ข้าพเจ้า นายภาณุพงศ์ แสนดี ประเภทประชาชน ตำบลกระสัง อำเภอเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์
หลักสูตร ID 10 : การพัฒนาผลิตภัณฑ์ตามอัตลักษณ์เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน
จากการเก็บข้อมูล CBD ของข้าพเจ้าเก็บรวบรวมได้ทั้งหมด 111 รายการ ใน 4 ชุมชน คือ บ้านโพธิ์หมู่6 บ้านดอนหวายหมู่7 บ้านน้อยสุขเจริญหมู่13 และบ้านใหม่พัฒนาหมู่18 โดยจะมีรายละเอียดดังนี้
ลำดับ | รายการ | จำนวน |
1 | ผู้ที่ย้ายกลับบ้าน เนื่องจากสถานการณ์โควิด | 2 |
2 | แหล่งท่องเที่ยว | 5 |
3 | ที่พัก/โรงแรม | 3 |
4 | ร้านอาหารในท้องถิ่น | 3 |
5 | อาหารที่น่าสนใจประจำถิ่น | 2 |
6 | เกษตรกรในท้องถิ่น | 17 |
7 | พืชในท้องถิ่น | 56 |
8 | สัตว์ในท้องถิ่น | 11 |
9 | ภูมิปัญญาท้องถิ่น | 3 |
10 | แหล่งน้ำในท้องถิ่น | 9 |
จากข้อมูลจำนวนทั้งหมด 111 รายการ ที่ข้าพเจ้าได้เก็บมานั้น ส่วนใหญ่จะเป็นพืชในท้องถิ่น ที่เก็บได้เป็นจำนวนมากกว่ารายการอื่น เนื่องจากเป็นข้อมูลที่เก็บได้ง่าย และยังมีพืชที่น่าสนใจ ทั้งยังมีพืชเศรษฐกิจ อย่างเช่น ข้าว กล้วย มะม่วง พุทรา ดอกดาวเรือง พริก กระชาย ผักกะเฉดน้ำ กระเพรา และไม้ดอกไม้ประดับ เป็นต้น และมีเกษตรกรในท้องถิ่นที่เลี้ยงสัตว์ เช่น วัว ควาย หนู ไก่ หมู เป็ด เป็นต้น และยังมีแหล่งน้ำในชุมชน ที่มีอยู่เป็นจำนวนมาก ไม่ว่าจะเป็นของชุมชน ของวัด ของกรมชลประทาน หรือของส่วนตัว และยังมีแหล่งท่องเที่ยวชุมชนอย่างเช่น วัดทรงศิลา สำนักสงฆ์โพธิ์ธาราม สวนเกษตรคุณสมชาย สวนเกษตรคุณถาวร และโรบินสันบุรีรัมย์ ยังมีที่พักและภูมิปัญญาการถนอมอาหาร การแปลรูปอาหารอีกด้วย ข้อมูลที่ข้าพเจ้าเก็บมานั้นเป็นเพียงข้อมูลบ้างส่วนเท่านั้น ซึ่งในชุมชนยังมีข้อมูลในส่วนอื่นๆอีกมาก ที่ข้าพเจ้ายังไม่ได้ไปสำรวจและค้นพบ
สิ่งที่น่าสนใจจากการเก็บข้อมูล CBD ของข้าพเจ้า
1.แหล่งท่องเที่ยวสวนเกษตรคุณสมชาย ตั้งอยู่เลขที่ 6 หมู่ 7 บ้านดอนหวาย ตำบลกระสัง อำเภอเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นสวนเกษตรที่มีการปลูกพืชหลายชนิด เช่น ดอกดาวเรือง พริก ถั่วฝักยาว ดอกพุทธ กระชาย กล้วยน้ำว้า ข้าว ตะไคร้ ข่า และยังเลี้ยงสัตว์ เช่น วัว ไก่ เป็ด เป็นต้น และยังมีบ่อน้ำเป็นของตัวเอง ซึ่งสวนของคุณสมชาย มีการจัดสวนอย่างเป็นสัดส่วนและสวยงามมากโดยเฉพาะช่วงฤดูเพาะปลูกข้าวเพราะช่วงนี้จะสวยที่สุดในการเที่ยวชม และสวนของคุณสมชายยังขายพืชผักที่ปลูกในสวนให้กับชุมชนและผู้ที่มาเที่ยวชมด้วย ทั้งยังมีการทำดอกไม้บูชาเพื่อจัดจำหน่าย และผู้ที่มาเที่ยวชมสวนเกษตรยังสามารถเรียนรู้วิธีทำดอกไม้บูชาจากภรรยาของคุณสมชายได้อีกด้วย
