เนื่องจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรค COVID-19 ได้ส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตและเศรษฐกิจเป็นอย่างมาก ซึ่งทางกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ได้รับหน้าที่รับผิดชอบการดำเนินโครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ เพื่อให้เกิดการจ้างงานประชาชนทั่วไป บัณฑิตจบใหม่ และนักศึกษาให้มีงานทำและฟื้นฟูเศรษฐกิจชุมชุม
การทอผ้าไหมถือว่าเป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่งของประเทศไทย มีลวดลายผ้าที่วิจิตรงดงามไม่แพ้ชาติใดในโลก ซึ่งกว่าจะเป็นผ้าไหมได้แต่ละผืนนั้นได้ผ่านเรื่องราวมากมาย ตั้งแต่การปลูกหม่อนเลี้ยงไหมซึ่งเป็นวิถีที่มีมายาวนานกว่า 3,000 ปี โดยการพบหลักฐานจากเศษผ้าที่ติดอยู่กับกำไลสำริดของมนุษย์ยุคก่อนประวัติศาสตร์ที่บ้านเชียง จังหวัดอุดรธานี ชาวอีสานปลูกหม่อนเลี้ยงไหม สาวไหมและทอผ้าอยู่ใต้ถุนบ้าน เป็นวิถีชีวิตเรียบง่ายของชาวภาคอีสาน ดังเช่นกลุ่มทอผ้าไหมบ้านหนองแม่มด หมู่ที่ 18 ตำบลร่อนทอง อำเภอสตึก จังหวัดบุรีรัมย์ ได้มีการรวมกลุ่มกันทอผ้าไหมกันทุกหลังคาเรือน เพื่อจำหน่ายออกเป็นสินค้า OTOP ประจำหมู่บ้าน ซึ่งปัจจุบันนี้ได้เหลือสมาชิกในกลุ่มประมาณ 5-6 หลังคาเรือน โดยหนึ่งในนั้นก็คือ คุณแม่ปราณี ทำอาชีพทอผ้าไหมเป็นอาชีพหลักมามากกว่า 20 ปี เนื่องจากได้ย้ายกลับมาจากต่างจังหวัด ไม่รู้ว่าจะประกอบอาชีพอะไร จึงเลือกเข้ากลุ่มทอผ้าไหมบ้านหนองแม่มด คุณแม่ปราณีเล่าให้ฟังว่า การที่จะทอผ้าไหมได้แต่ละผืนนั้นใช้ระยะเวลาไม่เท่ากัน ซึ่งขึ้นอยู่กับลายผ้าและความขยันของผู้ทอ บางผืนอาจใช้เวลาแค่เพียง 2 วันหรือบางผืนอาจใช้เวลาเป็นสัปดาห์เลยก็ได้ ส่วนราคาของผ้าไหมนั้นก็มีตั้งแต่ 1,000 – 2,000 บาทขึ้นไป ซึ่งขึ้นอยู่ที่ลวดลายและความยากง่ายของการทอ นอกจากนี้คุณแม่ปราณีนั้นยังมีแบรนด์ผ้าไหมเป็นของตนเองโดยใช้ชื่อว่า ปราณีผ้าไทย มีทั้งการทอผ้าไหมและผ้าฝ้าย นำออกขายตามงานสินค้า OTOP ต่าง ๆ ซึ่งได้รับรางวัลการันตีจากทางกลุ่ม OTOP ว่าเป็นสินค้าระดับ 5 ดาว และเป็นตัวแทนออกงานสินค้า OTOP ประจำหมู่บ้าน ซึ่งถือได้ว่าเป็นปราชญ์ชาวบ้านอีกท่านหนึ่งประจำตำบลร่อนทอง ในด้านการอนุรักษ์ความเป็นไทยให้อยู่คู่ชุมชนต่อไป
จากการสัมภาษณ์คุณแม่ปราณีในครั้งนี้ ทำให้ดิฉันเข้าใจแล้วว่าการที่เราจะทอผ้าไหมได้แต่ละผืนนั้น ต้องใช้ระยะเวลาและความปราณีตเป็นอย่างมาก กว่าจะออกมาเป็นผ้าไหมที่มีความงดงามและคงทน ทำให้มีราคาที่ค่อนข้างสูง ซึ่งก็ถือว่ามีความคุ้มค่าเป็นอย่างมากกับการซื้อผ้าไหมซักหนึ่งผืน
ลิงค์วีดีโอประจำเดือนพฤษภาคม https://youtu.be/8Pv-Vmssflc
รูปภาพประกอบบทความ
