บทความประจำเดือน กันยายน 2564 HS06-กิจกรรมส่งเสริมการแปรรูปผลิตภัณฑ์เห็ดนางฟ้าและติดตามโรงเรือนเพาะเห็ด ณ บ้านหนองตาดตามุ่ง ตำบลแสลงพัน อำเภอลำปลายมาศ จังหวัดบุรีรัมย์

รายงานผลการปฏิบัติงานของผู้ถูกจ้างงานโครงการยกระดับเศรษกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ(๑ตำบล๑มหาวิทยาลัย)ประจำเดือนกันยายน2564

ข้าพเจ้า นางสาว วรัญญา พิมพ์เชื้อผู้ปฏิบัติงานประเภทประชาชน พื้นที่รับผิดชอบ บ้านแสลงพันหมู่7 ตำบลแสลงพัน อำเภอลำปลายมาศ จังหวัดบุรีรัมย์  หลักสตูร:HS06-การสร้างรายได้จากเศษวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตร

ผลการดำเนินงานโครงการรอบแรกของเดือน(มีนาคม-กรกฎาคม)2564ข้าพเจ้าและทีมผู้ถูกจ้างงานได้ร่วมมือกันทำรายงานเพื่อจัดทำรูปเล่มและนำส่งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องลงในแพลตฟอร์มของมหาวิทยาลัยโดยสรุปดังนี้ตำบลแสลงพันอำเภอแสลงพันจังหวัดบุรีรัมย์ ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ทำไร่ ทำนา ปลูกผักเลี้ยงวัวเลี้ยงควย,รับจ้างทั่วไป,ค้าขายบ้างเป็นบางส่วนรายได้ไม่พอกับรายจ่ายหลังจากเสร็จสิ้นจากการทำนาแล้วประชากรส่วนใหญ่ว่างงานเนื่องจากตั้งแต่เดือนมีนาคมถึงเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมาได้มีการส่งเสริมอาชีพให้กับประชาชนให้มีรายได้เสริมจากการนำโครงการเพาะเห็ดและทำปุ๋ยชีวภาพเพื่อเพิ่มรายได้ลดจ่ายให้กับประชาชนกลุ่มเป้าหมายได้ทำการสร้างโรงเรือนเพาะเห็ดนางฟ้าที่บ้านหนองตาดตามุ่ง,,บ้านบุขี้เหล็ก,บ้านบุก้านตงเพื่อส่งเสริมอาชีพให้กับประชาชนในตำบลแสลงพัน และมีภารงานเพิ่มเติมดังนี้

1. จัดทำรายงานผลการดำเนินงานโครงการ รอบแรก (เดือนมีนาคม-กรกฎาคม) 2564 เพื่อจัดทำรูปเล่ม และนำส่งรายงานหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
2. กิจกรรมการส่งเสริมตลาดและการท่องเที่ยวบนฐานของผลิตภัณฑ์ชุมชนกลุ่มเพาะเห็ดบ้านแสลงพันหมู่7 ตำบลแสลงพันอำเภอลำปลายมาศจังหวัดบุรีรัมย์
3. กิจกรรมติดตามและให้คำแนะนำประชาชนกลุ่มเป้าหมายในการพัฒนาและปรับปรุงผลิตภัณฑ์

4.การแปรรูปผลิตภัณฑ์และการพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์ มีดังนี้

ในวันที่30สิงหาคม2564ข้าพเจ้าและทีมผู้ปฏิบัติงานในโครงการได้ลงพื้นที่บ้านแสลงพันหมู่7เพื่อแนะนำวิธีการแปรรูปเห็ดให้กับสมาชิกในชุมชนซึ่งได้แก่บ้านแสลงพันหมู่7,บ้านแสลงพันพัฒนาหมู่14และบ้านหนองตาดตามุ่งหมู่5ณ.ศาลาประชาชนบ้านแสลงพันหมู่7ซึ่งได้รับเกียรติจากผู้ใหญ่บ้านนางบังอร สแปร์เบอร์(ผู้ใหญ่ป้ายแดง)ที่ให้ความร่วมมืออำนวยความสะดวกต่างๆให้กับทีมผู้ปฏิบัติงานและให้ความสนใจในการแปรรูปเห็ดในครั้งนี้ด้วย   สมาชิกกลุ่มเป้าหมายที่เข้าร่วมทำกิจกรรมบ้านแสลงพันหมู่7มี5คนรายชื่อดังต่อไปนี้

