บทความสรุปผลการปฏิบัติงาน
โครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมแบบบรูณาการ
ประจำเดือนตุลาคม พ.ศ. 2564
ตำบลแสลงพัน อำเภอลำปลายมาศ จังหวัดบุรีรัมย์
โดย นางสาวกาญจนาวดี เคหาห้วย กลุ่มนักศึกษา
****************************************************************************
- เก็บรวบรวมข้อมูล บันทึกข้อมูล ตามแบบSROI ได้รับมอบหมายให้ลงพื้นที่เก็บข้อมูล SROI ที่บ้านหนองตาดตามุ่ง ได้สอบถามเกี่ยวกับข้อมูลในส่วนของกลุ่มเป้าหมาย ลักษณะของกลุ่มเป้าหมาย คือ ประธานรัฐวิสาหกิจ / ผู้นำชุมชน / เกษตรกร และผู้ให้ข้อมูลในส่วนนี้จะเป็นตัวแทนของสมาชิกชุมชนโรงเรือนเพาะเห็ดนางฟ้า 1 คน / โรงเรือน หลังจากที่ได้สอบถามข้อมูลเบื้องต้นแล้วพบว่าผู้ตอบแบบสอบถามมีความต้องการที่จะให้ผู้ปฏิบัติงานพาไปศึกษาดูงานที่ศูนย์การเรียนรู้การเพาะเห็ดนางฟ้า เพื่อนำความรู้ข้อมูลที่ได้มาศึกษาและพัฒนาต่อยอดโรงเรือนเห็ดของกลุ่มเอง
- จัดทำรายงานผลการดำเนินงาน HS06 บทที่ 1ได้รับมอบหมายให้เก็บรวบรวมข้อมูลบทที่ 1 ที่บ้านหนองระนามหมู่ที่ 2 ได้ลงพื้นที่เก็บข้อมูลในวันที่ 25 กันยายน 2564 เพื่อเก็บรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับข้อมูลเบื้องต้นของชุมชน เช่น ประวัติชุมชน จำนวนผู้สูงอายุ จำนวนผู้พิการ จำนวนนักเรียน และวัฒนธรรมจารีตประเพณีของชุมชน เป็นต้น ข้อมูลเบื้องต้นได้สอบถามกับทางผู้ใหญ่บ้านและสมาชิกภายในชุมชน
- พัฒนากิจกรรมผลิตภัณฑ์ปุ๋ยอินทรีย์และน้ำหมักชีวภาพ วันที่ 16-17 ตุลาคม พ.ศ. 2564 ณ.บ้านแสลงพันและบ้านบุขี้เหล็กใหม่ โดยได้ลงพื้นที่จัดกิจกรรมอบรมให้ความรู้เรื่องการทำปุ๋ยหมักอินทรีย์ให้กับชาวบ้าน เพื่อให้ชาวบ้านได้มีความรู้ในการทำน้ำหมักไว้ใช้ในครัวเรือนและยังสามารถลดต้นทุนในการใช้จ่ายจากการซื้อปุ๋ยจากตลาดสูตรที่ 1 การทำปุ๋ยหมักจากเศษอาหาร
วัสดุและอุปกรณ์
1.เศษอาหารแห้ง เช่น เศษข้าว เศษขนมปัง ก้างปลา เปลือกไข่ เปลือกผลไม้ 1 ส่วน
2.มูลสัตว์ เช่น ขี้วัว ขี้ไก่ ขี้ม้า 1 ส่วน
- ใบไม้ 1 ส่วน
4.ถังขนาด 20 ลิตร
5.ตาข่ายกันแมลง
วิธีทำ
1.นำถังขนาด 20 ลิตร มาเจาะรูไว้รอบถังแล้วใช้ตาข่ายกันแมลงพันให้รอบ เพื่อช่วยระบายอากาศและป้องกันแมลงรบกวน
