ข้าพเจ้า นางสาวสุดารัตน์ มาทะวงษ์ ประเภท กพร. ในเดือนมีนาคม 2564 นี้ ข้าพเจ้าและทีมงานได้ทำลงพื้นที่เก็บข้อมูลเพิ่มเติมและสำรวจท้องถิ่นของ ตำบลหินลาด อำเภอบ้านกรวด จังหวัดบุรีรัมย์ โดยลงพื้นที่สำรวจ บ้านละหานทรายเก่า หมู่ 2 บ้านหนองม่วง หมู่ 7 และบ้านหินลาดหมู่ 6
จากการลงสำรวจพื้นที่ในครั้งนี้ ข้าพเจ้าและทีมงานได้พบเจอสถานที่ที่น่าสนใจในตำบลคือ ปราสาทถมอ เป็นแหล่งโบราณคดี ซึ่งตั้งอยู่ในพื้นที่ อยู่ที่บ้านละหานทรายเก่า ตำบลหินลาด อำเภอบ้านกรวด จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นโบราณสถานแบบขอมประเภทธรรมศาลา ปราสาทถมอ เป็นโบราณสถานแบบขอมประเภทธรรมศาลา (ที่พักคนเดินทาง) ถมอ เป็นภาษาเขมร แปลว่าหิน ปราสาทถมอจึงแปลว่า ปราสาทหิน กรมศิลปากรขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานของชาติ เมื่อวันที่ 8 มีนาคม พ.ศ. 2478 ประกาศกำหนดขอบเขตโบราณสถานพื้นที่ 10 ไร่ 3 งาน 24 ตารางวา เมื่อวันที่ 21 ตุลาคม พ.ศ. 2525 โบราณสถานปราสาทถมอ ประกอบด้วย ธรรมศาลา เป็นอาคารรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าสร้างด้วยศิลาแลง กรอบประตูหน้าต่างเป็นหินทราย ประตูทางเข้า-ออกอยู่ด้านทิศตะวันออก ผนังทิศใต้เจาะเป็นช่องหน้าต่าง 5 ช่อง ทิศตะวันตกของธรรมศาลาเป็นประตูสู่ตัวปราสาท ภายในมีแท่นหินทรายสำหรับประดิษฐานรูปเคารพ อาคารทั้งหมดล้อมด้วยสระน้ำรูปเกือกม้า เว้นด้านทิศตะวันออกเป็นทางเดิน ด้านตะวันออกเฉียงเหนือ มีสระน้ำรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสอีกหนึ่งสระ ปัจจุบันเครื่องบนของปราสาทพังทลายเหลือให้เห็นเพียงฐานและผนังบางส่วนสันนิษฐานว่า ปราสาทถมอเป็นหนึ่งในธรรมศาลา 17 แห่ง ซึ่งพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 แห่งอาณาจักรขอม โปรดให้สร้างขึ้นเมื่อพุทธศตวรรษ 18 บนเส้นทางระหว่างยโสธรปุระ (ราชธานีของอาณาจักรขอม) มายังเมืองพิมาย ให้ผู้เดินทางได้แวะพักตามที่ปรากฏในจารึกปราสาทพระขรรค์ประเทศกัมพูชา และยังได้สำรวจแหล่งน้ำ และประปาของชุมชนบ้านละหานทรายเก่า และหนองม่วง
สรุปผลการลงพื้นที่ จากการที่ข้าพเจ้าได้ลงพื้นที่สำรวจบ้านละหานทรายเก่า บ้านหินลาด และบ้านหนองม่วง ตำบลหินลาด อำเภอบ้านกรวด จังหวัดบุรีรัมย์ ประจำเดือนมีนาคม 2564 ผลการลงพื้นที่ข้าพเจ้าได้สำรวจสถานที่ที่น่าสนใจในตำบลคือ ปราสาทถมอ เป็นแหล่งโบราณคดี ซึ่งตั้งอยู่ในพื้นที่ อยู่ที่บ้านละหานทรายเก่า ตำบลหินลาด อำเภอบ้านกรวด จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นโบราณสถานแบบขอมประเภทธรรมศาลา ในทุกปีช่วงเดือนเมษายนจะมีประเพณี บุญบวงสรวงปราสาทถมอ จะมีการล้างทำความสะอาดตัวปราสาท และข้าพเจ้ายังได้สำรวจแหล่งน้ำและประปาชมชน แหละน้ำไม่มีขยะและมีการห้ามลงจับปลาในสระน้ำประปา เพื่อไม่ให้เกิดความสกปกในน้ำ โดยรวมแล้วแหล่งน้ำอุดมสมบูรณ์ดีแหล่งน้ำค่อยข้างใหญ่ สะอาด ไม่มีขยะ และน้ำก็ไม่มีความเน่าเสียอีกด้วย
Video ของตำบล :https://youtu.be/eP-MYp6rwIY
