ผลการเก็บข้อมูล CBD ในชุมชน
ข้าพเจ้านางสาวนภัสนันท์ ลาศรี ประเภทบัณฑิตจบใหม่ ได้ลงพื้นที่ปฏิบัติงานพร้อมกับทีมงานที่ตำบลกระสัง อำเภอเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์ ตามโครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ 1 ตำบล 1 มหาวิทยาลัย จากมหาวิทยาลัยสู่ตำบล เพื่อสร้างรากแก้วให้ประเทศ
การลงพื้นที่
โดยตลอดระยะเวลาของการทำงานในโครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ (มหาวิทยาลัยสู่ตำบล สร้างรากแก้วให้ประเทศ) โดยเริ่มต้นตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์จนมาถึงเดือนพฤศจิกายน 2564 ซึ่งได้รับมอบหมายให้ลงพื้นที่เก็บข้อมูลแบบฟอร์ม 01 แบบสอบถามข้อมูลบุคคล ครัวเรือนและชุมชน และแบบฟอร์ม 02 แบบสอบถามเกี่ยวกับผลกระทบจากโรคโควิด-19 รวมไปถึงการเก็บข้อมูล CBD ซึ่งข้อมูลเหล่านี้จะเกิดประโยชน์ต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคมและด้านอื่นๆต่อชาวบ้าน ชุมชนให้บรรลุตามวัตถุประสงค์ของโครงการสืบต่อไป ส่วนด้านการลงพื้นที่เก็บข้อมูล CBD ในชุมชน ของพื้นที่ตำบลกระสัง อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์ ซึ่งข้าพเจ้าได้รับผิดชอบเก็บข้อมูลทั้งหมดจำนวน 3 หมู่บ้าน ได้แก่บ้านไทรโยงหมู่ 3 บ้านไทรโยงเหนือหมู่ 19 และบ้านกลันทา หมู่ 10 โดยการเก็บข้อมูลนั้นจะประกอบไปด้วยข้อมูลด้านต่างๆ ซึ่งข้าพเจ้าได้ลงพื้นที่เก็บข้อมูล CBD ได้ทั้งหมด 78 อย่าง จำนวน 10 หมวดหมู่ ดังต่อไปนี้
หมวดหมู่/รายการ จำนวนข้อมูลที่เก็บได้
1.ผู้ที่ย้ายกลับบ้านเนื่องจากสถานการณ์โควิด 1 คน
2.แหล่งท่องเที่ยว 1 แห่ง
3.ที่พัก/โรงแรม 1 แห่ง
4.ร้านอาหารในท้องถิ่น 3 ร้าน
5.อาหารที่น่าสนใจประจำถิ่น 0 อย่าง
6.เกษตรกรในท้องถิ่น 9 คน
7.พืชในท้องถิ่น 31 อย่าง
8.สัตว์ในท้องถิ่น 26 ชนิด
9.ภูมิปัญญาท้องถิ่น 3 อย่าง
10.แหล่งน้ำในท้องถิ่น 3 แหล่ง
จากการลงพื้นที่เก็บข้อมูล CBD ในชุมชน พบว่ามีข้อมูลที่น่าสนใจมากมาย เช่น ข้อมูลที่พัก/โรงแรมไทรโยงรีสอร์ท สำหรับพักผ่อนหย่อนใจ ตื่นมาพร้อมมีอาหารเช้าฟรีบริการด้วย 1 มื้อ หากจะเดินทางมาเป็นครอบครัวก็มีของเล่น มีชิงช้า สำหรับเด็กไว้เล่นเพื่อความสนุกสนานเพลิดเพลิน อีกทั้งยังมีร้านไทรโยงคาเฟ่อยู่ในบริเวณที่พัก มีจุดถ่ายภาพ นั่งดื่มกาแฟชมบรรยากาศท้องทุ่งนาที่เขียวขจี และในฤดูเก็บเกี่ยวก็ได้นั่งชมบรรยากาศของท้องทุ่งนาที่เหลืองอร่ามอีกด้วย ซึ่งหากเดินเท้าเข้าไปอีกประมาณ 150 เมตร ก็จะพบกับร้านคาเฟ่ FLATWHITE BOY ซึ่งเป็นคาเฟ่ที่ออกแนวนั่งชมธรรมชาติ มีทิวสนเรียงรายเป็นแนวยาวสำหรับถ่ายภาพและชมบรรยากาศของธรรมชาติ
