HS08 ลงพื้นที่ปฏิบัติงานกิจกรรมโครงการ การแปรรูปผลิตภัณฑ์ในชุมชนจากข้าวอินทรีย์ ตำบลทะเมนชัย หมู่ที่ 12 บ้านบ้านบุตาริด
ข้าพเจ้าได้ทำการวิเคราะห์ข้อมูลบ้านบุตาริด หมู่ที่ 12 ตำบลทะเมนชัย อำเภอลำปลายมาศ จังหวัดบุรีรัมย์ตามแบบ 01,02 และ06 ในภาพรวมพบว่า ประชาการบ้านบุตาริดมี 89 หลังคาเรือนประกอบอาชีพส่วนมาก คือ ทำการเกษตร ทำนา ทำไร่ ในการคมนาคมมีถนนตัดผ่าน การเดินทางสะดวก ประชากรส่วนมากนับถือศาสนาพุทธ โดยมีวัดบ้านบุตาริดเป็นศูนย์รวมจิตใจ ไว้ประกอบพิธีทางศาสนาและกิจกรรมต่าง ๆ เกี่ยวกับศาสนา ด้านเศรษฐกิจ พบว่า ประชาชนในชุมชนส่วนมากค่อนข้างยากจน อีกทั้งยังไม่มีหน่วยงานราชการที่จะเข้าไปพัฒนาอย่างจริงจัง มีการเฝ้าระวังการแพร่ระบาดของโรคเชื้อไวรัสโควิดอย่างเข้มงวด มีการตั้งด่านสกัดและตรวจสอบการเข้า-ออกหมู่บ้านอย่างจริงจัง
ข้าพเจ้าได้ปฏิบัติหน้าที่ในโครงการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าวอินทรีย์: ข้าวหมากและข้าวแต๋น โดยทำหน้าที่เป็นผู้ประสานงานชุมชน เชิญชวนสมาชิกในชุมชนบ้านบุตาริด หมู่ 12 เข้าร่วมในโครงการ เข้าร่วมเป็นจิตอาสา เพื่อการพัฒนาท้องถิ่นมีผู้เข้าร่วมในโครงการนี้จำนวน 5 คนได้แก่ 1.นางจำรัส พิศเพ็ง 2.นางสาววงศ์วิไล สุขแสง 3.นางสาวจุรีวรรณ กองฉลาด 4.นางอำไพ สุขแสง 5.นายสุรชัย ภูเขียว
ได้รับการอบรมเรื่องแปลรูปผลิตภัณฑ์จากข้าวอินทรีให้เป็นข้าวหมาก และข้าวแต๋น ณ เทศบาลตำบลทะเมนชัย อำเภอลำปลายมาศ จังหวัดบุรีรัมย์ เมื่อวันที่ 29-30 เดือนเมษายน 2654 ที่ผ่านมาโดยมีกิจกรรมต่าง ๆ ดังนี้
กิจกรรมเปิดโครงการ และแนะนำโครงการ
การฝึกอบรมการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าวอินทรีย์ วิธีทำข้าวหมาก และข้าวแต๋น โดยได้ทำการสังเคราะห์กิจกรรม ถอดบทเรียนร่วมกับทีมผู้ปฏิบัติงาน โดยสรุปแนวทางการผลิตอาหารจากข้าวอินทรีย์
การทำข้าวหมาก
วิธีทำ โดยการล้างข้าวเหนียวให้สะอาดและแช่ทิ้งไว้ประมาณ 1 คืน และนำไปนึ่งให้สุกแล้ว นำข้าวเหนียวที่นึ่งสุกผึ่งจนเย็นให้ล้างด้วยน้ำกรอง (ไม่มีคลอรีน)และล้างให้หมดเมือกหรือให้น้ำใสความสะอาดสำคัญมาก เพราะมีผลต่อรสชาติของข้าวหมาก ถ้ามีสิ่งปนเปื้อนจะทำให้ข้าวหมากมีรสเปรี้ยวปนหวาน
