โครงการการพัฒนาผลิตภัณฑ์จากข้าวอินทรีย์ “ ข้าวหมากและข้าวแต๋น”
ประจำเดือนกันยายน
นายวีระชน จันทะนาม
ข้าพเจ้าได้รับมอบหมายติดตามผลการพัฒนาผลิตภัณฑ์ “ข้าวแต๋น” ของชุมชนบ้านบุตาริด หมู่12 ตำบลทะเมนชัย เนื่องจากวันศุกร์ที่ 10 กันยายน 2564 เวลา 18:00 น. ได้ประชุมออนไลน์ร่วมกับกลุ่มสมาชิก เรื่องการดำเนินงานโครงการรอบแรก เดือนมีนาคม-กรกฎาคม 2564 เพื่อจัดทำรูปเล่ม และนำส่งรายงานหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
ข้าพเจ้าได้โทรศัพท์ติดต่อกับนางสาวจุรีวรรณ กองฉลาด ผู้ใหญ่บ้านบุตาริด เพื่อขออนุญาตลงพื้นที่และได้ตอบรับอนุญาตให้เข้าพื้นที่ได้และเมื่อวันที่ 13-14 กันยายน 2564 เวลา 09:00 น. ข้าพเจ้าได้เดินทางไปที่ทำการผู้ใหญ่บ้านบ้านบุตาริด ม.12 และได้บันทึกภาพสถานที่ แหล่งน้ำประจำหมู่บ้านพบว่ามีสองแหล่งน้ำคือ 1.หนองมะเกลือ 2. ฝายบุตาริด เวลาต่อมาได้เดินทางเข้าไปบันทึกภาพร้านค้าในชุมชนและพบว่ามี 2 ร้านค้าในชุมชนที่จดทะเบียนภาษีการค้าและพาณิชย์ที่ถูกต้อง ดังต่อไปนี้ 1.ร้านของนางสาวจุรีวรรณ กองฉลาด 2. นางทองปาน บุญบุตะ ทั้งสองร้านจำหน่ายสินค้าประเภทอุปโภคบริโภค ที่ใช้ในชีวิตประจำวันต่อมาได้เดินทางไปบันทึกภาพที่วัด วัดมีชื่อว่า วัดบุตาริดวราราม มีเจ้าอาวาสชื่อว่า พระทองคำ ตำแหน่งเป็นรักษาการเจ้าอาวาส ในวัดมีพระสงฆ์จำนวน 4 รูป หลังจากนั้นเดินทางเข้าในชุมชนบันทึกภาพบ้านเรือน ถนน และสภาพสิ่งแวดล้อมต่างๆ พบว่าบ้านเรือนในชุมชนอยู่ห่างกันไม่แออัด ถนนภายในหมู่บ้านเทคอนกรีต เดินทางสะดวก สภาพสิ่งแวดล้อมสวยงาม มีต้นไม้ร่มรื่น และช่วงนี้เป็นฤดูทำนา ข้าวที่เพาะปลูกไว้มีสีเขียวสดและบางพื้นที่ข้าวเริ่มมีสีเหลืองใกล้เก็บเกี่ยวอีกด้วย
การส่งเสริมการตลาดในชุมชน ต.ทะเมนชัย ข้าพเจ้ารวมทั้งทีมงานและสมาชิกกลุ่มทำผลิตภัณฑ์ได้ปรึกษาหาข้อมูลร่วมกันทำการตลาด ได้จัดทำเพจและเฟซบุ๊คกลุ่มข้าวหมากและข้าวแต๋น ของต.ทะเมนชัย ในเพจมีข้อมูลต่างๆ ประกอบด้วย ภาพถ่ายในการทำกิจกรรมในการทำข้าวหมากข้าวแต๋นของประชากรในชุมชน กิจกรรมการอบรมที่มีวิทยากรเข้ามาสอน สาธิต พร้อมทั้งคนในชุมชนได้ปฏิบัติจริง
หมู่บ้านบุตาริด ม.12 มีสมาชิกทำข้าวแต๋นจำนวน 5ท่าน ได้แก่ 1.นางสาวจุรีวรรณ กองฉลาด 2.นางอำไพ สุขแสง 3. นางวงศ์วิไล สุขแสง 4. นางจำรัส พิศเพ็ง 5. นายสุริยัน รูเขียว เวลา 6 เดือน สมาชิก 5ท่านได้เข้าร่วมการทำกิจกรรมข้าวแต๋นและร่วมกันคิดค้นพัฒนาสูตร รูปแบบในการทำผลิตภัณฑ์ทั้งข้าวแต๋นสามารถนำมาจำหน่ายสร้างรายได้ ข้าพเจ้าได้แนะนำการจัดทำบัญชีรายรับ-รายจ่าย ผลกำไร และร่วมกันทดลองให้ใช้สีทำจากธรรมชาติ เช่น สีเขียวจากใบเตย สีเหลืองจากดาวเรือง สีฟ้าจากดอกอัญชัญ และยังสอบถามถึงปัญหาและอุปสรรคในการทำผลิตภัณฑ์
