จ๊กโจลหรือแมงจีซอน
มยุรี ทะเลิงรัมย์
แมงจีซอนหรือแมงกระชอน มีชื่อเรียกหลายชื่อมากๆ ตามท้องถิ่น ไทยถิ่นอีสานเรียก แมงจีซอน, แมงอีซอน, แมงกีซอน เขมรเรียก กระมล. จ๊กโจล ไทยถิ่นเหนือเรียก แมงจอน ที่บ้านศรีเจริญ หมู่ 7 มีภูมิปัญญาท้องถิ่นในหมู่บ้านในการประกอบอาชีพเสริมที่หารายได้ให้กับครอบครัว ชาวบ้านที่นี่ส่วนมากประกอบอาชีพทำนาและรับจ้างทั่วไปและอาจจะมีอาชีพเสริมอื่นอีกมากมาย เช่น ทำสวน ปลูกผัก และจับแมงกระชอน
ข้าพเจ้า นางสาวมยุรี ทะเลิงรัมย์ ได้ลงพื้นที่สำรวจบ้านศรีเจริญได้สอบถามเรื่องอาชีพของชาวบ้านพบว่ามีอาชีพเสริมอาชีพหนึ่งที่น่าสนใจคือ จับแมงกระชอน เมื่อได้สอบถามชาวบ้าน ชื่อ นาย จำนงค์ ทะเลิงรัมย์ อายุ 66 ปีชาวบ้านศรีเจริญเล่าว่า สมัยแต่ก่อนเมื่อชาวบ้านหาแมงกระชอนจะพากันไปจับในทุ่ง หรือเปิดไฟหล่อแมลง ตอนกลางคืนซึ่งจะได้แมงกระชอน คนละ 1-2 กิโลกรัม แต่เมื่อปี 2561 – 2562 เริ่มมีชาวบ้านค้นพบเทคนิคและวิธีการหาแมงกะชอนโดยวิธีการคือเปิดคลิปเสียงแม่งกระชอนจาก YouTube เชื่อมกับลำโพงและเปิดไฟล่อแมลง ปรากฏว่าได้ผลอย่างมากจนน่าตกใจ คืนหนึ่งได้ถึง 30 – 40 กิโลกรัมเป็นอะไรที่แปลกประหลาดมากๆ ชาวบ้านเล่าว่าต้องไปที่บริเวณที่เป็นทุ่งกว้างจะได้จำนวนมาก เมื่อชาวบ้านได้มาแล้วก็จะนำไปขายในราคาปลีกและส่งโดยราคาปลีกกิโลกรัมละ 100 – 120 บาท เป็นการสร้างรายได้ให้กับครอบครัวได้เป็นอย่างมาก
แมงกระซอนจะฝังตัวอยู่ใต้พื้นดินตามท้องทุ่งหลังฤดูเก็บเกี่ยวอากาศร้อนร้อนตอนกลางคืนจะออกมาเยอะ เมื่อก่อนเคยได้วันละ 30 – 40 กิโลกรัม แต่ปัจจุบันก็เริ่มลดลงได้วันละ 4-5 กิโลกรัม เริ่มหายากขึ้น เป็นที่น่าสงสัยเหมือนกันอาจจะเพราะว่ามันใกล้จะหมดหรืออาจจะออกไข่ไม่ทัน ชาวบ้านควรจะมีหน่วยงานเข้ามาช่วยลงพื้นที่เพื่อศึกษาถึงปัญหาที่เกิดขึ้นเพื่อหาแนวทางแก้ไขและพัฒนาให้ดียิ่งขึ้น และถ้าสามารถนำมาเลี้ยงได้ก็อาจจะทำให้มีรายได้ที่ดีให้กับชาวบ้านในชุมชนอีกด้วย
