ข้าพเจ้านางสาวอนุสรา กองไธสง ประเภทบัณฑิตจบใหม่
หลักสูตร: การพัฒนาสินค้าหัตถกรรม คหกรรมในชุมชนสู่มาตรฐาน NS01
สมุนไพรนั้นอยู่คู่กับคนไทยมาช้านาน ตั้งแต่สมัยโบราณ ดังนั้นสมุนไพรมีความสำคัญมากกับการดำรงชีวิต อาทิ รักษาโรค รักษาบาดแผล การอยู่ไฟของหญิงหลังคลอด เกี่ยวกับอาหารการกินของคนไทย และการดูแลผิวพรรณความงาม
ข้าพเจ้าและทีมงานได้ลงสำรวจพื้นที่ตำบลบ้านด่าน พบว่าในตำบลบ้านด่าน นั้นมีการดำเนินชีวิตเกี่ยวข้องกับสมุนไพรนั้นมากมาย อาทิเช่น ข่า ตระไคร้ มะกรูด งา ขมิ้น น้ำผึ้ง มะขามเปียก ว่านหางจระเข้ และอีกมากมาย จากการสอบถามเกี่ยวกับการดูแลผิวพรรณด้วยสมุนไพร พบว่า มีการใช้สมุนไพร ทา พอก ขัด ยกตัวอย่างดังนี้ ว่านหางจะเข้ มีสารเคมีอยู่หลายชนิด เช่น Aloe-emodin, Aloesin, Aloin, สารประเภท Glycoprotein และอื่นๆ เป็นยาฆ่าเชื้อ ฝาดสมานแผล ห้ามเลือด ในขณะเดียวกันก็เป็นตัวกระตุ้นเซลล์เนื้อเยื่อให้เจริญเติบโต ทำให้แผลหายเร็วขึ้น ขจัดสิวและลบรอยจุดด่างดำ งา จะนำมาสกัดเอาน้ำมัน ผสมเป็นน้ำมันทาถูนวดแก้เคล็ดขัดยอก ฟกช้ำ ปวดบวม ลดการอักเสบ ใส่แผลรักษาอาการผื่นคัน ทำน้ำมันใส่ผม เป็นยาระบายอ่อนๆ ทาผิวหนังให้นุ่มและชุ่มชื้น ขมิ้น ใช้ภายใน ช่วยเจริญอาหาร ยาบำรุงธาตุ แก้ท้องอืดเฟ้อ ปวดประจำเดือน แก้อาการวิงเวียน ขับปัสสาวะ แก้เสมหะและโลหิตเป็นพิษ มีฤทธิ์ระงับเชื้อ ต้านวัณโรค ป้องกันโรคหนองใน ใช้ภายนอก ผสมยานวดคลายเส้นแก้เคล็ดขัดยอก แก้น้ำกัดเท้า แก้ชันนะตุ แก้กลากเกลื้อน แก้โรคผิวหนังผื่นคัน สมานแผล รักษาฝี แผลพุพอง ลดอาการแพ้ อักเสบจากแมลงสัตว์กัดต่อย ตำใส่แผลห้ามเลือด รักษาผิว บำรุงผิว ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียและเชื้อราหลายชนิด น้ำผึ้ง มีคุณสมบัติในการต้านแบคทีเรีย เนื่องจากมีสารบางชนิดที่อาจสามารถฆ่าเชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา ใช้เป็นส่วนผสม ใช้พอกหน้าให้ผิวหน้าชุ่มชื่นและยังมีคุณสมบัติช่วยสมานผิว มะขามเปียก มีกรด AHA ที่มีคุณสมบัติช่วยในการผลัดเซลล์ผิว ทำให้เซลล์ผิวเก่าหลุดออกไปเผยผิวใหม่ที่กระจ่างใสมากขึ้นกว่าเดิม คนโบราณจึงนิยมใช้ขัดผิวโดยเฉพาะบริเวณข้อพับ ข้อศอก ตาตุ่ม หรือจุดที่ผิวหยาบกร้านให้จางลงได้ มะขามยังมีวิตามินซีซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระชั้นเลิศโดยจะช่วยป้องกันผิวจากมลภาวะ ทำให้ผิวเรียนเนียนใส สุขภาพผิวดี ช่วยลดเลือนจุดด่างดำ รอยสิว และรักษาสิวได้อีกด้วย
จากการที่ผู้สำรวจได้ลงพื้นที่สำรวจสอบถามข้อมูลเกี่ยวกับสมุนไพรในชุมชนตำบลบ้านด่าน พบว่าสมุนไพรนั้นมีความสำคัญมากกับการดำเนินชีวิตประจำวันของชาวบ้านในตำบลบ้านด่าน และสมุนไพรในตำบลบ้านด่านน้อยหรือยังไม่มีการเพิ่มมูลค่า จึงต้องมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรมีการสนับสนุนทางวิชาการ เช่น การจัดอบรมการแปรรูปสมุนไพรให้กับบุคคลในชุมชนที่เกี่ยวข้อง การสร้างแรงจูงใจในการรักษาสุขภาพด้วยสมุนไพร การส่งเสริมให้มีการปลูกพืชสมุนไพรไว้จำหน่าย การหาแหล่งจำหน่ายให้แก่ประชาชน เพื่อเป็นการสร้างงานสร้างอาชีพให้แก่ชุมชน และเป็นการดูแลสุขภาพอีกด้วย
