ข้าพเจ้า น.ส. ขันแก้ว ณพล ประเภทประชาชน ต.สายตะกู อ.บ้านกรวด จ.บุรีรัมย์ โครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ จา,กการลงพื้นที่ในวันที่ 1 มีนาคม 2564 วันนี้ดิฉันจะนำเสนอขั้นตอนการมัดหมี่ผ้าไหมจากกลุ่มทอผ้าไหม ต.สายตะกู อ.บ้านกรวด จ.บุรีรัมย์
การโยกหมี่คือ ขั้นตอนการรวมเส้นไหมให้เป็นลำ เพื่อกำหนดลายหมี่ตามความต้องการของผู้ทำโดยจะกำหนดลำไหมดังนี้
ไหม 100 เส้น มี 25 ขีน = 1 ลำ
1 ขีนมี 4 เส้น = 1 เกร็ด
การมัดหมี่นั้นจะใช้ทั้งหมด 25 ลำ เมื่อทำการทอจะได้ผ้าไหมมัดหมี่ยาว 2 เมตร
การโยกหมี่เริ่มจากขั้นตอนแรกคือการฟอกกาวไหม โดยไหม 1 กิโลกรัม ใช้กาวฟอก 1 ซอง, น้ำมันมะกอก 3 หยด, สบู่ซันไลต์ก้อน 1 ช้อนชา โดยส่วนผสมทั้งหมดจะนำมาต้มกับไหม หลังจากนั้นให้ล้างไหมแล้วนำไปตากให้แห้ง
-ขั้นตอนที่2 คือการกวัก เมื่อตากไหมแห้งแล้ว จากนั้นนำมากวักและนำไปตีเกลียวเส้นไหมเพื่อให้เส้นไหมแน่น
-ขั้นตอนที่3 คือการโยก เมื่อตีเกลียวเส้นไหมแล้วจากนั้นนำมาโยกผ่านอุปกรณ์ที่เรียกว่า โฮงโยก จะได้ไหมเป็นลำ
-ขั้นตอนที่4 การมัดหมี่ หลังจากได้ลำไหมแล้ว จึงนำมาใส่โฮงมัดหมี่โดยใช้เชือกฟางมัดกำกับลายหมี่ตามความต้องการการ โดยลายหมี่แต่ละลายมีความสวยงามที่แตกต่างกันออกไป และมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวในแต่ละชุมชนอีกด้วย
อย่างไรก็ตามวิธีการและขั้นตอนการมัดหมี่นั้นเป็นเพียงส่วนหนึ่งของขั้นตอนการทำผ้าไหมมัดหมี่ โดยถอดขั้นตอนการมัดหมี่ออกมาเพื่อให้ผู้อ่านได้เห็นการทำผ้าไหมลายมัดหมี่ ภูมิปัญญา เอกลักษณ์ และวิถีชีวิตของคนในชุมชน
