ดิฉัน นางสาวชลันดา พงศ์ไพบูลย์ศิริ นักศึกษา เป็นผู้ปฏิบัติหน้าที่ประจำตำบลตะโกตาพิ อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์
ณ วันที่ 28-29 ตุลาคม พ.ศ. 2564 ได้มีการจัดอบรมภายใต้โครงการพัฒนานวัตกรรมสร้างเตาถ่านชาโคลไร้ควันเพื่อผลิตถ่านไร้ควันสำหรับนำมาใช้ในครัวเรือนและแปรรูปขนาดอุตสาหกรรมขนาดย่อมเพื่อสร้างเศรษฐกิจหมุนเวียนให้กับชุมชน ณ ตำบลตะโกตาพิ อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์ การอบรมครั้งนี้เป็นการอบรมต่อเนื่องจากครั้งที่เเล้ว ซึ่งครั้งนี้เป็นครั้งที่2 ครั้งที่เเล้วจะเป็นการอบรมในเชิงทฤษฎี แต่ครั้งนี้ได้มีการลงมือปฏิบัติจริง ทำให้ผู้เข้าร่วมมีความรู้มีความเข้าใจมากยิ่งขึ้นที่จะสามารถนำไปใช้ได้ในชีวิตจริง เเละนอกจากนี้ยังมีการทำน้ำด่างจากขี้เถ้า สาธิตและปฏิบัติการทำถ่านอัดเเท่งไร้ควัน รวมไปถึงการเลือกใช้บรรจุภัณฑ์ที่เหมาะสมเพื่อเป็นการสร้างรายได้ในอีกช่องทางนึง ซึ่งการอบรมในครั้งนี้สำเร็จและลุล่วงไปได้ด้วยดี ผู้เข้าร่วมอบรมให้ความสนใจเเละให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี รวมถึงหลังจากการอบรมเสร็จในวันสุดท้าย ได้ให้มีตัวเเทนผู้เข้าร่วมอบรมมาสรุปสาระความรู้ที่ได้จากการอบรมในครั้งนี้ เป็นการทบทวนความรู้ เพื่อให้ความรู้ที่ได้จากอบรมในครั้งนี้ไม่เสียเวลาเปล่าและประโยชน์
สรุปเนื้อหาสาระในการอบรมครั้งนี้
รูปแบบของเตาเผาถ่าน
แบบที่1 เตาเผาเเบบง่าย เตาถ่านตัวนี้จะเป็นเตาถ่าน แบบง่ายเเละมีราคาที่ถูกที่สุด เเละใช้เวลาในการเผาได้อย่างรวดเร็ว
องค์ประกอบของเตาเผาเเบบที่1 ประกอบด้วย
1) ถัง 200 ลิตร
2) รูท่อขนาด 1 นิ้ว สูง 15 เซนติเมตร
3) ฝาปิดเตา
4) แหวนครอบล็อคฝาถัง
5) ก้นถังเจาะรู
แบบที่2 เตาเผาเเบบเพิ่มตัวโบลเวอร์ เตาเผาถ่านชนิดนี้สามารถควบคุมอากาศได้ ถ่านที่ได้จึงมีคุณภาพสูง
องค์ประกอบของเตาเผาเเบบที่2 ประกอบด้วย
1) ตัวโบลเวอร์
2) ถัง 200 ลิตร
3) ตะแกรง
4) ฝาปิดเตา
5) แหวนครอบล็อคฝาถัง
แบบที่3 เตาเผาเเบบผลิตน้ำส้มควันไม้ เตาชนิดนี้อาศัยความร้อน โดยไล่ความชื้นในเนื้อไม้ที่อยู่ในเตา โครงสร้างเปนระบบบิด สามารถควบคุมอากาศได้ จึงไม่มีการลุกติดไฟของเนื้อไม้ ดังนั้นถ่านที่ได้จึงมีคุณภาพสูง เกิดขี้เถ้าน้อยและผลพลอยได้จากกระบวนการเผาถ่านอีกอย่างหนึ่งคือ น้ำส้มควันไม้
องค์ประกอบของเตาเผาเเบบที่3 ประกอบด้วย
1) ปล่องระบายควัน
2) ช่องเชื้อเพลิง
3) ถัง 200 ลิตร
4) รูเติมน้ำส้มควันไม้
5) ฝาปิดเตา
6) แหวนครอบล็อคฝาถัง
วิธีทำน้ำด่างจากขี้เถ้า
อุปกรณ์ที่ต้องเตรียม
1.ไม้พายสําหรับคน
2.ถังใส่นํา 5 ลิตร
3.ขี้เถ้า 2 กิโลกรัม (ร่อนละเอียด)
4.ตระเเกรง สําหรับกรอง
วิธีการทํา
- นําขี้เถ้า(ร่อนละเอียด) 2 กิโลกรัม ใส่ลงในถังน้ำ 5 ลิตรทีเตรียมไว้ นําทั้งหมดมาผสมรวมกัน เเละคนวนตามเข็มนาฬิกาจนส่วนผสมทั้งหมดเข้ากันดี
- หลังจากนั้นให้หมักทิ้ง ไว้ 1-7วัน เพื่อให้ตกตะกอนเหลือเพียงน้ำใสๆ ข้อควรระวัง*ถ้าเกิน7วัน น้ำจะเน่าใช้ไม่ได้เเละส่งกลิ่นเหม็น*
- เมือพบว่าน้ำมีความใสเนื่องจากตกตะกอนหมดแล้ว เมื่อสัมผัสกับน้ำดูจะพบว่าน้ำมีความลื่น เนื่องจากอุดมไปด้วยสารซิลิก้า
- หลังจากนั้นค่อยๆตักน้ำ ขึ้นมา เพื่อไม่ให้ตะกอนที่นอนอยู่ก้นถังขุ่นข้น แล้วทําการกรองอีกรอบโดยใช้ตะเเกรงในการกรอง เมื่อกรองน้ำใสดีเเล้ว ให้นําน้ำที่ผ่านการกรองแล้วไปใส่ลงในขวดพลาสติก และสามารถนําไปใช้ได้เลย
วิธีทำถ่านไร้ควัน อัดแท่ง
อุปกรณ์ที่ต้องเตรียม
1.ไม้ไผ่เเละท่อpvc
2.น้ำเปล่าและแป้งมัน
3.ผงถ่านบดละเอียด
4.ตู้อบ
อัตราส่วน(น้ำ(ลิตร),แป้งมัน(กรัม),ถ่านผง(กิโลกรัม)) 1:1:1
วิธีทำ
- นําถ่านที่ได้มาบดให้เป็นผงละเอียด อาจจะใช้เครื่องบดหรอ วิถีชาวบ้านโดยการตําให้ละเอียด
- นําเเป้งมันเเละน้ำมาผสมกันและนําไปตั้งไฟกวนจนแป้งเหนียวเเละมีสีใส
- หลังจากนั้น นําผงถ่านที่บดละเอียด นํามาค่อยๆผสมกับแป้งที่นำไปกวน ค่อยๆนวดจนเป็นเนื้อเดียวกัน และนําไปใส่แม่พิมพ์ หรือนําไปอัดในท่อ pvc จนแน่นเป็นก้อนสวยงาม
- ขั้นตอนสุดท้ายนําไปตากแดด หรือ นําเข้าตู้อบจนแห้งเป็นอันเสร็จเรียบร้อย นอกจากนี้สามารถนําไปจําหน่ายหรือสามารถนำไปเพิ่มมูลค่าของสินค้าได้โดยคํานึงถึงบรรจุภัณฑ์ที่สวยงาม
