กระบวนการเผาดิบ
ข้าพเจ้า นางสาวพัชฎาภรณ์ คะรุรัมย์ ประเภทนักศึกษา รับผิดชอบในพื้นที่ตำบลหินลาด อำเภอบ้านกรวด จังหวัดบุรีรัมย์ เนื่องจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา (COVID-19) ทำให้การทำงานลงพื้นที่ไม่ค่อยสะดวกมากนัก จึงต้องแบ่งกลุ่มการทำงานกันเพื่อไม่ให้เกิดการรวมตัวกันเป็นหมู่มาก
จากการลงพื้นที่สาธิตเครื่องปั้นดินเผานั้น หนึ่งในกระบวนการเผาชิ้นงานจะมรกระบวนการการเผาดิบ ซึ่งเป็นการเผาที่ 700 – 800 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 8-10 ชั่วโมง ซึ่งกระบวนการนี้เผาเสร็จจะนำไปใช้งานเลยก็ได้ ซึ่งจเรียกผลิตภัณฑ์กลุ่มนี้ว่า ผลิตภัณฑ์ประเภทเอิทเทนแวร์ ( Earthen ware ) นับว่าเป็นผลิตภัณฑ์ที่นิยมทำกันโดยทั่วไปเป็นส่วนใหญ่และส่วนมาก เผาในอุณหภูมิต่ำ ( 1,050 – 1,100 C ) ลักษณะโดยทั่วไปเป็นผลิตภัณฑ์ค่อนข้างหนา เนื้อหยาบ มีความพรุนตัวค่อนข้างมาก สีของเนื้อผลิตภัณฑ์ส่วนมากสีน้ำตาลอ่อน สีเทาอ่อน สีเหลืองอ่อน เป็นผลิตภัณฑ์ชนิดที่เคลือบและไม่เคลือบ เวลาเคาะมีเสียงทึบๆ ไม่กังวานเหมือนผลิตภัณฑ์อื่น เนื้อดินปั้นส่วนมากเตรียมมาจากดินเหนียวธรรมดาทั่วไป ส่วนมากนิยมใช้ดินในท้องถิ่น ดินเมื่อยังไม่ได้เผามักจะมีสีน้ำตาลเข้ม สีเทาแก่ ดินเหนียวที่กล่าวเมื่อนำไปปั้นผสมกับดินเชื้อ ( Grog ) ช่วยทำให้มีความพรุนตัว ช่วยไม่ให้ผลิตภัณฑ์แตกเสียหายได้ง่าย ดินเหนียวที่ว่านี้มีอยู่โดยทั่วไป เรียกกันว่าดินแดง ( Red clay ) หรือ Surface clay ลักษณะที่สำคัญส่วนมากเนื้อดินละเอียด แห้งช้า แต่มีความเหนียวดี ( Plasticity ) เมื่อนำไปเผาแล้วจะให้สีน้ำตาลอ่อน เหมาะแก่การที่จะนำไปขึ้นรูปทรงต่างๆ ได้ดี เช่น การขึ้นรูปแบบอิสระ แบบขด แบบแผ่น แบบขึ้นรูปด้วยแป้นหมุน แบบวิธีกดพิมพ์ และแบบวิธีรีดดิน เป็นอิฐโปร่งก็มี เป็นต้น ส่วนมากดินที่กล่าวถึงประเภทนี้มีเปอร์เซนต์ของเหล็ก ( Iron ) สูง ไม่นิยมนำไปผสมทำผลิตภัณฑ์ชนิดสีขา
เนื้อดินชนิดเอิทเทนแวร์ที่ใช้ปั้นผลิตภัณฑ์ขนาดใหญ่ๆ นิยมใช้ผสมทราย หรือดินเชื้อ ช่วยทำให้การขึ้นรูปทรงตัวได้ดี เมื่อนำไปเผาเนื้อดินมีความแข็งแกร่งดี และช่วยควบคุมการหดตัวของดินได้ดีพอสมควร มีประโยชน์ช่วยให้ผลิตภัณฑ์ไม่แตก และบิดเบี้ยวได้ง่าย ปัจจุบันความคิดเกี่ยวกับการทำผลิตภัณฑ์ชนิดเอิทเทนแวร์ชนิดสีขาวนิยมให้มีส่วนผสมของหินควอตซ์ ( Flint ) ช่วยให้มีความแข็งแกร่งในเนื้อของผลิตภัณฑ์ และประเภทของหินฟันม้า ( Feldspar ) ช่วยผสมทำให้ลดจุดสุกตัวต่ำลงผสมในสัดส่วนที่เหมาะสมและข้อสำคัญจะต้องมีความเหนียวพอในการขึ้นรูป ผลิตภัณฑ์ชนิดเอิทเทนแวร์ชนิดสีขาว เตรียมได้จากวัตถุดิบที่เป็นดินขาว มีลักษณะที่สำคัญ เนื้อดินแน่น ทึบแสง มีความพรุนตัวพอประมาณ ได้แก่ ผลิตภัณฑ์ประเภทจาม ชาม ภาชนะ เครื่องใช้ เครื่องประดับต่างๆ มีการเคลือบขาว สีต่างๆ มากมาย ส่วนผลิตภัณฑ์เอิทเทนแวร์ชนิดที่ใช้วัตถุดิบดินแดงทั่วไป ได้แก่ ผลิตภัณฑ์ประเภท หม้อดิน กระถางกล้วยไม้ กระถางดินเผา คนโฑน้ำ และประเภทอิฐที่ใช้ในการก่อสร้าง ( Terracotta ) เป็นต้น แต่ส่วนใหญ่เมื่อเผาดิบเสร็จแล้วจะนำไปเคลือบต่อเพื่อให้เกิดความแข็งแรง ทนทาน ละสวยงามมากขึ้น แต่ในครั้งนี้ ข้าพเจ้าจะมาพูดถึงกระบวนการการเผาดิบ มีขึ้นตอนดังต่อไปนี้
1. หลังจากที่ชิ้นงานแห้งสนิทแล้ให้นำชิ้นงานลำเลียงเข้าเตา
2. จากนั้นปิดเตาแล้วจุดเตาและรอจนกว่าจะถึงอุณหภูมิที่ต้องการ
3. พอเตาเห็นตัวลงให้นำชิ้นงานออกจากเตาเพื่อนำไปใช้งานเลย หรือจะนำไปชุบเคลือบก่อนก็ได
ลิงก์วิดีโอ
