ข้าพเจ้า นางสาวกานต์ชนก แสวงผล บัณฑิตจบใหม่ กลุ่ม MS06 ตำบลโคกมะม่วง อำเภอปะคำ จังหวัดบุรีรัมย์ ในโครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ มหาวิทยาลัยสู่ตำบล เพื่อสร้างรากแก้วให้ประเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์
จากการลงพื้นที่สำรวจชุมชน เพื่อเก็บข้อมูลทางด้านภูมิปัญญาท้องถิ่นในพื้นที่ตำบลโคกมะม่วง อำเภอปะคำ จังหวัดบุรีรัมย์นั้น ข้าพเจ้าได้เห็นถึงความหลากหลายทางด้านภูมิปัญญา ไม่ว่าจะเป็นภูมิปัญญาเก่าแก่ดั้งเดิมที่ยังคงอยู่และสืบต่อกันมาถึงคนรุ่นปัจจุบัน ยึดถือ ปฏิบัติกันในพื้นที่ หรือภูมิปัญญาดั้งเดิมที่ใกล้จะสาปสูญ
ในบางภูมิปัญญาได้มีการทำเพื่อประกอบเป็นอาชีพที่มั่นคงและสามารถสร้างรายได้ให้กับครอบครัวได้ เช่น การถนอมอาหาร โดยมีการทำหน่อไม้ดอง หน่อไม้สด กล้วยตาก ส่งขายในพื้นที่ต่างๆทั้งในชุมชนและภายนอกชุมชน อีกทั้งยังเผยแพร่ความรู้ให้แก่ผู้อื่นที่สนใจ เผื่อเป็นแนวทางในการสร้างอาชีพแก่คนอื่นๆอีกด้วย
นอกจากนี้ ยังมีภูมิปัญญาพื้นบ้านในศาสตร์การรักษา เช่น การนวดแผนไทย จากหมอนวดผู้มีประสบการณ์ทางด้านการนวดแผนไทยมาเป็นเวลาหลายสิบปี
อีกทั้งยังมี ภูมิปัญญาท้องถิ่นในการทำยาหม่อง ลูกประคบ ยาแผนโบราณต่างๆ จากหมอวินัย มุราศี หมอพื้นบ้านในพื้นที่ชุมชนบ้านปลื้ม ซึ่งมีประสบการณ์และความสามารถในการรักษาโรคต่างๆ จากสมุนไพรหลากหลายชนิด เช่น ฟ้าทะลายโจร ยาเหลือง ยาหม่อง ลูกประคบ เป็นต้น
สุดท้ายนี้ สะท้อนให้เห็นว่ายังมีภูมิปัญญาท้องถิ่นอีกมากมาย ที่น่าสนใจและสามารถสร้างรายได้ให้กับคนในชุมชน สามารถยึดเป็นอาชีพของครัวเรือนได้ และหากคนรุ่นหลังในชุมชน ให้ความสำคัญ และสนใจที่จะสืบทอดในภูมิปัญญาท้องถิ่น สามารถช่วยให้ภูมิปัญญาทางด้านต่างๆ ในพื้นที่ตำบลโคกมะม่วง ไม่ว่าจะเป็นนการถนอมอาหาร การนวดแผนไทย การทำยารักษาโรคต่างๆจากสมุนไพร เป็นต้น ยังคงอยู่ให้คนรุ่นหลังได้พัฒนาและเรียนรู้ต่อไป