พบว่าผลิตภัณฑ์ในการส่งออกต่างจังหวัดมีการแตกหัก สภาพไม่สมบูรณ์ก่อนถึงผู้บริโภค จึงได้ร่วมกับสมาชิกแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น คือ ใช้ภาชนะเป็นกระปุกพลาสติกใสแข็ง มีฝากปิดที่มิดชิดในการบรรจุผลิตภัณฑ์ส่งออกต่างจังหวัด ผลที่ได้คือ ส่งถึงผู้บริโภคสภาพของผลิตภัณฑ์นั้นคงสภาพสมบูรณ์ ไม่มีแตกหรือหัก เพื่อเกิดความพึงพอใจให้กับผู้บริโภคในการสั่งซื้อผลิตภัณฑ์ครั้งต่อไปอีก
ตำบลทะเมนชัยมีชื่อเสียงและศักยภาพในเรื่องข้าวอินทรีย์ ประชากรในต.ทะเมนชัยส่วนใหญ่เป็นเกษตกรมีสภาพพื้นที่เหมาะสม มีแหล่งน้ำเป็นพื้นที่ปลูกข้าวขนาดใหญ่ และมีผลผลิตที่ได้มาตราฐานและคุณภาพดี ข้าพเจ้าและทีมงานผู้ปฏิบัติงานได้ร่วมกัน สังเคราะห์ข้อมูล ปรึกษาระดมความคิดเห็น และสอบถามผู้นำชุมชนแต่ละหมู่บ้าน ผลปรากฏว่า ชาวบ้านส่วนมากมีความสนใจ ข้าวหมากและข้าวแต๋นเป็นตัวเลือกในการแปรรูปข้าว เพราะข้าวเป็นวัตถุดิบในการผลิตนั้น มีอยู่ในชุมชนมากมาย และคิดว่าเพียงพอ หาง่าย หลังจากนั้นได้หากลุ่มเป็นผู้มีความสนใจที่จะเข้าร่วมกิจกรรม เพื่อสร้างรายได้ให้กับกลุ่มและชุมชน ข้าพเจ้าได้ร่วมกับสมาชิกกลุ่มในชุมชนคิดค้นที่จะพัฒนาด้านคุณภาพให้กับผลิตภัณฑ์ข้าวหมากข้าวแต๋นให้ได้ตามมาตราฐาน และสามารถพัฒนาหาเครือข่ายด้วยตนเองอย่างยั่งยืนต่อไปในอนาคต
ข้าพเจ้าได้ให้การแนะนำในการทำตลาดจำหน่ายผลิตภัณฑ์ทางสื่อออนไลน์ จัดทำเพจ Facebook และให้เชื่อมโยงผลิตภัณฑ์กับแหล่งท่องเที่ยวในชุมชนและสนับสนุนให้มีการเข้าทำกิจกรรมการแสดงและจำหน่ายสินค้าในระดับท้องถิ่น เพื่อเป็นการยกระดับของผลิตภัณฑ์ ข้าวหมากและข้าวแต๋นได้เป็นสินค้าประจำตำบลทะเมนชัย ข้าพเจ้าและทีมงานได้ร่วมกันแสดงความคิดเรื่องการออกแบบสัญลักษณ์โลโก้ให้กับกลุ่มข้าวหมากและข้าวแต๋น เพื่อสร้างดำรงคุณค่า ความเป็นเอกลักษณ์ เป็นที่น่าสนใจให้เป็นที่รู้จักของผู้บริโภค และก่อให้เกิดความภาคภูมิใจของผู้เข้าร่วมผลิตภัณฑ์ว่ามีสัญลักษณ์ของตนเอง
ปัจจุบันทุกวันนี้สื่อออนไลน์เข้ามามีอิทธิพลในชีวิตประจำวันให้ความสะดวกสบายรวดเร็ว จำหน่ายสินค้าออนไลน์มีประโยชน์ และสำคัญมาก ข้าพเจ้าและทีมงานได้สร้างเพจเฟซบุ๊คของกลุ่มข้าวหมากและข้าวแต๋นขึ้นมา จะช่วยให้เข้าถึงกลุ่มเป้าหมาย ที่ต้องการอย่างสะดวกและรวดเร็ว และอาจเพิ่มโอกาสที่จะทำยอดการจำหน่ายให้เพิ่มสูงขึ้นในเรื่องการวางแผนการตลาดในสื่อออนไลน์ นับว่าความจำเป็นและความสำคัญมากที่สุด
รูปประกอบ
วิดิโอประกอบ
