ข้าพเจ้านางสาวมณีรัตน์ พลอยเพ็ชร์ ผู้ปฏิบัติงานประเภทบัณฑิตจบใหม่ ตำบลในเมือง อำเภอเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์ หลักสูตรการบริหารจัดการขยะและการเพิ่มมูลค่าเพื่อสร้างอาชีพเสริมให้กับชุมชน (MS03) ได้ลงพื้นที่ปฏิบัติงานในเดือนเมษายน เพื่อสังเกตและสอบถามเกี่ยวกับการจัดการขยะภายในชุมชน จากนั้นนำข้อมูลมาวิเคราะห์เพื่อหาแนวทางการจัดการขยะให้สามารถทำได้จริงและมีประสิทธิภาพ
ในการลงพื้นที่พบว่าภายในชุมชนบุลำดวนใต้มีการทำศูนย์การเรียนรู้ชุมชนปลอดขยะ (zero waste) รวมถึงการทำหอพักสีเขียวซึ่งมีการจัดการภายในอย่างดีและเป็นระบบ มีการทำป้าย/บอร์ดเกี่ยวกับการจัดการขยะ มีการนำขยะที่สามารถรีไซเคิลได้มาทำผลิตภัณฑ์จากขยะ เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับขยะ แต่พบว่ารูปแบบของผลิตภัณฑ์ยังคงซ้ำกับที่อื่นๆ เช่น ดอกไม้พลาสติก, กระเป๋า และ พรมเช็ดเท้า เป็นต้น ทำให้อาจไม่ได้รับความสนใจที่เพียงพอ ทำให้ขายได้ยาก และราคาขายอาจไม่คุ้มค่ากับค่าแรงงาน
จากการสังเกตและพูดคุยกับสมาชิกในชุมชน พบว่าโครงการยังไม่ได้เข้าถึงประชาชนทั่วไปมากนัก มีสมาชิกชุมชนบางส่วนแยกประเภทขยะ แต่ภายในพื้นที่ชุมชนไม่ได้มีการจัดถังขยะแยกประเภท ทำให้ยังคงต้องทิ้งขยะรวมในถังขยะของเทศบาล สมาชิกอีกส่วนหนึ่งไม่ได้มีการแยกขยะ รวมถึงบางครั้งมีการเผาทำลายขยะ ทำให้เกิดมลพิษทางอากาศ
หลังจากลงพื้นที่สำรวจการจัดการขยะและได้มีการศึกษาเพิ่มเติม พบว่าควรมีการจัดถังขยะแยกประเภทไว้ตามจุดต่างๆ และประชาสัมพันธ์เพิ่มเติมเกี่ยวกับวิธีการทิ้งขยะ ทั้งรูปแบบออฟไลน์ เช่น ป้ายประชาสัมพันธ์ ณ จุดทิ้งขยะ และรูปแบบออนไลน์ เช่น การโฆษณาผ่านทางสื่อออนไลน์ที่สามารถเข้าถึงสมาชิกชุมชนได้ ในส่วนของการนำขยะมาสร้างมูลค่าเพิ่ม ควรเพิ่มรูปแบบสินค้าใหม่ๆ เช่น ของเล่นเพื่อพัฒนาทักษะ, ตัวช่วยติดกระดุมชุดนักศึกษา, สายรัดเข็มขัด เป็นต้น รวมถึงส่งเสริมการลดขยะจากต้นทาง คือการผลิตสบู่เหลว, แชมพู, น้ำยาล้างจาน แล้วขายในรูปแบบให้เติมใส่ขวดเดิม จะเป็นการลดการเกิดใหม่ของขยะอีกทั้งยังเป็นการส่งเสริมอาชีพให้คนในชุมชนอีกด้วย
