ข้าพเจ้านางสาวกชพร ใจหวัง ประเภทบัณฑิตจบใหม่ ตำแหน่งเจ้าหน้าที่ดำเนินงานตำบลโนนเจริญ อำเภอบ้านกรวด จังหวัดบุรีรัมย์ ในโครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ 1 ตำบล 1 มหาวิทยาลัย (มหาวิทยาลัยสู่ตำบลสร้างรากแก้วให้ประเทศ)
จากการปฏิบัติงานประจำเดือนเมษายน ข้าพเจ้าได้ลงพื้นที่ชุมชนตำบลโนนเจริญ เพื่อวิเคราะห์ SWOT และหาแนวทางในการพัฒนาชุมชน ซึ่งแบ่งออกเป็น 4หัวข้อ ได้แก่ จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค(ภัยคุกคาม)
SWOT Analysis: เป็นการวิเคราะห์สภาพองค์กร เพื่อค้นหา จุดแข็ง จุดเด่น จุดด้อย หรือสิ่ง ที่อาจเป็นปัญหา สำคัญในการดำเนินงานสู่สภาพที่ต้องการในอนาคต (Vision)
SWOT เป็นตัวย่อที่มีความหมายดังนี้
Strengths – จุดแข็งหรือข้อได้เปรียบขององค์กร (ปัจจัยภายใน)
Weaknesses – จุดอ่อนหรือข้อเสียเปรียบขององค์กร (ปัจจัยภายใน)
Opportunities – โอกาสที่จะทำให้องค์กรดำเนินการได้ (ปัจจัยภายนอก)
Threats – อุปสรรค ข้อจำกัด หรือปัจจัยที่คุกคามการดำเนินงานขององค์การ (ปัจจัยภายนอก)
หลักการสำคัญของ SWOT ก็คือการวิเคราะห์โดยการสำรวจจากสภาพการณ์ 2 ด้าน คือ สภาพการณ์ภายในและสภาพการณ์ภายนอก เป็นการวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน เพื่อให้รู้ตนเอง(รู้เรา) รู้จักสภาพแวดล้อม (รู้เขา) ชัดเจน และวิเคราะห์โอกาส-อุปสรรค การวิเคราะห์ปัจจัยต่าง ๆ ทั้งภายนอกและภายในองค์กร ซึ่งจะช่วยให้ผู้บริหารขององค์กรทราบถึงการเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นภายนอกองค์กร ทั้งสิ่งที่ได้เกิดขึ้นแล้วและแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงในอนาคต รวมทั้งผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ที่มี ต่อองค์กรธุรกิจ และจุดแข็ง จุดอ่อน และความสามารถ ด้านต่าง ๆ ที่องค์กรมีอยู่ ซึ่งข้อมูลเหล่านี้จะเป็นประโยชน์อย่างมากต่อการกำหนดวิสัยทัศน์ การกำหนดกลยุทธ์และการดำเนินตามกลยุทธ์ขององค์กรที่เหมาะสมต่อไป
จากการลงพื้นที่ตำบลโนนเจริญสามารถวิเคราะห์ SWOT ได้ดังนี้
จุดแข็ง
- มีสภาพแวดล้อมที่เหมาแก่การเพาะปลูกและทำเกษตรกรรม
- มีสถานศึกษาในระดับปฐมวัย ประถมศึกษา และมัธยมศึกษาตำบลที่มีความพร้อม มีศักยภาพ ในการจัดการศึกษาทุกระดับ
- มีแหล่งท่องเที่ยวภายในตำบลที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ คือ เตาเผาตาเจียนและเตาเผาสวาย
- มีการจัดสรรงบประมาณเพื่อดูแล ช่วยเหลือผู้สูงอายุ ผู้พิการ เด็กผู้ยากไร้ในตำบลอย่างต่อเนื่อง
จุดอ่อน
- เส้นทางคมนาคมที่เชื่อมระหว่างหมู่บ้านยังไม่สะดวกเพียงพอและยังไม่ได้มาตรฐาน
