ดิฉันนางสาวขนิษฐา อะโรคา ประเภทบัณฑิตจบใหม่ ผู้ปฏิบัติงานตามโครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ (มหาวิทยาลัยสู่ตำบล สร้างรากแก้วให้ประเทศ) ตำบลเขาดินเหนือ อำเภอบ้านกรวด จังหวัดบุรีรัมย์
ประวัติความเป็นมาของหมู่บ้านเขาดินเหนือ
บ้านเขาดินเหนือ หมู่ที่ 3 ตำบลเขาดินเหนือ อำเภอบ้านกรวด จังหวัดบุรีรัมย์ ซึ่งห่างจากตัวจังหวัดประมาณ 65 กิโลเมตร อาณาเขตที่สำคัญคือ ด้านทิศตะวันออกติดกับจังหวัดสุรินทร์ซึ่งมี ลำชีไหลผ่านกั้นเป็นอาณาเขตธรรมชาติ ซึ่งพอจะตั้งสมมุติฐานของชนกลุ่มแรกที่มาตั้งรกรากได้ว่าการตั้งรกรากนิยมตั้งอยู่ใกล้กับบริเวณที่มีแม่น้ำไหลผ่านเพราะแม่น้ำลำธารมักเป็นแหล่งล่อเลี้ยงชีวิตไม่ว่าจะเป็นการใช้ดื่มกิน ซักล้าง หรือแม้แต่การใช้ประโยชน์การหาเลี้ยงชีพ เช่นการทำไร่ ทำนา ปลูกผัก การประมง แต่ก็เป็นเพียงเพื่อการยังชีพเท่านั้น บริเวณรอบๆ ยังคงมีสภาพเป็นป่าดงบริเวณพื้นที่เต็มไปด้วยป่าโปร่งนานาชนิด สมัยก่อนสามารถพบสัตว์ป่าเกือบทุกชนิด นอกจากนั้นยังมีแหล่งน้ำที่สำคัญอีกมาก เช่น มีสระขยอง(แปลว่าสระหอย) สระแก้ว สระบูรณ์ เป็นต้น ในปัจจุบันสระเหล่านี้มีการกลบเพื่อปลูกสร้างที่อยู่อาศัยหมดแล้ว เมื่อก่อน สภาพป่าเป็นป่าที่อุดมสมบูรณ์ประกอบไปด้วยระบบนิเวศน์ที่เกื้อกูลกัน
สภาพปัจจุบัน
จากความเจริญก้าวหน้าในด้านต่างๆ ที่เพิ่มขึ้น ต่อมาไม่นานได้มีถนนตัดผ่านเส้นทางจากอำเภอประโคนชัย ตัดเข้าสู่ตำบลโนนเจริญ และเข้าหมู่บ้านเขาดินเหนือ แต่เส้นทางจากตำบลโนนเจริญเข้าหมู่บ้านนั้นยังเป็นลูกรัง ทำให้การเดินทางในฤดูฝนค่อนข้างยากลำบากชีวิตความเป็นอยู่ของคนในหมู่บ้านขึ้นอยู่กับสภาพดินฟ้าอากาศ ถ้าปีไหนมีฝนดีจะทำให้ชาวบ้านสามารถได้ผลผลิตการเกษตรมาก แต่บางปีฝนไม่ตก ทำให้เกิดความมั่นใจในการประกอบอาชีพจึงอพยพไปขายแรงงานที่อื่น จึงทำให้ประชากรในหมู่บ้านส่วนใหญ่เป็นเด็ก และคนชรา สภาพป่าที่มีอยู่เดิม ถูกแผ้วถ่างเป็นที่ราบเพื่อก่อสร้างบ้านเรือนอยู่อาศัยและที่ทำกินมากขึ้น การประกอบอาชีพในปัจจุบันยังเป็นการเพื่อยังชีพเหมือนเดิม
ด้านเศรษฐกิจ
ทั้งหมู่บ้าน บ้านเขาดินเหนือจักว่าเป็นหมู่บ้านที่มีเศรษฐกิจค่อนข้างดีหมู่บ้านหนึ่งสังเกตจากวิถีชีวิตความเป็นอยู่ และการหาเลี้ยงชีพ ถึงแม้ว่ารายได้ในการจุนเจือครอบรัวจะน้อยแต่ก็ไม่อดอยากเนื่องจากมีแหล่งหล่อเลี้ยงชีพขนาดใหญ่ละเพียงพอจากแหล่งน้ำชี สามารถหาสัตว์น้ำเพื่อรับประทานในครอบครัว นอกจากนี้ยังมีวิถีชีวิตที่แสดงให้เห็นถึงการเรียนรู้ที่จะพึ่งพาตนเองเช่น มรการเพาะปลูกพืชผักไว้รับประทานเอง และผลผลิตที่เหลือยังขาขายเพื่อเป็นรายได้เสริมให้กับครอบครัวได้ นอกจากนั้นยังมีการทอผ้าไหม ผ้าขาวม้า ผ้าห่ม ทอเสื่อ สานตะกร้า เพื่อใช่ในครัวเรือนอีกด้วย ถึงแม้จะมีรายได้จุนเจือครอบครัวน้อยเมื่อเปรียบเทียบกับชุมชนเมือง แต่ทุกคนในหมู่บ้านล้วนมีอาหารที่อุดมสมบูรณ์ตลอดปี
ด้านวัฒนธรรม
บ้านเขาดินเหนือหมู่ที่ 3 ตำบลเขาดินเหนือ อำเภอบ้านกรวด จังหวัดบุรีรัมย์มีวัดเก่าแก่คู่หมู่บ้านซึ่งเป็นศูนย์รวมจิตใจและศูนย์รวมในการสืบทอดประเพณีทางพุทธศาสนาคือวัดบ้านเขาดินเหนือ และภาษาที่ใช้สื่อสารส่วนใหญ่คือภาษาเขมร จะมีภาษาลาวปะปนบ้าง