โคก หนอง นา โมเดล คืออะไร
โคก-หนอง-นา โมเดล คือ การจัดการพื้นที่ซึ่งเหมาะกับพื้นที่การเกษตร ซึ่งเป็นผสมผสานเกษตรทฤษฎีใหม่ เข้ากับภูมิปัญญาพื้นบ้านที่อยู่อย่างสอดคล้องกับธรรมชาติในพื้นที่นั้นๆ “โคก หนอง นา โมเดล” เป็นการพัฒนาพื้นที่เรียนรู้ชุมชนต้นแบบ ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงและฟื้นฟูเศรษฐกิจท้องถิ่นและชุมชน เป็นการสร้างงาน สร้างรายได้ให้กับครัวเรือนและชุมชน เกิดการกระตุ้นเศรษฐกิจฐานราก ฟื้นฟูและพัฒนาท้องถิ่นของตนเอง ซึ่งเป็นแนวทางทำเกษตรอินทรีย์และการสร้างชีวิตที่ยั่งยืน โดยมีองค์ประกอบดังนี้
โคก: พื้นที่สูง ดินที่ขุดทำหนองน้ำนั้นให้นำมาทำโคก บนโคกปลูกพืช ผัก
หนอง: หนองน้ำหรือแหล่งน้ำ ขุดหนองเพื่อกักเก็บน้ำไว้ใช้ยามหน้าแล้งหรือจำเป็น และเป็นที่รับน้ำยามน้ำท่วม (หลุมขนมครก) / ขุด “คลองไส้ไก่” โดยขุดให้คดเคี้ยวไปตามพื้นที่เพื่อให้น้ำกระจายเต็มพื้นที่เพิ่มความชุ่มชื้น ลดพลังงานในการรดน้ำต้นไม้ / ทำ ฝายทดน้ำ เพื่อเก็บน้ำเข้าไว้ในพื้นที่ให้มากที่สุด
นา: พื้นที่นานั้นให้ปลูกข้าวอินทรีย์พื้นบ้าน โดยเริ่มจากการฟื้นฟูดิน ด้วยการทำเกษตรอินทรีย์ยั่งยืน
ใน ต. โคกมะม่วง อ.ปะคำ จ.บุรีรัมย์ มีโคกหนองนาโมเดลอยู่ในพื้นที่ โดยมีพื้นที่ทั้งหมด 3 ไร่ ของคุณแม่มะลิวรรณ คุณแม่เล่าถึงเหตุผลที่ได้ตัดสินใจทำโคกหนองนาโมเดล จากเดิมแม่เป็นชาวสวน ปลูกเฉพาะกล้วย กับ มะพร้าว ได้รับคาเชิญชวนจากคนรู้จักให้เข้าร่วมโครงการโคกหนองนาโมเดล เมื่อศึกษาเข้าใจถึงโครงการ ว่าทำอย่างไร สอดคล้องกับแม่ใช้ชีวิตประจาวันโดยยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียงเป็นหลัก จึงแบ่งพื้นที่ที่มีเป็นส่วนๆ ปลูกพืช ผักที่หลากหลายชนิด ขุดสระน้้ำ เลี้ยงปลา รวมระยะเวลาในการทำประมาณครึ่งปี แล้ว คุณแม่ยืนยันที่จะพัฒนาโคกหนองนาโมเดลแห่งนี้ต่อไป คุณแม่ยังเล่าอีกว่านี่คือความสุขของแม่ที่แท้จริง
