การดำเนินงานในโครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ 1 ตำบล 1 มหาวิทยาลัย (มหาวิทยาลัยสู่ตำบล สร้างรากแก้วให้ประเทศ) ข้าพเจ้ารับผิดชอบในตำบลกระสังในฐานะผู้ปฏิบัติประเภทประชาชนรับผิดชอบในพื้นที่บ้านม่วงเหนือหมู่ 2 บ้านเครือชุด หมู่ 4 บ้านกลันทา หมู่ 10 บ้านลำดวน หมู่ 11 และบ้านม่วงพัฒนา หมู่ 16 อำเภอเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์ ตำบลกระสัง อ.เมือง จ.บุรีรัมย์
การทำงานเริ่มต้นตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ 2564 เก็บข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับรายได้ ชีวิตความเป็นอยู่พื้นฐานของชุมชนและการสำรวจการเฝ้าระวังการแพร่ระบาดของโรคติดต่ออุบัติใหม่ Covid-19 ทุกครัวเรือนให้มากที่สุดเท่าที่ทำได้ เพื่อนำมาวิเคราะห์ดำเนินกิจกรรมยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการของตำบลกระสัง อ.เมือง จ.บุรีรัมย์ และประชุมผู้นำชุมชนร่วมกันอย่างมีส่วนร่วมชี้แจงรายละเอียดเกี่ยวกับโครงการ นอกจากนั้นได้มีการพัฒนาตนเองให้มีความรู้พร้อมที่จะออกปฏิบัติงานช่วยเหลือชุมชน โดยการอบรมทดสอบความรู้ผ่านระบบออนไลน์เพื่อการพัฒนาทักษะ 4 ด้าน ได้แก่ ด้านการเงิน ด้านการเข้าใจและใช้เทคโนโลยีอย่างสร้างสรรค์ ด้านภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสาร ด้านการทำงานในสังคมแบบมีส่วนร่วม หลังจากอบรมและมีการประเมินผลการเรียนรู้ ทำให้ได้องค์ความรู้ทั้ง 4 ด้านเพิ่มมากขึ้นและสามารถนำไปฏิบัติประยุกต์ใช้บทเรียนและประสบการณ์ในการดำเนินโครงการเพื่อนำไปแก้ไขปัญหาความยากจนของชุมชน และได้มีส่วนร่วมในการเก็บข้อมูลจัดทำระบบการจัดการฐานข้อมูล เพื่อให้มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์นำไปแก้ไขปัญหาชุมชน กำหนดนโยบายและต่อยอดการดำเนินงานยกระดับเศรษฐกิจและสังคมต่อไป
เดือนมีนาคม-เมษายน 2564 มีการจัดเวทีการประชุมปรึกษาหารือกับผู้นำชุมชน กลุ่มชาวบ้านกลันทา หมู่ 10 บ้านเครือชุด หมู่ 4 บ้านใหม่พัฒนาหมู่ 18 ได้ประชุมร่วมกันวิเคราะห์ในการเลือกผลิตภัณฑ์ของชุมชนเพื่อที่จะยกระดับในการพัฒนาสินค้าให้มีความเป็นมาตรฐานยิ่งขึ้นเพื่อสร้างความเชื่อมั่นให้กับลูกค้าในการเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ ชุมชนมีความต้องการให้มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ส่งเสริมผลิตภัณฑ์เครื่องจักสานในชุมชนในการออกแบบลายและการตลาด ซึ่งมีการรวมกลุ่มวิสาหกิจชุมชนเครื่องจักรสานบ้านกลันทามีการสานฝาชีจำหน่าย มุ่งเน้นเพื่อการค้า สร้างงาน สร้างรายได้ เพิ่มมูลค่าให้กับไม้ไผ่ซึ่งเป็นวัตถุดิบที่มีอยู่ในชุมชน นอกจากนั้นร่วมมือกับผู้นำชุมชนโครงการป้องกันโควิด 2019
เดือนพฤษภาคม-มิถุนายน 2564 ประชุมกลุ่มชาวบ้านเกี่ยวกับการจักสานและร่วมมือกันเตรียมวัสดุเพื่ออบรมงานจักสาน โดยนำไม้ไผ่มาผ่าฉีกให้เป็นเส้นบาง ๆ แล้วนำมาขัด สาน สอด ไขว้ ขึ้นโครงเป็นรูปทรงทำเป็นภาชนะเครื่องมือเครื่องใช้ในครัวเรือนและชีวิตประจำวันจัดเป็นงานศิลปหัตถกรรมและหัตถกรรมพื้นบ้านที่มีความผูกพันและอยู่คู่กับวิถีชีวิตของชุมชนตำบลกระสัง แสดงได้ถึงวัฒนธรรมและภูมิปัญญาของบรรพบุรุษ มีการสืบทอดกันมาแต่โบราณจะมีอยู่ในทุกอำเภอของจังหวัดบุรีรัมย์