1.นางสำราญ เลิ้ศล้ำ

2.นางสมพาน คำบาง

3.นางทองยุทธ ทูลไธลง

4.นางหัด สมานมิตร

5.นางอมร แก้วกัลยา

บ้านแสลงพันพัฒนาหมู่14เข้าร่วม3คนรายชื่อมีดังต่อไปนี้

1.นางธิดา สีหาจันทร์

2.นางปัด ฝาสูงเนิน

3.นางสมัย คุณสาร

บ้านหนองตาดตามุ่งหมู่5เข้าร่วม3คนรายชื่อมีดังต่อไปนี้

1.นางสาวสุพรรณี จันทะเมนชัย

2.นางสุนีย์ พลังมาก

3.นายแสน หวานเขียง

ยังมีประชากรอีกหลายคนที่ให้ความสนใจในการทำการแปรรูปเห็ดในครั้งนี้ด้วย การแปรรูปเห็ดที่นำเสนออย่างแรกคือการทำใส้กรอกวุ้นเส้นเห็ด ส่วนผมสมีดังนี้

1.เห็ดฉีกฝอยนึ่งสุก 600 กรัม

2.หมูบดปนมัน   400 กรัม

3.กระเทียม 50กรัม

4.พริกไทยเม็ด 10 กรัม

5.รากผักชี 3ราก

6.ผงปรุงรส 1ช้อนโต๊ะ

7.เกลือ 1ช้อนโต๊ะ

8.ซอสหอย 2ช้อนโต๊ะ

9.ซีอิ๋วขาว 1ช้อนโต๊ะ

10.น้ำตาลทราย 2ช้อนโต๊ะ

11.วุ้นเส้นสด 500 กรัม

12.ใส้หมูหรือใส้เทียม 10กรัม

13.เชือกมัดใส้กรอก 1ม้วน

วิธีทำ

-ฉีกเห็ดเป็นชิ้นเล็กๆล้างให้สะอาดแล้วนำไปนึ่งสุก10นาทีพักไว้ให้เย็นแล้วบีบน้ำออกพอหมาดๆด้วยผ้าขาวบาง

-นำพริกไทย,รากผักชี,กระเทียมโขลกพอละเอียด

-นำหมูบดไปคลุกเคล้ากับเครื่องปรุงทั้งหมดคลุกเคล้าประมาณ5นาทีชิมรสตามใจชอบแล้วยัดใส้ใส่ใส้หมูหรือใส้เทียมที่เตรียมไว้แล้วมัดเป็นท่อนๆ

-นำใส้กรอกไปล้างทำความสะอาดแล้วผึ่งลมให้แห้งประมาณ3-4ชั่งโมงจึงสามารถนำมาทอดหรือย่างได้

4. การแปรรูปผลิตภัณฑ์และการพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์การแปรรูปจากเห็ดข้าพเจ้าได้เข้าร่วมปรึกษาหารือกับทีมผู้ปฏิบัติงานโดยมีประธานเป็นผู้เสนอแนะแนวทางให้ผู้ปฏิบัติงานหาข้อมูลการแปรรูปทางอินเตอร์เน็ตและจดวิธีการทำพร้อมนำเสนอโดยสรุปได้ดังนี้

กลุ่มบ้านหนองตาดตามุ่ง เสนอ

1.ไส้กรอกเห็ดวุ้นเส้น

2. น้ำพริกปลาร้าทรงเครื่อง(เห็ด)

สมาชิก

1.นางศุภาณัน  ริชาร์ดส (ประธานกลุ่ม)

2.นางสาววรัญญา พิมพ์เชื้อ

3.นางสาวศิรินันท์ ฝาสูงเนิน

4.นางสาววนิดา เชาวนกุล

5.นายอภิสิทธิ์ แสงสุข

6.นายหัสวัฒน์ งอยไธสง

 