2.ผสมเศษอาหารแห้งที่มีขนาดเล็กและไม่มีน้ำ เช่น เศษข้าว เศษขนมปัง ก้างปลา เปลือกไข่ และเปลือกผลไม้ เข้ากับมูลสัตว์ เช่น ขี้วัว ขี้ไก่ ขี้ม้า และเศษใบไม้ ในอัตรา 1:1:1 ส่วน
3.คลุกเคล้าให้เข้ากันแล้วปิดฝาให้สนิท ถ้าหากวันต่อไปมีเศษอาหารเพิ่ม ก็นำมาเติมเข้าไปได้ แต่อย่าลืมผสมในอัตราส่วนเท่าเดิมด้วย
4.พลิกกลับส่วนผสมวันละ 1-2 ครั้ง เป็นประจำทุกวัน
หมายเหตุ: ในช่วงแรกไม่จำเป็นต้องเติมน้ำ เพราะเศษอาหารมีความชื้นอยู่แล้ว แต่เมื่อเห็นว่าส่วนผสมเริ่มแห้งลง ก็สามารถพรมน้ำเข้าไปได้เล็กน้อย โดยจะใช้เวลาในการหมักประมาณ 1 เดือน ก็จะได้ปุ๋ยหมักสีดำขนาดเล็ก ที่แห้งสนิทและไม่มีกลิ่นเหม็นไว้ใช้บำรุงต้นไม้แล้ว
สูตรที่ 2 การทำปุ๋ยหมักชีวภาพแบบน้ำ
วัสดุอุปกรณ์
1.ถุงกระสอบดินสำหรับใส่เศษอาหาร
2.ถังมีฝาปิด ขนาดที่สามารถใส่น้ำได้ 10 ลิตรขึ้นไป
3.น้ำตาล 1 กิโลกรัม
4.น้ำสะอาด 10 ลิตร ควรพักคลอรีนไว้สัก 1-2 คืน
วิธีทำ
1.นำน้ำสะอาด 10 ลิตร มาเติมลงในถัง ใส่กากน้ำตาล 1 กิโลกรัม หรือใส่น้ำตาล 1 ส่วน ใช้ไม้กวนให้เข้ากัน
2.นำเศษอาหารใส่ลงในกระสอบ (กระสอบดินถุงที่พอจะมีช่องระบายอากาศ) มัดปากถุงแล้วแช่ลงไป โดยเเนะนำว่าไม่ควรใส่เศษอาหารเกิน 3 ส่วน
3.หมักทิ้งไว้ประมาณ 20-30 วัน โดยควรปิดฝาให้สนิท เพื่อให้แมลงจะได้ไม่มาไข่ เเละทำให้ถังหมักของเราไม่มีหนอน
วิธีนำมาใช้
1.เวลานำมาใช้รดน้ำต้นไม้ ก็ควรจะผสมให้เจือจาง เเนะนำว่าควรใช้ 2 ช้อนโต๊ะ ต่อน้ำ 1 บัว (ประมาณ 20 ลิตร)
2.ส่วนกากที่เหลือก็สามารถนำไปหมักเป็นปุ๋ยต่อได้ โดยนำมาผสมกับใบไม้แห้ง เเละปุ๋ยคอก รดน้ำ ปรับความชื้น 60% คือ เมื่อบีบแล้วไม่มีน้ำไหลซึมออกจากง่ามมือ และเมื่อแบมือออก ปุ๋ยยังคงจับตัวกันเป็นก้อน และทิ้งไว้ประมาณ 2 อาทิตย์ หรือสังเกตดูจนปุ๋ยหายร้อน ก็สามารถนำไปใช้ได้
หมายเหตุ: ระหว่างการหมัก ถ้าเป็นไปได้ก็ควรเทเข้าเทออกสักหน่อย คล้ายๆ กับเป็นการกลับกองไปในตัว เเต่ถ้าลองสังเกตหรือจับดูเเล้วปุ๋ยที่หมักไม่ร้อนแสดงว่ากระบวนการหมักไม่เกิด ทั้งนี้อาจเป็นเพราะว่าเราปรับความชื้นไม่เหมาะสม
สูตรที่ 3 การทำปุ๋ยหมักจากเศษอาหารในครัวเรือนแบบฝังดิน
วัสดุอุปกรณ์
1.ถุงผ้าแยงเขียว 1 ใบ
2.เศษอาหารที่สะสมไว้หลายวัน 1 ถัง
3.น้ำหมักจุลินทรีย์หน่อกล้วย 1 ขันพลาสติก หรือ จุลินทรีย์น้ำซาว
วิธีทำ
1.ขุดดินเป็นหลุมลึกพอประมาณกับถุงที่ใส่เศษอาหาร