- ไม่มีแหล่งน้ำธรรมชาติไว้ใช้ประโยชน์ทางการเกษตรอย่างเพียงพอ ทำให้ประชาชนประสบปัญหาการขาดแคลนนำ การขยายเขตไฟฟ้าสาธารณะยังไม่ครบทั้งตำบล
- การรวมกลุ่มยังไม่เข้มแข็งและยั่งยืน ทำให้ไม่มีการแลกเปลี่ยนความรู้ในการปรับปรุงผลผลิต ทำให้ผลผลิตที่ได้ยังมีคุณภาพไม่ได้มาตรฐาน
- ประชาชนบางส่วนขาดเอกสารสิทธิ์การถือครองที่ดิน ทำให้ขาดโอกาสการเข้าถึงแหล่งเงินทุน
- มีปัญหาภัยแล้ง วาตภัย เกิดขึ้นทุกปี ทำให้เกิดความเสียหายและความเดือดร้อนแก่ประชาชน
- ประชาชนยังขาดการปลูกฝังและการเรียนรู้การใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่าง
- ปัญหาขยะในชุมชน ไม่มีสถานที่รองรับขยะและระบบกำจัดขยะที่ได้มาตรฐาน
- ประชาชนส่วนใหญ่มีหนี้สินนอกระบบ
- ประชาชนส่วนใหญ่มีรายได้จากภาคการเกษตรเป็นหลัก ไม่มีอาชีพเสริม
- ปัญหายาเสพติดและติดการพนันในชุมชน
โอกาส
- สามารถขอรับงบประมาณสนับสนุนจาก อปท. อื่น ส่วนราชการอื่น ในการพัฒนาด้านโครงสร้างพื้นฐาน ด้านสังคม ด้านเศรษฐกิจ ด้านแหล่งน้ำและด้านการเมือง การบริหาร
- รัฐบาลมีนโยบายส่งเสริมให้มีการแลกเปลี่ยนหรือเชื่อมโยงเครือข่าย
- นโยบายกองทุนหมู่บ้าน ทำให้ชุมชนมีความเข้มแข็งในภาพรวมเพิ่มขึ้น
- เทศบาลตำบลโนนเจริญสามารถขอรับงบประมาณสนับสนุนจากกรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่นในการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน
- ประชาชนได้รับการส่งเสริมสุขภาพอนามัยที่ดีและมีความเสมอภาคในการรักษาพยาบาลตามโครงการหลักประกันสุขภาพของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
อุปสรรค
- ไม่มีแหล่งน้ำธรรมชาติขนาดใหญ่ ที่สามารถกักเก็บน้ำได้ตลอดปี่
- ขาดการวางผังเมืองที่ดี
- กลุ่มอาชีพยังไม่สามารถรวมตัวได้เข้มแข็ง ไม่มีความรู้ทางด้านการตลาด การบริหารจัดการกลุ่ม และการพัฒนาผลิตภัณฑ์
- สถาบันครอบครัวไม่เข้มแข็ง เนื่องจากกระแสสังคมให้ความสำคัญกับวัตถุและสภาวะเศรษฐกิจปัจจุบัน
- สื่อต่าง ๆ เช่น โทรทัศน์ อินเตอร์เน็ต เข้ามามีอิทธิพลต่อเด็กและเยาวชน ทำให้กระแสบริโภคนิยมและวัตถุนิยมรุนแรงมากขึ้น ทำลายวิถีชีวิตตั้งเดิมของประชาชน
- ขาดงบประมาณการจัดหาสถานที่พักผ่อนหย่อนใจเนื่องจากต้องใช้งบการลงเป็นจำนวนมาก
- การใช้ประโยชน์ของที่ดินยังไม่ถูกต้องและเหมาะสม
- ประชาชนมีปัญหาด้านสุขภาพจากพฤติกรรมเสี่ยง เช่น การดื่มสุรา สูบบุหรี่ ยาเสพติด ขาดการออกกำลังกาย การบริโภคอาหารไม่ถูกหลักโภชนาการ รวมถึงปัญหาจากความเครียดและสุขภาพจิต
- ขาดการมีส่วนร่วมของประชาชนในการประชุมประชาคมหมู่บ้าน/ตำบล
