ข้าวต้มมัด “ไง เบ็ณฑ์ ธม”
สุนิสา จะริตรัมย์
ก่อนวันสารทใหญ่ หรือ “ไง เบ็ณฑ์ ธม”ในวันที่ 6 ต.ค.ที่จะถึงนี้ ที่ขาดไม่ได้คือข้าวต้มมัดใบมะพร้าวที่เป็นอักลักษณ์และขาดไม่ได้เลย
ข้าวต้มมัดใบมะพร้าว เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ขาดไม่ได้ในการนำไปเซ่นไหว้บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว มีมานานหลายปีที่สืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น ในช่วงวันสารทเล็ก จะมีพิธี ไงจูนโฎนตา นั้นคือวันส่งเครื่องเซ่นไหว้ โดยลูกหลานจะนำเครื่องเซ่นไหว้ สิ่งของเครื่องใช้ต่างๆเงินทองไปมอบให้พ่อแม่ปู่ย่าตายายที่อยู่ต่างถิ่น ก่อนที่ครอบครัว ญาติพี่น้องจะรวบรวมเครื่องเซ่นไหว้ต่างๆ มาเซ่นไหว้อัฐิของบรรพบุรุษที่วัดนั่นเอง ซึ่งการทำข้าวต้มมัดนั้นจะมีลักษณะที่แสดงถึงความรักความผูกพัน ความสามัคคีกันระหว่างคนสองคน ครอบครัว หมู่คณะ สังคมที่อยู่ เพราะข้าวต้มมีลักษณะบ่งชี้ถึงลักษณะสิ่งเหล่านี้อยู่ในตัวมันอย่างครบถ้วนอยู่แล้ว และข้าวเหนียวถ้านำมาห่อเป็นข้าวต้มจะสามารถเก็บไว้ได้นาน ถ้าหากกินไม่หมดก็สามารถนำมาปิ้งให้พอสุก จะเก็บไว้ได้นานไม่เสียง่าย
ข้าวต้มมัดเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่เกือบทุกบ้านจะห่อ หรือบางบ้านจะร่วมช่วยกันห่อและได้พูดคุยกัน เป็นอีกประเพณีหนึ่งที่ได้ใช้เวลาอยู่ร่วมกันกับครอบครัว อยากให้ลูกหลานได้รู้จักประเพณีวันสารทใหญ่จากรุ่นสู่รุ่นและสืบทอดตลอดไป