2.หย่อนก้นถุงผ้าแยงลงไปในหลุมแล้วเทเศษอาหารลงไปให้เต็ม
3.เทน้ำหมักที่เตรียมไว้ให้และมัดปากถุงผ้าแยงให้แน่น แล้ววางถุงลงแนวนอน
4.เอาดินกลบให้ทั่วถึง ไม่ต้องกลบแน่น หาป้ายเขียนวันหมักไว้เพื่อกันลืม หมักไว้ประมาณ 30 วันก็ขุดเอามาใช้ประโยชน์ได้
น้ำหมักน้ำซาวข้าว
1.น้ำซาวข้าว 1- 1.5 ลิตร
2.น้ำตาลทราย 2 ช้อนโต๊ะ
3.นมเปรี้ยว 2 ช้อนโต๊ะ
- ขวดพลาสติกขนาด 1- 1.5 ลิตร
วิธีทำ
เทน้ำซาวข้าวที่เตรียมไว้ลงขวด ตามด้วยน้ำตาลทราย และนมเปรี้ยว เขย่าให้น้ำตาลละลายปิดฝาหลวมๆหมักไว้ 1 อาทิตย์
ประโยชน์ของปุ๋ยหมัก
1.ปุ๋ยหมักเป็นการนำขยะอินทรีย์มาใช้ประโยชน์ใหม่ จึงช่วยลดปริมาณขยะอินทรีย์เข้าระบบการจัดการขยะได้
- ปุ๋ยหมักบางชนิดมีจุลินทรีย์ที่ช่วยยับยั้งและป้องกันจุลินทรีย์ที่ทำให้พืชเป็นโรคได้
- ปุ๋ยหมักมีธาตุอาหารครบถ้วน ทั้งธาตุอาหารหลัก ธาตุอาหารรอง และธาตุอาหารเสริม
- ปุ๋ยหมักเป็นแหล่งอาหารของสิ่งมีชีวิตในดินที่เป็นประโยชน์ จึงช่วยให้ต้นไม้เจริญเติบโตได้ดีขึ้น
- ปุ๋ยหมักมักจะปล่อยธาตุอาหารให้พืชอย่างช้า ๆ ทำให้อยู่ในดินได้ค่อนข้างนาน จึงมีโอกาสเสียน้อยกว่าปุ๋ยเคมี
- ปุ๋ยหมักช่วยปรับค่าความเป็นกรด-ด่างของดินให้เหมาะสมได้ ต่างจากปุ๋ยเคมีที่มีแอมโมเนียเป็นส่วนประกอบ จึงอาจจะทำให้ดินแปรสภาพเป็นกรด
- ปุ๋ยหมักช่วยเพิ่มจุลินทรีย์และอินทรียวัตถุ ทำให้โครงสร้างของดินดีขึ้น เช่น ร่วนซุย ระบายน้ำดี ถ่ายเทอากาศสะดวก และรากแผ่กระจายหาอาหารง่ายขึ้น ในขณะที่ปุ๋ยเคมีไม่มีคุณสมบัติในการปรับปรุงดินใด ๆ
- ปุ๋ยหมักช่วยลดค่าใช้จ่ายและทำให้ประหยัดเงิน เพราะสามารถใช้แทนปุ๋ยเคมีได้ สามารถลดปริมาณการซื้อปุ๋ยเคมีลงได้ แถมยังไม่ต้องเสียเงินซื้อสารเคมีหรือยาป้องกันแมลงศัตรูพืชด้วย
- ติดต่อประสานงาน ให้คำเเนะนำ สมาชิกเป้าหมายหมู่บ้านหนองระนาม จำนวน 2 คน ดังนี้เพื่อเป็นต้นแบบการพัฒนาชุมชน โดยได้ลงพื้นที่สอบถามสมาชิกในชุมชนผ่านกระบวนการประชาสัมพันธ์ และสรรหาบุคคลที่มีความสนใจที่จะเข้าร่วมโครงการเพื่อมาเป็นบุคคลต้นแบบของชุมชน เพื่อให้สมาชิกในชุมชนมีความรู้และทักษะต่างๆเพิ่มมากขึ้น และยังสามารถนำความรู้ไปพัฒนาและต่อยอดเพื่อสร้างรายได้ให้แก่ครอบครัวและชุมชนในพื้นที่ของตนเอง