ต่อมาก็จะเป็นเกี่ยวกับเกษตรกรในท้องถิ่น คนในชุมชนโดยส่วนใหญ่ทำอาชีพปลูกพืชผักสวนครัว เพาะเห็ด และเลี้ยงสัตว์ไว้เพื่อบริโภคและจำหน่ายเพื่อเพิ่มรายได้
ร้านอาหารในชุมชน ซึ่งพ่อค้าแม่ค้าล้วนแล้วแต่เป็นคนในชุมชนที่มาเปิดร้านขายอาหาร เช่น อาหารตามสั่ง ร้านส้มตำไก่ย่างป้าเดือน ร้านส้มตำรสแซ่บ ร้านก๋วยเตี๋ยวยำอร่อย ร้านก๋วยเตี๋ยวไก่มะระ ร้านกาแฟโบราณนมโต เป็นต้น ซึ่งทำเลที่ตั้งของหมู่บ้านไทรโยงแห่งนี้มีทำเลที่ตั้งอยู่ติดกับถนนสี่เลน ซึ่งเหมาะแก่การค้าขายเป็นอย่างมาก มีรถผ่านไปผ่านมาก็แวะซื้อกลับบ้าน และยังสามารถนั่งทานที่ร้านได้ เนื่องจากทางร้านได้ทำตามมาตรการป้องการการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ถึงแม้จะมีการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 แต่การเปิดร้านขายของก็ทำให้เกิดการสร้างรายได้แก่คนในชุมชนเป็นอย่างมาก
ส่วนต่อมาจะเป็นภูมิปัญญาในท้องถิ่นของชุมชน จะมีการทอเสื่อกกของยายจันทร์ เปลี่ยนรัมย์ โดยคุณยายได้มีการทำเองทุกขั้นตอน โดยมีคุณตาน้อย เปลี่ยนรัมย์ คอยช่วยเป็นผู้ช่วยในการทอเสื่อกก คุณยายนั้นได้ปลูกต้นกกไว้สำหรับทอเสื่อเองที่หลังบ้าน เพื่อจะได้ไม่ลำบากเวลาไปหาตัดต้นกกตามท้องทุ่ง ยายจะทำตั้งแต่ขั้นตอนการตัดกก แล้วนำมาตากจนแห้ง จากนั้นนำกกไปย้อมสีตามที่ต้องการ จนมาถึงการทอเสื่อกกทำเป็นลวดลายต่างๆ คุณยายไม่เพียงแต่ทอเสื่อกกไว้ใช้เองแต่ยังทอเสื่อกกเพื่อจำหน่ายอีกด้วย โดยคุณยายให้ราคาจำหน่ายไว้ที่ผืนละ 140 บาท นอกจากการทอเสื่อกกแล้วยังมีการทำไม้กวาดทางมะพร้าวของตาอาน ชัยรัมย์ ซึ่งคุณตานั้นก็ได้ทำเองทุกขั้นตอนตั้งแต่การเหลาทางมะพร้าว จนไปถึงการนำมาประกอบกันเข้ากับด้ามไม้กวาด สำหรับไม้กวาดทางมะพร้าวนี้คุณตาได้ให้ราคาจำหน่ายไว้ที่ด้ามละ 120 บาท เท่านั้น
ส่วนแหล่งน้ำน้ำในท้องถิ่นนั้น มีทั้งหมด 3 คือ แหล่งน้ำบ้านไทรโยง แหล่งน้ำบ้านไทรโยงเหนือ และแหล่งน้ำบ้านกลันทา เป็นแหล่งน้ำที่ชาวบ้านใช้สำหรับอุปโภคทำเป็นประปาหมู่บ้าน เพื่อสะดวกต่อการใช้น้ำในครัวเรือนและชุมชน ไว้สำหรับให้ชาวบ้านได้ใช้น้ำในการปลูกผืชผัก และไว้ใช้ในด้านต่างๆ
สารสนเทศของชุมชนอื่นที่น่าสนใจ
สำหรับสารสนเทศที่น่าสนใจ ข้าพเจ้าขอยกตัวอย่างชุมชนท่องเที่ยวบ้านโคกเมือง ต.จรเข้มาก อ. ประโคนชัย จ. บุรีรัมย์ ซึ่งมีเรื่องราวของหมู่บ้านอายุ 70 ปี บนแผ่นดินอุดมสมบูรณ์เชิงภูเขาไฟที่บ้านโคกเมือง รื่นเริงกับความอ่อนช้อยและสวยงามของรำบายศรีพาแลง และระบำขอมออนชอนอีสาน การเรียนรู้ของชุมชนผ่านแรงบันดาลใจจากหินทรายจำหลักที่หน้าบัน และองค์ปรางค์อันอ่อนช้อยที่ปราสาทเมืองต่ำมาสู่ลายริ้วบนผืนผ้าไหมที่เป็นเอกลักษณ์ หรือผ้าฝ้ายทอเนื้อนุ่มสีจากธรรมชาติ ผ่านกรรมวิธีหมักโคลนใต้บารายใหญ่ที่มีเรื่องราวเล่าย้อนกลับไปถึงพุทธศตวรรษที่ 16 พลาดไม่ได้กับข้าวหอมมะลิปลูกบนดินภูเขาไฟ ให้ทั้งความหอม และกลิ่นรสในคออันชื่นใจ โครงสร้างเนื้อแป้งชั้นดีที่นุ่มแต่ไม่เละ กินกับกุ้งจ่อมและพืชผักสมุนไพร จากไหมถึงข้าวขาว นี่คือเรื่องราวของชุมชนเปี่ยมด้วยชีวิตชีวา และจิตวิญญาณแห่งอารยธรรมพันปี




วัฒนธรรมและมรดกภูมิปัญญาท้องถิ่น
กิจกรรมการท่องเที่ยวภายในชุมชน
- ที่พักโฮมเตย์
- ศึกษาโบราณสถาน
- ปั่นจักรยานชมชุมชน
- เดินป่าเขาปลายบัด
- ปฏิบัติธรรมนั่งสมาธิวิปัสนากรรมฐานที่วัดป่า
- ทดลองทำแปลงปลูกผัก ทำนา
- หัดทอเสื่อกก ทอผ้าไหม
- ดูวิถีชีวิตของชุมชน
- ใส่บาตรยามเช้า
- ชมตลาดเช้า-เย็น
- ฝึกทำอาหารพื้นบ้าน
- ร่วมพิธีบายศรีสู่ขวัญ
- ชมการแสดงดนตรีพื้นบ้าน
- ชมสินค้า OTOP สวนเกษตรอินทรีย์



ศูนย์จำหน่ายสินค้า OTOP




การทอผ้าไหม โดยมีลายเอกลักษณ์คือลายผักกูด เพื่อจำหน่ายสินค้าให้กับนักท่องเที่ยว ในปี 2549ได้รับรางวัลการประกวดหมู่บ้าน OVC (OTOP VILLAGE CHAMPION)
อบต.จรเข้มากเห็นควรส่งเสริมทางด้านการท่องเที่ยวต่อจึงสนับสนุนการพัฒนาโฮมสเตย์และผลิตภัณฑ์OTOPให้เป็นมาตรฐานสากล ปี 2550 ได้รับรางวัลหมู่บ้านท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ที่สำคัญบารายไหมไทยได้รับมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (มผช.)ระดับ 4 ดาวและมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม
ที่ตั้ง : หมู่ 9 ตำบลจรเข้มาก อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์ ห่างจากจังหวัดบุรีรัมย์ ประมาณ 60 กิโลเมตร
หมายเลขติดต่อสอบถาม : 044 – 666247- 8 9 ต่ อ 14,16 , 086-7211789
โฮมสเตย์บ้านโคกเมือง
ประเภทสถานที่ท่องเที่ยว : วิถีชีวิต
สถานที่ตั้ง : บ.โคกเมือง ต.จรเข้มาก อ. ประโคนชัย จ. บุรีรัมย์ สำหรับบ้านโคกเมือง ไปทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ ประมาณ 20 กิโลเมตร อยู่ห่างจากจังหวัดบุรีรัมย์ 64 กิโลเมตร ที่ตั้งหมู่บ้านแยกจากถนนสายบุรีรัมย์-บ้านกรวด เข้าไปตามถนนลาดยางสายประโคนชัย-พนมรุ้ง ก่อนจะถึงเขาพนมรุ้งจะมีทางแยกซ้ายเข้าไปอีก 5 กิโลเมตร ก็จะถึงปราสาทเมืองต่ำ ซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวแห่งหนึ่งของบ้านโคกเมือง ตำบลจรเข้มาก อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์
หมายเลขติดต่อสอบถาม : 088-1938840
แหล่งที่มา https://www.xn--12cr3baig9d1f8azp.com/ban-kok-mueang-community/ https://www.bankokmuang.in.th/2016-04-01-03-35-46
แบบทดสอบประจำเดือน