2.แหล่งท่องเที่ยววัดทรงศิลา ตั้งอยู่ที่บ้านดอนหวาย หมู่ 7 ตำบลกระสัง อำเภอเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์ ซึ่งวัดทรงศิลาเป็นศูนย์ร่วมจิตใจของคนในชุมชน บ้านดอนหวาย บ้านน้อยสุขเจริญ และบ้านใหม่พัฒนา และคนภายนอกชุมชนสามารถเข้ามาทำบุญ ไหว้พระที่วัดทรงศิลาได้ และยังมีจุดถ่ายภาพสวยๆที่อยู่ในบริเวณของวัด
3.ภูมิปัญญาท้องถิ่นการทำแหนมของคุณถาวร ตั้งอยู่เลขที่ 101 หมู่ 7 บ้านดอนหวาย ตำบลกระสัง อำเภอเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์ ซึ่งการทำแหนมของคุณถาวรเป็นการถนอมอาหาร โดยมีส่วนผสมดังนี้ หมูบด หนังหมู เกลือป่น ผงชูรส ข้าวเหนียวนึ่งสุก กระเทียม วิธีทำ นำหนังหมูไปต้มจนสุกนิ่ม แล้วนำมาหั่นบางๆ เตรียมหมูบด ปั้นน้ำอีกให้หมด แล้วหนังหมูกับหมูบดมาผสมรวมกัน ใส่เกลือ ข้าวเหนียวแช่น้ำ แล้วปั้นน้ำออก ข้าวเหนียวต้องเย็น ห้ามร้อน กระเทียมโคลกละเอียด นำมาผสมกัน แล้วนวดให้เข้ากันจนหมูเหนียว หมักไว้ 30 นาที จากนั้นนำมาห่อใบตองหรือถุง ไล่ลมออกให้หมด ห่อถุง 2 ชั้น มัดหนังยางให้สนิท ใส่พริกสดเข้าไปด้วย ห่อเสร็จแล้ว เก็บไว้ที่อุณหภูมิห้อง 1-2 วัน ตามสภาพอากาศ ถ้าอากาศร้อน 1 วัน ถ้าอากาศเย็น 2 วัน จะทานดิบ หรือจะทอดก็อร่อย ซึ่งเป็นวิธีการถนอมอาหารของชาวอีสาน เพื่อเก็บรักษาไว้ทานได้นานขึ้น ทั้งยังมีรสชาติที่อร่อยถูกปาก และสะอาดถูกสุขลักษณะ สืบทอดกันมาจนถึงปัจจุบัน
ตัวอย่างสารสนเทศชมชนที่น่าสนใจ ที่สามารถนำมามาเป็นแนวทางในการนำมาปรับใช้กับการทำสารสนเทศชุมชนของตัวเราได้ ขอยกตัวอย่าง ชุมชนบ้านโคกพลวง ตำบล หนองโบสถ์ อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ ซึ่งเป็นแหล่งเรียนรู้เรื่องการใช้หญ้าแฝกตามแนวพระราชดำริ เพื่อการพัฒนาปรับปรุงบำรุงดิน ฟื้นฟูดินให้มีความอุดมสมบูรณ์และแก้ไขปัญหาดินเสื่อมโทรม รวมถึงการดำเนินการขยายพันธุ์หญ้าแฝกให้เกษตรกรไว้แจกจ่ายกันในชุมชนและสร้างเป็นจุดเรียนรู้การใช้ประโยชน์จากแฝก มีประโยชน์ช่วยในการป้องกันการชะล้างพังทลายของดิน เมื่อชาวบ้านปลูกแฝกแล้วก็มีการต่อยอดนำใบหญ้าแฝกมาปกคลุมโคนต้นไม้เพื่อให้เกิดความชุ่มชื้น อีกทั้งนำมาทำเป็นหลังคากระท่อม ทำตะกร้า ทำหมวก ทำหัตถกรรมต่างๆ เพิ่มรายได้ในชุมชน
การนำของชุมชบ้านโคกพลวงจะใช้วิธีการทำวีดีโอ ที่มีมุมภาพ และภาพมุมสูง ที่สวยงาน เน้นความรู้จากตัวบุคคลของชุมชนที่ประสบความสำเร็จ และภาพบรรยากาศในชุมชน การมีส่วนร่วมของคนในชุมชน และยังมีการทำแฟนเพจเฟสบุ๊ค ที่มีภาพกิจกรรมต่างๆของชุมชน สาระน่ารู้ของชุมชน ความรู้จากประสบการณ์ของผู้ทำเกษตรของชุมชน และรวมถึงผลิตภัณฑ์ต่างๆของชุมชน ซึ่งข้าพเจ้าคิดว่าเทคนิคการทำสารสนเทศของชุมชนแห่งนี้น่าสนใจมาก และน่าจะนำมาปรับใช้กับชุมชนของเราได้อย่างเหมาะสม