- งานมอบหมายอื่นๆ เช่น งานประชุม งานเลขา งานตัดต่อภาพ/วีดีโอ ประสานงาน โดยได้เข้าร่วมการประชุมกับทีมงานเพื่อปรึกษาหาแนวทางในการลงพื้นที่พัฒนาชุมชน ให้ชุมชนมีความเข้มแข็ง และในเดือนตุลาคมเราได้ประชุมเกี่ยวกับเรื่อง สรุปวาระการประชุมวันที่ 3 ตุลาคม 2564 1.งบประมาณรอบที่ 2 มาแล้ว กิจกรรมภายในเดือนมี 2 ครั้ง ต้นเดือนและปลายเดือน
2.มอบหมายประธานและสมาชิกจัดระบบพี่เลี้ยงให้กับสมาชิกใหม่
3.การจัดกิจกรรมเป็นวันศุกร์และเสาร์ ลงจัดกิจกรรม การออกแบบบรรจุภัณฑ์และการทำสื่อประชาสัมพันธ์การตลาด (สถานที่จะจัดกิจกรรมจะแจ้งให้ทราบอีกครั้ง ลงพื้นที่จัดกิจกรรมวันที่ 9 ต.ค.64)
4.การจัดทำรายงานบทที่ 1 กำหนด ส่งวันที่ 7 ต.ค 64 ส่งให้กับอาจารย์และประธานตรวจสอบ
สรุปวาระการประชุมวันที่ 5 ตุลาคม 2564
1.ให้สรุปงานการลงสำรวจแบบสอบถาม SROI ในตำบล ให้ลงพื้นที่ 3 วัน
2.จัดทำไซต์เสื้อให้กับทีมสมาชิกใหม่ พร้อมรายชื่อ
3.สิ่งที่จะจัดกิจกรรมในเดือนต.ค.-ธ.ค. 64
– เห็ด การแปรรูปเห็ด แพคเกจจิ้ง
– น้ำหมักชีวภาพ การบรรจุภัณฑ์
– การทำชุมชนต้นแบบ 5 หลังคาต่อ 1 หมู่บ้าน เอาที่อาสาสมัครจริงๆ
– การทำสื่อออนไลน์ การทำตลาดออนไลน์ ศูนย์การเรียนรู้แบบออนไลน์
สรุปวาระการประชุม วันที่ 12 ตุลาคม 2564
1.กิจกรรมกลุ่มแปรรูปเห็ด จัดทำการออกแบบบรรจุภัณฑ์ ,จัดทำตลาดออนไลน์
2.จัดกิจกรรมลงพื้นที่วันเสาร์ ที่ 16 ตุลาคม 2564 อบรมการนำเศษวัสดุเหลือใช้มาประยุกต์ทำเป็นปุ๋ยอินทรีย์ สารชีวภาพ **สิ่งที่จะมอบให้แก่ผู้เข้าร่วมอบรม EM,กากน้ำตาล,ถัง,เมล็ดพันธุ์พืช** เช้า 09.00-11.00 น. บ่าย 13.00-14.30 น.
3.โซนการอบรมแบ่งเป็น 2 โซน
-โซนบ้านแสลงพัน อบรมที่ศาลาประชาคมหมู่ 7 และโซนบ้านบุขี้เหล็ก อบรมที่ศาลาหมู่ 17 (จัดสถานที่วันศุกร์ ที่ 15ตุลาคม 2564)
4.มอบหมายให้สมาชิกใหม่ คิดออกแบบการจัดทำการตลาดออนไลน์เสนออาจารย์ประจำหลักสูตร
6. ติดตามและให้คำแนะนำการเพาะเห็ดโรงเรือนบ้านบุก้านตง หนองตาดตามุ่ง และบุขี้เหล็กใหม่ โดยได้ลงพื้นที่ติดตามการเจริญเติบโตของเห็ดนางฟ้าและให้คำแนะนำในการดูแลรักษาเห็ด การแปรรูปผลิตภัณฑ์จากเห็ดนางฟ้า เช่น ไส้กรอกเห็ดนางฟ้า แหนมเห็ดนางฟ้า และน้ำพริกเห็ดนางฟ้า เป็นต้น เพื่อเป็นแนวทางในการเพิ่มยอดขาดให้แก่ชุมชนและยังสามรถนำไปต่อยอดพัฒนาสู่ตลาดออนไลน์
หมายเหตุ : รวมรูปภาพกิจกรรมการลงพื้นที่จัดกิจกรรมอบรมให้ความรู้แก่ชาวบ้านเรื่องการทำปุ๋ยหมักอินทรีย์
