จากการลงพื้นที่เดือนมีนาคม 2564 ที่ผ่านมาได้มีการประชุมปรึกษาหารือกับผู้นำชุมชน กลุ่มชาวบ้านกลันทา หมู่ 10 บ้านเครือชุด หมู่ 4 บ้านใหม่พัฒนาหมู่ 18 ได้ประชุมร่วมกันวิเคราะห์ในการเลือกผลิตภัณฑ์ของชุมชนเพื่อที่จะยกระดับในการพัฒนาสินค้าให้มีความเป็นมาตรฐานยิ่งขึ้นเพื่อสร้างความเชื่อมั่นให้กับลูกค้าในการเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ ชุมชนมีความต้องการให้มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ส่งเสริมผลิตภัณฑ์เครื่องจักสานในชุมชนในการออกแบบลายและการตลาด ซึ่งมีการรวมกลุ่มวิสาหกิจชุมชนเครื่องจักรสานบ้านกลันทามีการสานฝาชีจำหน่าย มุ่งเน้นเพื่อการค้า สร้างงาน สร้างรายได้ เพิ่มมูลค่าให้กับไม้ไผ่ซึ่งเป็นวัตถุดิบที่มีอยู่ในชุมชน
ผลิตภัณฑ์จักสานฝาชีของบ้านกลันทา หมู่ 10
ผลิตภัณฑ์เครื่องจักสานที่เรียกกันตามวิธีการที่ทำให้เกิดเครื่องจักสาน เพราะเครื่องจักสานต่างๆ จะสำเร็จเป็นรูปร่างที่สมบูรณ์ได้นั้นต้องผ่านกระบวนการ ดังนี้
- การจักเป็นการนำวัสดุมาทำให้เป็นเส้น เป็นแฉก หรือเป็นริ้วเพื่อความสะดวกในการสาน ลักษณะของการจักขึ้นอยู่กับลักษณะของวัสดุแต่ละชนิด ซึ่งจะมีวิธีการเฉพาะที่แตกต่างกันไป หรือบางครั้งการจักไม้ไผ่หรือหวายมักจะเรียกว่า“ตอก” ซึ่งการจักถือได้ว่าเป็นขั้นตอนของการเตรียมวัสดุในการทำเครื่องจักสานขั้นแรก
- การสานเป็นกระบวนการทางความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์ที่นำวัสดุธรรมชาติมาทำประโยชน์โดยใช้ความคิดและฝีมือมนุษย์เป็นหลัก การสานลวดลายจะสานลายใดนั้นขึ้นอยู่กับความเหมาะสมในการใช้สอย ได้แก่ การสานด้วยวิธีสอดขัด การสานด้วยวิธีการสอดขัดด้วยเส้นทแยง การสานด้วยวิธีขดเป็นวง เป็นต้น
การจักสานนอกจากหมู่บ้านจะมีการสานฝาชีแล้วยังมีบ้านเครือชุด หมู่ 4 บ้านใหม่พัฒนาหมู่ 18 มีสานไซดักปลา ลอบดักปลา ตระแกลง กระด้ง ดังภาพ
ผลิตภัณฑ์จักรสาน ไซดักปลา ลอบดักปลา ตระแกลง กระด้ง บ้านเครือชุดและบ้านใหม่พัฒนา
จากการเข้าไปสัมภาษณ์จะเห็นว่าวัสดุที่ใช้ในงานจักสานจะเป็นวัสดุจากธรรมชาติ เช่น ไม้ไผ่ หวาย ปอ เป็นต้น บางครั้งก็ใช้วัสดุเลียนแบบธรรมชาติและอื่นๆ ทำให้มีความทนทานมากขึ้น แต่มีสีสันและคุณลักษณะภายนอกคล้ายวัสดุธรรมชาติต่างๆ ลักษณะการสานคล้ายกับการทอผ้า ซึ่งจะใช้วัสดุขนาดเล็กและยาว ที่เรียกว่า ตอกหรือต้นไผ่ที่นำมาขัดจนกลายเป็นเส้นเล็ก ๆ มาขัดประสานกัน แต่ตอกในการจักสานนั้นมีขนาดใหญ่กว่าเส้นด้ายมาก ลวดลายของงานจึงมีขนาดใหญ่ และมีความแตกต่างไปจากงานทอ
สรุป การพัฒนายกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ กลุ่มตกลงกันที่จะพัฒนาเครื่องจักสานทำฝาชีกับกลุ่มชาวบ้านกลันทา หมู่ 10 และกลุ่มไซดักปลา ลอบดักปลา ตระแกลง กระด้ง ของชาวบ้านเครือชุด หมู่ 4 บ้านใหม่พัฒนาหมู่ 18 เพื่อปฏิบัติกิจกรรมพัฒนายกระดับต่อไป
ภาพวีดิทัศน์ของชุมชนตาม link https://youtu.be/5gxo9ZjBJlg