เดือนกรกฏาคม 2564 ทีมปฏิบัติงานได้มีการประชุมเพื่อทำความเข้าใจในการจัดการอบรมเชิงปฏิบัติการยกระดับและเข้าสู่มาตรฐานสินค้า ในการสร้างความเข้าใจในการพัฒนาผลิตภัณฑ์สินค้าของชุมชนให้ได้มาตรฐานมีคุณภาพและเป็นที่ต้องการของลูกค้า โดยกลุ่มได้จัดการอบรมในวันที่ 18 กรกฎาคม 2564 การอบรมเชิงปฏิบัติการยกระดับและเข้าสู่มาตรฐานสินค้า ณ ห้องประชุมคณะเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์
เดือนสิงหาคม 2564 ได้เข้าไปชุมชนสืบเสาะสัมภาษณ์ด้านความเชื่อของชุมชน ได้พบกับคุณยายสนัด อักษรณรงค์ อายุ 82 ปี เป็นชาวบ้านม่วงเหนือ หมู่ 2 มีความเชี่ยวชาญพิธีกรรมเล่นแม่มด ซึ่งชาวบ้านส่วนใหญ่มีความเชื่อพิธีกรรมการเล่นแม่มดมีการบนบานและเชิญวิญญาณบรรพบุรุษที่ตายไปแล้วยังคอยดูแลปกป้องภัยอันตรายชุมชนให้มาช่วยรักษาโรคภัยไข้เจ็บ ซึ่งปฏิบัติสืบทอดต่อกันมานานที่ใช้การบำบัดรักษาโรคภัยไข้เจ็บให้กับครอบครัวและคนที่อยู่อาศัยในชุมชน นอกจากนั้นยังมีความเชื่อว่าชุมชนได้เห็นชาวบ้านที่ป่วยไปรักษาที่โรงพยาบาลหลายครั้งแล้วไม่หายพอเข้ามาทำพิธีการเล่นแม่มดแล้วมีอาการดีขึ้นสามารถใช้ชีวิตอยู่ได้ชุมชนได้อย่างปกติจึงทำให้เกิดความเชื่อกันเป็นส่วนใหญ่ จากพิธีกรรมจะมีผู้สูงอายุที่ถือศิลเป็นผู้เข้าทรงมีเครื่องดนตรีมาทำพิธีเล่นแม่มดเป็นผู้ที่ชุมชนเชื่อถือ
นอกจากนั้นได้มีการร่วมกับชุมชนพัฒนาสภาพแวดล้อม โดยมหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ได้จัดหาต้นไม้ให้ชุมชนได้ปลูกในที่สาธารณะและบริเวณในชุมชนให้มีความสวยงามร่มรื่นพร้อมร่วมประกวดและดำเนินการช่วยเหลือชุมชนประสานงานกับ อสม.งานป้องกันโควิด 2019
จากกิจกรรมต่าง ๆ ที่ได้ดำเนินการทำให้ได้องค์ความรู้ที่เกิดจากการปฏิบัติงานในโครงการมีส่วนช่วยในการแก้ไขปัญหาความเป็นอยู่สังคมและสิ่งแวดล้อมได้เป็นอย่างดีเยี่ยม เกิดความร่วมมือในการดำเนินงานระหว่างผู้ปฏิบัติงานของโครงการและผู้ขับเคลื่อนปฏิบัติงานในพื้นที่ชุมชนในตำบลกระสัง อ.เมือง จ.บุรีรัมย์ และการดำเนินงานต่าง ๆ ส่งผลดีต่อสุขภาวะความเป็นอยู่ของผู้จ้างงานและชุมชนเกิดความรู้สึกมั่นคงในชีวิตมากยิ่งขึ้น เกิดความเชื่อมั่นและภาคภูมิใจในผู้ร่วมปฏิบัติงานกับทีมและคณาจารย์ที่ควบคุมดูแลทุกท่าน
ปัญหา อุปสรรค ข้อจำกัดที่พบในการทำงาน บุคลากรของตนเองในโครงการบางคนบ้านไกลขาดการประสานงานทำให้งานช้าแต่ก็แก้ปัญหาได้ทุกกิจกรรม ส่วนในชุมชนมีการดำเนินการการอบรมให้ความรู้ ชุมชนยังไม่มีความกระตือรือร้นในการพัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อจำหน่ายเป็นอาชีพเสริม ส่วนใหญ่จะผลิตใช้ในครัวเรือนของตนเองและญาติพี่น้อง บางชุมชนผู้นำขาดการส่งเสริมความสามัคคี การทำกิจกรรมร่วมกันที่เห็นได้ชัดคือกิจกรรมปลูกต้นไม้ในชุมชนมีชุมชนร่วมงานน้อยเกินไป
การแก้ปัญหา 1) ควรมีการอบรมและพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้ได้มาตรฐานเป็นที่ต้องการของท้องตลาด
2) ควรพัฒนาให้มีการรวมกลุ่มเป็นวิสาหกิจชุมชนที่เข้มแข็งเป็นระบบที่ชัดเจนมากยิ่งขึ้น 3) ควรมีการส่งเสริมกิจกรรม ประเพณีในชุมชนให้มาร่วมกันเพื่อความสามัคคีในชุมชน
