โครงการพัฒนานวัตกรรมสร้างเตาถ่านชาโคลไร้ควัน เพื่อผลิตถ่านไร้ควันสำหรับนำมาใช้ในครัวเรือนและแปรรูปในอุตสาหกรรมขนาดย่อม สร้างเศรษฐกิจหมุนเวียนให้กับชุมชน

กระผม นายรณกฤต โกรดประโคน บัณฑิตจบใหม่ ต.ตะโกตาพิ อ.ประโคนชัย จ.บุรีรัมย์ ในโครงการยกระดับเศรษฐกิจ และสังคมรายตำบลแบบบูรณาการมหาวิทยาลัยสู่ตำบล มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ กระผมและทีมงานได้ทำการรวบรวมข้อมูล และจัดสถานที่อบรมในวันที่1-3 มิถุนายน 2564 และได้ทำการประชาสัมพันธ์เชิญชวนให้ประชาชนตำบลตะโกตาพิเข้าร่วมอบรมในโครงการพัฒนานวัตกรรมสร้างเตาถ่านชาโคลไร้ควัน เพื่อผลิตถ่านไร้ควันสำหรับนำมาใช้ในครัวเรือนและแปรรูปในอุตสาหกรรมขนาดย่อม สร้างเศรษฐกิจหมุนเวียนให้กับชุมชน ตำบลตะโกตาพิ อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์ และจัดการอบรมให้ความรู้กับประชาชนในตำบลตะโกตาพิ ในระหว่างวันที่ 4-5 มิถุนายน 2564 มีผู้เข้าร่วมอบรมเป็นจำนวน 31 คน เป็นการอบรมให้ความรู้เกี่ยวกับการเผาถ่านไร้ควัน ประโยชน์แนวทางการใช้ไบโอชาร์ สำหรับเกษตรกรอินทรีย์ไทย และสามารถพัฒนาทางด้านเชิงธุรกิจเพื่อเพิ่มมูลค่า จากถ่านธรรมดาเป็นสินค้าที่เพิ่มรายได้ให้กับครัวเรือนและได้เช่นกัน

ขั้นตอนวิธีทำถ่านชาโคล

๑. การเลือกสถานที่ก่อสร้างเตา ในทุกภาคเน้นการสร้างบนพื้นที่ดอน เมื่อฝน ตกแล้วน้ำไม่ท่วม และควรเป็นพื้นที่อยู่ห่างไกลจากบ้านอย่างน้อยประมาณ  50 เมตร และควรสร้างให้ อยู่ใกล้กับแหล่งไม้ที่สามารถจัดหาได้ง่าย
๒. นำถัง 200 ลิตร มาเจาะขอบถังให้ฝาถังเปิดได้ ส่วนก้นถังเจาะรูวงกลมแล้วนำตะแกรงและแผ่นรองที่จัดทำไว้มาทำเป็นฐาน

๓. นำดินเหนียวประสานรอยรั่วให้หมด เพื่อป้องกันไม่ให้อากาศเข้าไปข้างใน และป้องกันไม่ให้เกิดการลุกติดไฟ
๔. การคัดเลือกไม้เข้าเตาถ่าน จะมีการจัดแยกกลุ่มของขนาดไม้เป็น 3 กลุ่ม คือ ขนาดเล็ก ขนาดกลางและขนาดใหญ่ โดยเรียงไม้ขนาดเล็กไว้ด้านล่างของเตา ทับไม้หมอนไว้ ไม้ ท่อนใหญ่ไว้ด้านบน เนื่องจากอุณหภูมิในเตาขณะ เผาถ่านไม้เท่ากัน โดยอุณหภูมิด้านล่างสุดของเตาจะ ต่ำ และอุณหภูมิด้านบนจะสูงกว่าอุณหภูมิท้ายเตา
๕. การเข้าสู่ขั้นตอนการเผาถ่าน จะเริ่มจุดไฟหน้าเตาเพื่อให้ความร้อนแก่เตา โดยจุดบริเวณช่องจุดไฟที่อิฐก้อนแรก โดยเชื้อเพลิงที่นำมาจุดไฟควรเป็นเชื้อเพลิงแห้ง เช่น เศษไม้ เศษ หญ้า หรือวัสดุอื่นที่จุดไฟติดได้ หรือใช้วัสดุที่มีส่วนประกอบของสารสังเคราะห์ เช่น พลาสติกหรือโฟม เป็นต้น
๖. ใส่เชื้อเพลิงทีละน้อย เพื่อความร้อนจะกระจายเข้าไปในเตาเพื่อไล่อากาศ เย็นและความชื้นที่อยู่ในเตา โดยใช้เวลาประมาณ 2-4 ชั่วโมง
๗. หลังจากนั้น ประมาณ 1 ชั่วโมง หรือสังเกตสีควันที่ปากปล่อง ถ้าเป็น สีขาวอมเหลืองและมีกลิ่นฉุนแสบจมูก ให้หรี่ไฟลงอีก ช่วงนี้เริ่มเก็บน้ำส้มควันไม้  โดยใช้ท่อไม้ไผ่ที่เจาะรู ไว้ตลอดทั้งลํา โดยนำขวดน้ำผูกลวดแขวนรองน้ำส้มควันไม้ตรงจุดที่เจาะรูไว้ จะสามารถเก็บน้ำส้มควัน เมื่อน้ำที่หยดมามี ลักษณะเป็นยางเหนียวและมีสีดำให้หยดเก็บ
๘. การทำถ่านให้บริสุทธิ์ ซึ่งเป็นการทำอุณหภูมิในเตาให้สูงขึ้นอย่างรวดเร็วผลผลิตถ่านที่ได้จากเตาถัง 200 ลิตร ประมาณ 20-22 กก. มีคุณภาพสูง และเตาเผาสามารถเผาได้ประมาณ 100-150 ครั้ง หรือประมาณ 2-3 ปี โดยนำถ่านที่ได้ใส่ถุงหรือกระสอบ แล้วนำไปเก็บที่ไม่มีความชื้น ไม่มีความร้อนสูงเกินไป

 สามารถนำถ่านที่ได้ไปใช้เป็นเชื้อเพลิงหุงต้มภายในครัวเรือนมีคุณภาพสูง และสามารถผลิตถ่านเพื่อสร้างรายได้ เป็นธุรกิจการค้าได้

                                                                                                                                                                                                                                                       ภาพประกอบการทำกิจกรรม