การทำนาข้าวอินทรีย์
บ้านโนนสว่าง หมู่ที่12 ตำบลบ้านด่าน อำเภอบ้านด่าน จังหวัดบุรีรัมย์
ข้าพเจ้า นางสาวธิวาพร แปนไมล์ บัณฑิตจบใหม่
หลักสูตร: การพัฒนาสินค้าหัตถกรรม คหกรรมในชุมชนสู่มาตรฐาน NS01
ข้าพเจ้าและทีมงานได้ติดตามผลการจัดทำโครงการ “อบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อยกระดับข้าวแต๋นให้มีคุณภาพและได้มาตรฐาน” ประจำเดือนกันยายน พ.ศ. 2564 การทำข้าวแต๋นเป็นการนำข้าวมาปั้นให้เป็นรูปทรง จากนั้นข้าพเจ้าและทีมงานได้ยกระดับข้าวแต๋นด้วยการปรุงแต่งสีจากธรรมชาติให้มีความหลากหลาย รสชาติที่มีความแปลกใหม่มากขึ้น และข้าวต้องคัดสรรข้าวที่มีคุณภาพสูงและปลอดภัยไร้สารพิษแล้ว
บ้านโนนสว่าง หมู่ที่ 12 ตำบลบ้านด่าน อำเภอบ้านด่าน จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นหมู่บ้านที่มีการทำนาข้าวอินทรีย์ (การทำนาข้าวอินทรีย์ เป็นระบบการทำนาข้าวที่ไม่ใช้สารเคมีทางการเกษตรทุกชนิด) โดยนายบัญชา ทรงเวียง (อดีตผู้นำหมู่บ้าน) ได้ให้ข้อมูลว่า การทำนาข้าวอินทรีย์มีขั้นตอนการทำจากการคัดเลือกเมล็ดพันธุ์ข้าว คัดเลือกแปลง ข้าวที่มีต้นข้าว รวงข้าว เมล็ดข้าวที่โตแข็งแรง เมล็ดข้าวแก่จัด เมล็ดข้าวมีความสมบูรณ์ ถอนออกเป็นรวงๆ ที่สมบูรณ์ที่สุด เก็บไว้ต่างหาก แล้วนำมาแยกเมล็ดข้าวและฟางข้าว ออกจากกัน จากนั้นนำเมล็ดมาฝัด เพื่อคัดเลือกเมล็ดพันธุ์ ที่ไม่สมบูรณ์ออก แล้วปรับพื้นที่นาให้เสมอและมีน้ำขังเพื่อเตรียมการดำหรือหว่าน นำปุ๋ยหมักจุลินทรีย์ผสมกับน้ำ พ่นในที่นาเพื่อกระตุ้นต้นข้าวให้เติบโตแข็งแรง แล้วหมั่นดูแลต้นข้าว ไม่ให้วัชพืชขึ้นในนาข้าว และพ่นจุลินทรีย์ในทุกๆ 20 วันจนถึงข้าวตั้งท้อง จากนั้นเมื่อข้าวแก่พอสมควร ให้ปล่อยน้ำออกจากคันนา และเตรียมเก็บเกี่ยวต่อไป จะเห็นการทำนาข้าวอินทรีย์นั้นมีขั้นตอนการปฏิบัติเช่นเดียวกับการทำนาข้าวโดยทั่วไป จะแตกต่างกันที่ต้องหลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีสังเคราะห์ในทุกขั้นตอนการผลิต และการทำนาข้าวอินทรีย์นั้นราคาสูงกว่าราคาข้าวทั่วไปถึงสามเท่า โดยการทำนาข้าวอินทรีย์ มีต้นทุนการผลิตเฉลี่ยไร่ละ 3,344.29 บาท ระยะเวลาเพาะปลูกจนถึงเก็บเกี่ยว 120-150 วัน ให้ผลผลิตเฉลี่ยไร่ละ 510.22 กก. เกษตรกรได้ผลตอบแทนไร่ละ 5,612.41 บาท คิดเป็นผลตอบแทนเฉลี่ยสุทธิหรือกำไรไร่ละ 2,268.12 บาท ในขณะที่การทำนาข้าวทั่วไปใช้สารเคมี มีต้นทุนเฉลี่ยไร่ละ 4,175.31 บาท ระยะเวลาเพาะปลูกจนถึงเก็บเกี่ยว 120-150 วันเท่ากัน ให้ผลผลิตเฉลี่ยไร่ละ 657.05 กก. เกษตรกรได้ผลตอบแทนไร่ละ 5,144.75 บาท กำไรไร่ละ 969.44 บาท
การทำนาข้าวอินทรีย์จึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือก เนื่องจากมีต้นทุนการผลิตน้อยสามารถสร้างรายได้เป็นอย่างมากให้กับเกษตรกรในชุมชน และผู้ที่ต้องการข้าวที่มีคุณภาพสูง ปลอดภัยไร้สารพิษ แล้วยังเป็นการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและพัฒนาการเกษตรให้ยั่งยืนอีกด้วย
