิกเพื่อสร้างช่องทางการสื่อสารในยุคสมัยใหม่ให้ก้าวทันเทคโนโลยี
-คิดสร้างสรรค์ไอเดียใหม่ๆ เพื่อเสนอกลุ่มทำเห็ดและทีมงานในการออกแบบโลโก้ผลิตภัณฑ์ที่สะท้อนถึงอัตลักณ์ชุมชนได้อย่างแท้จริงด้วยการ ร่วมคิด ร่วมสร้าง ร่วมทำ ร่วมบูรณาการ และร่วมพัฒนา
-วางแผนการลงพื้นที่เพื่อแบ่งหน้าที่ให้ทีมงานทุกคนรับผิดชอบ เพื่อเก็บข้อมูลของชุมชนในด้านต่างๆนำมาสรุปเป็นรายงานภาพรวมของโครงการตลอดทั้งปี
-ลงพื้นที่ติดตามกลุ่มโรงเรือนเป้าหมายที่ยังไม่ได้จัดกิจกรรมแปรรูป เพื่อดำเนินการแปรรูปผลิตภัณฑ์สินค้าให้แล้วเสร็จ และทำน้ำหมักให้กับกลุ่มชุมชนที่ยังไม่มีความพร้อมด้านการทำโรงเรือนเห็ด
-โครงการนี้ควรบูรณาการพัฒนาต่อยอดสู่ครัวเรือน สร้างอาชีพเสริม ลดรายจ่าย เพิ่มรายได้ มีความรู้ด้านการทำน้ำหมักชีวภาพ ปุ๋ยอินทรีย์จากเศษวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรในชุมชนของตนเอง รู้จักการดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ปลูกผักสวนครัว ดำรงตนด้วยความพอเพียง
รูปภาพกิจกรรมต่างๆ
– ร่วมประชุมออนไลน์กับทีมตำบลต่างๆเพื่อรับทราบวิธีเก็บข้อมูลแบบสอบถามSROI กับคณะอาจารย์มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์
– เพจU2Tของตำบลแสลงพัน เพื่อประชาสัมพันธ์นำเสนอสินค้าชุมชน การแปรรูปเห็ดนางฟ้า และผลิตภัณฑ์จากชุมชน
วีดีโอกิจกรรมประจำเดือนตุลาคม 2564