กลุ่ม บ้านบุขี้เหล็กใหม่พัฒนา เสนอ

1.แหนมเห็ด ส้มเห็ด

2.เห็ดชุบแป้งทอด จากส้มเห็ด

สมาชิก

1.นายเจษฎา กุลสุนทรรัตน์

2.นางสาวดวงฤทัย อัมราสกุลสมบัติ

3.นายบุญเหนือ เครือตา

4.นางสาวเพ็ญนภา ตาชูชาติ

5.นางสาวพัชรี มณีเติม

6.นายศิริพงษ์ เครือจันทร์

 

กลุ่ม บ้านบุก้านตงพัฒนา เสนอ

1.เห็ดทอดกรอบ

2.เห็ดอบแห้ง

3.ข้าวเกรียบเห็ด

สมาชิก

1.นายนิสิต คำหล้า

2.นางสาวธิดา คำหล้า

3.นายสราญจิต อินทิราช

4.นางสาวอารียา วิลาศ

5.นางสาวกาญจนาวดี เคหาห้วย

6.นางสาวรัตน์ชดาพร สร้อยจิต

วันที่ 29 สิงหาคม64 ข้าพเจ้าได้ฝึกปฏิบัติการแปรรูปเห็ดเป็นน้ำพริกปลาร้าทรงเครื่อง กับนางศุภาณัน ริชาร์ดส โดยมีวิธีการทำดังนี้

(2)น้ำพริกเห็ดปลาร้าทรงเครื่อง ส่วนผสมมีดังนี้

1.พริกขี้หนูแห้งคั่วโขลกให้ระเอียด 1ถ้วย (100กรัม)

2.หอมแดงซอยแล้วสับ 1/2ถ้วย  (75กรัม)

3.กระเทียมสับละเอียด 1ถ้วย (150 กรัม)

4.ข่าซอยเป็นเส้นฝอยแล้วสับให้ละเอียด1/4ถ้วย (20กรัม)

5.ตะไคร้ซอยตามขวางแล้วสับละเอียด1/4ถ้วย (20กรัม)

6.กระชายซอยตามขวางแล้วสับละเอียด ¼ ถ้วย (20กรัม)

7.ใบมะกรูดซอยละเอียด ¼  (20กรัม)

8.น้ำมะขามเปียก1ถ้วย (200 กรัม)

9.ปลาร้าต้มสุกกรองเอาก้างออก 2 ถ้วย (400กรัม)

10.น้ำตาลทราย ¼ ถ้วย(50กรัม)

11.เห็ดป่นหยาบ1ถ้วย (100 กรัม)

12.น้ำมันพืช 1ถ้วย (200 กรัม)

และเห็ดนึ่งสุกนำไปตากแดดให้แห้งแล้วนำมาบดให้ละเอียด 1ถ้วย (500 กรัม)

วิธีทำ

-นำน้ำมันพืชใส่กระทะตั้งไฟกลางๆพอร้อนนำหอมแดงซอยลงเจียวให้สุกเหลืองและกรอบสะเด็ดน้ำมันพักไว้ก่อน

-เจียวกระเทียมให้สุกเหลืองและกรอบตักขึ้นให้สะเด็ดน้ำมันพักไว้ก่อน

-นำข่าซอย,ตะไคร้ซอย,ใบมะกรูดซอย,กระชายซอยลงไปทอดรวมกันทั้ง4ชนิดทอดจนสุกเหลืองและกรอบตักขึ้นพักไว้ก่อน

-นำมะขามเปียกและน้ำตาลทรายใส่กระทะที่มีน้ำมันเหลือจากการทอด ตั้งไฟอ่อนๆพอสมส่วนเดือดแล้วจึงใส่น้ำปลาร้าลงไปผัดให้ส่วนผสมเข้ากันเดือดจึงผ่อนไฟเล็กน้อย

-ใส่หอมเจียว,กระเทียมเจียว,ตะไคร้ทอด,ข่าทอด,ใบมะกรูดทอดลงไปผัดให้เข้ากันแล้วนำมะขามเปียกและน้ำตาลทรายผัดให้เข้ากันจึงนำพริกบดและเห็ดป่นหยาบใส่ลงไปผัดให้เข้ากันปรุงรสตามใจชอบเสร็จแล้วตักขึ้นใส่ภาชนะ

