“ภูมิปัญญาท้องถิ่นของบ้านทุ่งวัง”
สุภัสตรา เยวรัมย์
เดือนที่ 3 ของการลงพื้นที่สำรวจตามโครงการยกระดับเศรษฐกิจรายตำบลแบบบูรณาการ (1 ตำบล 1 มหาลัย) ในพื้นที่ที่รับผิดชอบของตำบลทุ่งวัง อำเภอสตึก จังหวัดบุรีรัมย์ แล้วนั้นจากการได้ข้อมูลได้คลุกคลี่กับชาวบ้าน มีสิ่งที่น่าสนใจนอกจากจะมีหลวงพ่อใหญ่ดงแสนตอแห่งวัดโนนสูงทุ่งสว่าง ที่มีประวัติความเป็นมาที่ยาวนาน และเป็นที่เคารพบูชาเป็นที่พึ่งทางจิตใจของชาวบ้านในพื้นที่และนอกพื้นที่ที่มีความเลื่อมใสศรัทธาแล้วนั้น ยังมีวิถีชีวิตการเป็นอยู่ ประเพณี การดำรงชีวิตและผลิตภัณฑ์หรือสินค้า OTOP ของชาวบ้านที่มีชื่อเสียงและเป็นที่น่าสนใจ เราไปดูกันเลยว่ามีสินค้าหรือผลิตภัณฑ์อะไรบ้างในท้องถิ่น
การทอเสื่อกก มีการทำกันในหลายหมู่บ้านของตำบลแต่ในที่นี้เราจะขอยกตัวอย่างของบ้านหนองเกาะน้อยตั้งอยู่หมู่ที่ 12 ตำบลทุ่งวัง อำเภอสตึก จังหวัดบุรีรัมย์ ที่มีการนำต้นกกมาแปรสภาพให้เป็นสินค้าเพื่อเพิ่มมูลค่าและยังมีศูนย์หัตถกรรมด้านเสื่อทอกกซึ่งเป็นภูมิปัญญาของท้องถิ่น เป็นกิจกรรมผลิตเพื่อการพึ่งพาตัวเองอย่างหนึ่งที่ชาวบ้านทำเป็นอาชีพเสริม และได้มีการจดทะเบียนกลุ่มอย่างเป็นทางการ จนได้รับรางวัลสินค้า OTOP มาแล้วด้วย ซึ่งต้นกกนั้นนับว่ามีมากในหมู่บ้านหนองเกาะน้อยเพราะมีน้ำล้อมรอบ เป็นที่อุดมสมบูรณ์ การทอเสื่อกกเป็นภูมิปัญญาของคนในท้องถิ่น ที่นำเอาต้นกกมาตากแห้งแล้วแปรสภาพให้เป็นเส้น ย้อมสี แล้วสานทอให้เป็นแผ่นผืน อาทิเช่น ทำเป็นกระเป๋าตังค์กก 2 ซิบ ที่ใส่ไวน์พันเกลียว ปูโต๊ะ ถาดเสิร์ฟ เสื่อขิด แผ่นรองจานพันเกลียว มู่ลี่พันเกลียว ผ้าคาดโต๊ะพันเกลียว ชุดแผ่นรองจาน เสื่อกก กระเป๋าใส่ธนบัตรกก เสื่อกก เสื่อพับ เสื่อกกลายขิดมัดหมี่ เสื่อกกพันเกลียว กระเป๋าถักพันกลียว ที่รองแก้วจากกก เบาะกกลายขิด เสื่อขิดลายหมี่ เป็นต้น ทั้งนี้ราคาของสินค้าจะขึ้นอยู่กับความยากง่ายและความประณีตความสวยงามของแต่ละชิ้น และยังมีที่พักแบบโฮมสเตย์ถึง 9 หลัง มีอาหารท้องถิ่น บ้านหนองเกาะน้อยยังเป็นชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี อีกด้วย นอกจากการทอเสื่อกกแล้วนั้น ยังมีบ้านตาลองเป็นชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี ตั้งอยู่หมู่ที่ 7 ตำบลทุ่งวัง อำเภอสตึก จังหวัดบุรีรัมย์เป็นชุมชนที่เน้นเรื่องเศรษฐกิจพอเพียง การทอผ้าไหมที่ได้จากสีธรรมชาติ กระเป๋าสาน ผลิตภัณฑ์จากไม้ไผ่ เช่น อุปกรณ์ดักจับปลา การสานตะกร้า เป็นต้น นอกจากจะสามารถจำหน่ายได้แล้วยังนำมาใช้ประโยชน์ในทางการเกษตรได้ด้วย อีกทั้งยังมีการสนับสนุนให้ชาวบ้านมีอาชีพจากการทำขนมขาย เช่นขนมกล้วยฉาบ ขนมดอกจอก ยังมีบ้านคุ้มต่ำเป็นชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี ไปดูสินค้าที่ชาวบ้านที่นี่เขาทำกัน ไม่ว่าจะเป็นพัดที่ทำจากใบตาล แหนมหมู ขนมดอกจอก ขนมไข่หง กล้วยฉาบ ขนมทองม้วนและยังมีหมวกไหมพรมและพวงกุญแจไหมพรม มีตุ๊กตาไหมพรม และยังมีสิ่งที่น่าสนใจคือหมู่บ้านหนองทัพค่ายซึ่งมีบึงขนาดใหญ่และมีการปลูกพืชผักสวนครัว เช่น พริก ข่า ตะไคร้ มะละกอ ซึ่งจะเห็นได้อย่างชัดเจนว่ามีพริกเป็นจำนวนมากโดยเห็นจากแต่ละบ้านนั้นจะมีการนำพริกมาตากแดดหรือผึ่งแดดให้แห้งอาจจะแปรรูปเป็นพริกแห้งหรือพริกผงซึ่งจะสามารถเก็บไว้กินนานกว่าพริกสด ในอนาคตอาจจะมีการต่อยอดเป็นแหล่งเรียนรู้หรือเป็นสถานที่ท่องเที่ยวก็เป็นได้
ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาในการลงพื้นที่ทุกครั้งสัมผัสได้ว่าการลงพื้นที่ในทุกครั้งนั้นมีความสนุก ความตื่นเต้นและความประทับใจจากทั้งเพื่อนร่วมงาน ชาวบ้าน หรือผู้หลักผู้ใหญ่ให้ความร่วมมือและการต้อนรับเป็นอย่างดีเสมอมา
? SC02 – ทุ่งวัง Ep.03
