วันที่ 8 กรกฎาคม พ.ศ. 2564 ข้าพเจ้าได้ลงพื้นที่ร่วมกิจกรรม ณ หมู่บ้านหนองมะค่าแต้ ตำบลพระครู อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์ ร่วมกับทีมผู้ปฏิบัติงาน และกลุ่มทอผ้าไหมบ้านหนองมะค่าแต้ กลุ่มทอผ้าไหมบ้านหนองขวางน้อย กลุ่มทอผ้าไหมบ้านชุมทองพัฒนา เกี่ยวกับขั้นตอนการยอมสีไหม ลายอัตลักษณ์ของตำบลพระครู มีวิทยากรผู้เชี่ยวชาญด้านผ้าไหม คุณ กฤษกร แก้วโบราณ เจ้าหน้าที่ประจำศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ จังหวัดขอนแก่น เป็นผู้มาให้คาวมรู้ และสาธิตขั้นตอนการยอมสีไหม
ขั้นตอนการย้อมเส้นไหม หมู่บ้านหนองมะค่าแต้ และ หมู่บ้านหนองขวางน้อย
- เอาไหมที่เราได้มัดลวดลายตามที่ต้องการแล้ว นำมาแช่น้ำเย็นประมาณ 20 นาที จากนั้นใส่น้ำยาเข่าค้อ 3 ช้อนโต๊ะ ในน้ำเย็นที่เตรียมไว้ สามารถแช่ไหมได้ ประมาณ 5 หัว
- เตรียมน้ำอุ่นผสมสีแดงครั่งและสีแดงแก่ อย่างละ 4 ซอง แล้วนำเอาไหมแช่ทิ้งไว้ประมาณ 20 นาที
- เมื่อได้ไหมที่แช่น้ำอุ่นผสมสีแดงครั่งและสีแดงแก่แล้ว เอามาลงแช่น้ำร้อนที่กำลังเดือดในหม้อต้ม แล้วต้มทิ้งไว้อีกประมาณ 20 นาที ระหว่างต้มให้นำเอาน้ำยาล้างจานซัลไลน์หยดลงไหประมาณ 3 หยด และ ใส่น้ำส้มสายชูลงไป 3 ฝา เพื่อที่จะไม่ให้สีตกออกจากไหม
- เมื่อต้มไหมเสร็จนำไหมขึ้นมา แช่น้ำเย็นอีกครั้งเพื่อทำการล้างสีออกจากเส้นไหมโดยการล้างหลายๆน้ำจนกว่าสีจะหลุดออกจากเส้นไหมหรือล้างจนกว่าน้ำที่ล้างจะใส
- เอาไหมที่ย้อมเสร็จมาตากให้แห้ง เพื่อที่จะเอามาทำการขึ้นโครงมัดเป็นดอกสีต่อไป
บ้านชุมทองพัฒนา
กลุ่มทอผ้าไหมบ้านชุมทองพัฒนาได้ขึ้นโครงไหมมัดหมี่เป็นสีขาวไว้ จึงต้องนำมายอมสีเหลืองก่อน
ได้ทำการลงสีเหลืองทองสุข 12 ซอง จำนาวไหม 5 หัว และได้ทำตามขั้นตอนย้อมสีไหม เหมือนกับทั้ง 2 หมู่บ้าน แต่หมู่บ้านชุมทองพัฒนายังไม่ได้ลงสีแดงครั่งเหมือนกับทั้ง 2 หมู่บ้าน กลุ่มทอผ้าไหมบ้านชุมทองพัฒนาจะลงสีแดงครั่งในครั้งต่อไป