 

5.การให้คำแนะนำด้านการตลาดกับกลุ่มผลิตภัณฑ์จากเห็ดให้แก่กลุ่มเพาะเห็ดกลุ่มบ้านแสลงพัน และติดตามการทำน้ำหมักชีวภาพของอาสาสมัครเป็นรายบุคคล

6. จัดทำเพจแสลงพันเข้มเข็งนำเสนอสินค้าและผลิตภัณฑ์ของกลุ่ม และพัฒนาตลาดออนไลน์

ในวันที่11กันยายน2564อาจารย์ประจำหลักสูตร อาจารย์ สุธีร์กิ์ต ฝอดสูงเนินได้นัดทีมผู้ปฏิบัติงานประชุมผ่านช่องทางออนไลน์เพื่อหมอบหมายงานให้ลงพื้นที่บ้านบุก้านตงเพื่อทำการแปรรูปเห็ดกับเมนูที่ประธานนำเสนอคือน้ำพริกเห็ดอินเตอร์ส่วนผสมมีดังนี้

1.พริกขี้หนูแห้งคั่วโขลกให้ละเอียด

2.หอมแดง,กระเทียม

3.ข่าซอยคั่วแล้วโขลกให้ละเอียด

4.ตระไคร้ซอยคั่วแล้วโขลกให้ละเอียด

5.ใบมะกรูดซอยคั่วแล้วโขลกให้ละเอียด

6.น้ำมะขามเปียก

7.เนื้อปลาร้า

8.น้ำตาลทราย

วิธีทำ

-คั่วกระเทียมให้สุกโขลกละเอียดพักไว้

-คั่วหอมแดงให้สุกโขลกให้ละเอียดพักไว้

-นำเนื้อปลาร้าใส่กระทะตั้งไฟอ่อนๆผัดให้หอมจึงใส่น้ำมะขามเปียกและน้ำตาลทรายผัดให้เข้ากัน

-ใส่หอมแดง,กระเทียม,ข่า,ตะไคร้,ใบมะกรูดที่เตรียมไว้นำมาผัดให้เข้ากันใส่พริกป่นลงไปผัดให้เข้ากันปรุงรสตามใจชอบตักขึ้นใส่ภาชนะ  การลงพื้นที่การแปรรูปเห็ดในเดือนนี้ผลลัพธ์ที่ได้คือสมาชิกให้ความสนใจที่นำกลับไปทำเป็นอาชีพเสริมเพื่อสร้างรายได้ให้กับครอบครัว

การให้คำแนะนำด้านการตลาดคือการสร้างเครือข่ายการเรียนรู้,จัดทำคู่มือและการเผยแพร่ผ่านสื่อออนไลน์ใช้เฟสบุ๊คช่วยทางด้านการโพสขายสินค้าหรือจัดตั้งเพจขึ้นมาเพื่อช่วยขยายช่องทางการจำหน่ายผลิตภัณฑ์เพิ่มมากขึ้น

ส่วนปัญหาที่พบคือสมาชิกบางกลุ่มยังไม่เข้าใจการบริหารจัดการอาจมีความคิดที่แตกต่างออกไปมีความคิดเห็นไม่ตรงกันกับเพื่อนในกลุ่มบ้างเล็กๆน้อยๆ

ข้อเสนอแนะคือการแปรรูปเห็ดต้องคอยพัฒนาในเรื่องของรสชาติให้มีความอร่อยอยู่เสมอการเลือกหาบรรจุภัณฑ์ให้มีความเหมาะสมและน่าสนใจอาจเลือกบรรจุภัณฑ์ที่มีความโดดเด่นในชุมชนได้ยิ่งดี

ภาพกิจกรรมการส่งเสริมการตลาด

 

ภาพกิจกรรมการแปรรูปเห็ดที่บ้านแสลงพันการทำใส้กรอกวุ้นเส้นเห็ด

ภาพกิจกรรมการแปรรูปน้ำพริกเห็ดอินเตอร์ที่บ้านบุก้านตง

 

คลิปวีดีโอปฏิบัติงานแนะจำเดือนกันยายน2564