การเพาะเชื้อเห็ดและแปรรูปเห็ด

ชื่อบทความ : การเพาะเชื้อเห็ดและแปรรูปเห็ด
พื้นที่ : ตำบลโคกย่าง อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์
ชื่อผู้เขียน : นางสาวนิศาชล ทองเกลี้ยง (บัณฑิตจบใหม่)

เนื่องจากในพื้นที่ตำบลโคกย่างมีการประกอบอาชีพที่หลากหลาย ทั้งทำนา เลี้ยงสัตว์ ค้าขาย รวมทั้งการเพาะเห็ด ทางทีมงานและอาจารย์ จากโครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ 1 ตำบล 1 มหาลัย จึงได้ลงพื้นที่จัดกิจกรรมพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้กับชุมชน ในการจัดกิจกรรมเพาะเชื้อเห็ดและการแปรรูปเห็ด โดยมีคณะวิทยากรได้มาให้ความรู้ในการเพาะเชื้อเห็ดและการแปรรูปเห็ด

• การเพาะเชื้อเห็ด
  การเลี้ยงเชื้อเห็ดในอาหารเหลว พี.ดี.เอ ( PDA : Potato Dextrose Agar )
  วัสดุ
  มันฝรั่ง 200 กรัม
  น้ำตาลเชิงเดี่ยว (กลูโคส) 20 กรัม
  ผงวุ้น 20 กรัม
  น้ำสะอาด 1,000 ซีซี (1 ลิตร)
  ขั้นตอน
  1. นำมันฝรั่งมาปอกเปลือก ล้างด้วยน้ำสะอาด หั่นมันฝรั่งให้เป็นรูปสี่เหลี่ยมลูกเต๋า ขนาด 1 ลูกบาศก์เซนติเมตร
  2. แบ่งน้ำสะอาด 300 ซีซี ละลายผงวุ้น
  3. ต้มมันฝรั่งในน้ำ 700 ซีซี ที่เหลือจนสุก กรองเอาแต่น้ำผสมกับน้ำที่ละลายผงวุ้น
  4. นำไปตั้งไฟอ่อนๆ ใส่น้ำตาลเชิงเดี่ยวคนให้เข้ากัน
  5. นำอาหารเหลวที่ได้ บรรจุในขวดแบนหรือขวดโซดาประมาณ ¼ ของภาชนะบรรจุ ปิดจุกด้วยสำลีบริสุทธิ์ให้แน่น หุ้ม
  ด้วยกระดาษและนำไปนึ่งในหม้อนึ่งความดันที่ 15 – 17 ปอนด์ /ตารางนิ้ว นาน 30 นาที และนำมาวางเอียง 20-30
  องศา
  6. เมื่ออาหารเย็นลงเก็บไว้ในห้องปลอดเชื้อประมาณ 2-3 วัน เพื่อดูว่าปลอดเชื้อจึงนำมาเลี้ยงเชื้อเห็ดได้
  7. นำชิ้นส่วนของดอกเห็ดที่ต้องการเพาะเลี้ยง ขนาด 1×1 ซม. วางบนอาหาร พี.ดี.เอ เป็นเวลาประมาณ 15 วัน เส้นใยเห็ดเจริญเต็มที่พร้อมจะนำไปขยายในเมล็ดธัญพืชต่อไป
  ภาพประกอบการเพาะเชื้อเห็ด
  

• การแปรรูปเห็ด (ข้าวเกรียบเห็ด)
  
  ส่วนผสม
  1. เห็ดนางฟ้า 400 กรัม
  2. แป้งมันสำปะหลัง 1 กิโลกรัม
  3. แป้งสาลี 2ช้อนโต๊ะ
  4. น้ำตาลทรายขาว 6 ช้อนโต๊ะ
  5. เกลือป่น 4 ช้อนชา
  6. พริกไทยป่น 1 ช่อนชา
   7. พริกขี้หนูตำละเอียด 7 เม็ด
  8.กระเทียมสับละเอียด 100 กรัม
  9. น้ำสะอาด 3-4 ถ้วยตวง
  10. น้ำมันสำหรับทอด
  วิธีทำ
  1. นำเห็ดนางฟ้ามานั่นให้ละเอียดแล้วนึ่งให้สุกบีบเอาน้ำออกให้หมดนำมาผสมคลุกเคล้ากับน้ำตาลเกลือพริกไทยป่น
  พริกขี้หนูตำละเอียดและกระเทียมสับละเอียดตามอัตราส่วนใส่แป้งมันสาปะหลังและแป้งสาลีนวดส่วนผสมทั้งหมดให้
  เข้ากันดี
  2. ปั้นแป้งเป็นแท่งยาวประมาณ 5-6 นิ้วเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1 1/2 นิ้วห่อด้วยพลาสติกทนความร้อนนำไปนึ่งไฟ
  แรง ประมาณ 2 ชั่วโมงยกลงพักให้เย็นและเก็บในตู้เย็น 1 คืนให้แป้งอยู่ตัว
  3. นามานั่นเป็นแผ่นบาง ๆ ตากแดดให้แห้งสนิทพร้อมบรรจุถุงจำหน่ายหรือนำไปทอด
  4. ทอดข้าวเกรียบใช้น้ามันพืชที่ตั้งไฟปานกลางโดยใส่ข้าวเกรียบทีละน้อยคอยช้อนตลอดเวลาให้พองสุกเสมอกันและ
  ตักขึ้น พักไว้ให้สะเด็ดน้ำมัน
  5. นำไปอบในตู้อบลมร้อนเพื่อไล่น้ำมันที่อุณหภูมิ 150 องศาเซลเซียสเป็นเวลา 10 นาทีพักไว้ให้เย็นแล้วนำไปบรรจุถุง            จำหน่ายต่อไป
  ภาพประกอบการแปรรูปเห็ด (ข้าวเกรียบเห็ด)
  

  โดยกลุ่ม : คณะเทคโนโลยีอุตสากรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์
  พื้นที่ที่รับผิดชอบ : ตำบลโคกย่าง อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์
  ชื่อโครงการ : การยกระดับผลิตภัณฑ์ชุมชนเชิงสร้างสรรค์ ตำบลโคกย่าง อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์