ข้าวเหนียวควรเลือกเมล็ดที่อวบไม่แตกหักเยอะและไม่มีเมล็ดข้าวอื่นปนมานำข้าวเหนียวนึ่งสุกไปแช่น้ำ ใช้มือประกบแบบประนมมือ ถูเบา ๆ เพื่อล้างยางข้าวออก ล้างหลาย ๆ น้ำจนหมดยางเป็นใช้ได้เมื่อล้างเสร็จแล้วเทใส่ตะแกรงให้สะเด็ดน้ำ หรือใช้ผ้าขาวบางปู แล้วแบข้าวออกผึ่งพัดลมให้หมาดก็ได้บี้ลูกแป้งข้าวหมากให้ละเอียดเพื่อที่จะนำไปคลุกข้าวเหนียวที่ล้างแล้วเทข้าวที่ล้างแล้วใส่กะละมัง หรือถ้วยที่ใหญ่พอที่สามารถคลุกเคล้าข้าวกับแป้งเชื้อคลุกเสร็จเรียบร้อยทั่วถึง บางสูตรใช้วิธีการโรยแค่ตรงหน้าข้าว กลัวไม่ประสบผลสำเร็จเลยคลุกเอาชัวร์กว่านำใส่กล่อง หรือภาชนะที่ปิดฝาได้ วางฝาไว้เฉย ๆ ไม่ต้องล็อก เพราะจะเกิดแก๊สระหว่างการทำปฏิกิริยา วางที่อุณหภูมิห้องปกติ จากนั้นก็ได้แต่เฝ้ารอรอเวลา 48 ชั่วโมงคือวันที่ 1 ไม่มีอะไรเกิดขึ้น วันที่ 2 เริ่มมีน้ำซึมออกมาเล็กน้อยก็รับประทานได้
ข้าวหมากจะกลิ่นและรสชาติเป็นเอกลักษณ์ โดยจะมีกลิ่นที่หอมมีรสชาติหวาน ข้าวหมากจัดได้ว่าเป็นขนมที่มีวิธีทำที่ง่าย นิยมรับประทานกันแพร่หลาย และยังมีประโยชน์ดังต่อไปนี้เมื่อรับประทานไปแล้วจะทำให้ลำไส้ทำงานได้ดีมีประสิทธิภาพในการดูดซึมอาหารปรับสมดุลฮอล์โมนของร่างกาย บำรุงผิวเกิดมะเร็งลำไส้อีกด้วย
นอกจากนั้น ข้าพเจ้า ได้ทำการบันทึกข้อมูลสถานที่สำคัญในตำบลทะเมนชัย โดยรับผิดชอบ บ้านบุตาริด หมู่ 12 มีสถานที่สำคัญ ได้แก่ ร้านค้าในท้องถิ่น เช่น ร้านก๋วยเตี๋ยวต้นบก เกษตรกรทำนา สัตว์ในท้องถิ่นเช่น วัว ,ควาย ภูมิปัญญาท้องถิ่น ทำเสื่อกก เป็นต้น
ปัญหาและอุปสรรค์ คือ การเข้าพบสมาชิกที่เข้าร่วมโครงการไม่สามารถเข้าพบได้ หรือ รวมกลุ่มชี้แจงการปฏิบัติงานได้ประชุมได้ เนื่องจากเกิดสถานการณ์โรคระบาดโควิด-19 ซึ่งทำให้การดำเนินกิจกรรมติดขัดทำให้ไม่ต่อเนื่อง
ข้อเสนอแนะในการพัฒนา คือ ควรมีการประชาสัมพันธ์ให้มากกว่านี้ เพื่อสมาชิกจะได้เข้าใจวัตถุประสงค์ในการเข้าร่วมในโครงการนั้นมีประโยชน์กับสมาชิกที่เข้าร่วม และเกิดประโยชน์ต่อชุมชนที่อาศัยอยู่อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
