อภิรดี ชินศิริพันธุ์

                   ศาลเจ้าพ่อวังกรูด สถานที่ศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมือง ตามชาวบ้านเล่ากันมาว่าขุนหลวงอุดมศักดิ์ได้เดินทางมาร่วมกันกับสมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก เพื่อปราบกบฏจีนฮ่อ มาจากจังหวัดนครพนมโดยใช้เส้นทางตามแม่น้ำโขงแม่น้ำมูล ผ่านมาจนถึงอำเภอสตึก และได้พากำลังพลมาพักที่วังกรูด ซึ่งเป็นวังน้ำวนอยู่ริมฝั่งแม่น้ำมูลชาวบ้านเรียกบริเวณนี้ว่า “ วังกุด ” ต่อมาได้เปลี่ยนเป็น “วังกรูด ” เนื่องจากเคยเป็นที่พักของขุนหลวงเก่า ชาวบ้านจึงได้มาสร้างศาล ขึ้นมาเพื่อระลึกถึงขุนหลวงอุดมศักดิ์  ชาวอำเภอสตึก ตลอดจนอำเภอใกล้เคียงให้ความเคารพกราบไหว้บูชาและศรัทธากันมาจนปัจจุบันทุกปีอำเภอสตึก โดยคณะกรรมการพ่อค้าอำเภอสตึก จะจัดงานประเพณีเฉลิมฉลองเจ้าพ่อวังกรูดปีละ 2 ครั้ง คือในต้นเดือนเมษายนและเดือนพฤศจิกายน จะมีงานงิ้วเป็นการจัดเฉลิมฉลองทุกปี

                  การจัดงานเฉลิมฉลอง สักการะเจ้าพ่อวังกรูด ในรอบหนึ่งปี จะมีงานเฉลิมฉององค์เจ้าพ่อวังกรูด สองครั้งคือ
1. งานเจ้าพ่อวังกรูด จะจัดขึ้นในช่วงต้นเดือนเมษายน โดยจะมีการอัญเชิญเจ้าพ่อวังกรูดแห่ไปรอบ ๆ เมืองสตึก เพื่อให้ประชาชนได้สักการะ จากนั้นก็จะอัญเชิญเจ้าพ่อวังกรูดมาประทับที่ศาลาพิธีชั่วคราว บริเวณหน้าที่ว่าการอำเภอสตึกในงานจะมีมหรสพสมโภชในเวลากลางคืน ส่วนใหญ่มหรสพจะเป็น หมอลำ หรือวงดนตรี แล้วแต่ความเห็นชอบของคณะกรรมการจัดงาน นอกจากนี้ก็จะมีตักปลาพาโชค เพื่อให้ประชาชนได้เสี่ยงโชค และร่วมทำบุญ โดยมีรางวัลเป็นรถจักรยานยนต์ พัดลม ของใช้อื่น ๆ อีกมากมาย โดยตลอดทั้งงานเปิดให้ชมฟรี
2. งานงิ้ว จะจัดขึ้นช่วงปลายเดือนพฤศจิกายน  หลังงานแข่งเรือยาวชิงถ้วยพระราชทาน ในวันแรกของงานก็จะมีการอัญเชิญเจ้าพ่อวังกรูดแห่งไปรอบ ๆ เขตเทศบาลสตึก หลังจากนั้นก็จะอัญเชิญเจ้าพ่อประทับศาลชั่วคราวที่บริเวณหน้าที่ว่าการอำเภอสตึกเช่นเดียวกัน  บางปีจะจัดที่ศาลเจ้าพ่อวังกรูด  แต่บางปีจะจัดที่บริเวณหน้าที่ว่าการอำเภอสตึก ทั้งนี้ทั้งนั้นขึ้นอยู่กับคณะกรรมการพ่อค้าอำเภอสตึกแต่ละชุดจะตกลงกัน ภายในงานจะมีการแห่มังกร แห่สิงห์โต ในตอนเช้า  ในตอนกลางคืนจะมีการแสดงเชิดสิงห์โตและเชิดมังกร ให้ชมตลอดงานจะมหรสพคืออุปรากรจีน หรือที่เรียกกันว่า งิ้ว

                งานงิ้วซึ่งถือว่าเป็นงานสำคัญในการเฉลิมฉลองศาลเจ้าพ่อวังกรูด ไม่ว่าจะเป็นคนในชุมชนสตึก คนในอำเภอ มีพี่น้องอำเภอใกล้เคียงรวมถึงพี่น้องประชาชนจากทั่วสารทิศที่ได้มากราบไหว้ สักการบูชา เป็นประเพณีที่อยู่คู่กับชาวอำเภอสตึกมาอย่างยาวนาน และให้ความเคารพนับถือ ต่อศาลเจ้าพ่อ ที่มีความสำคัญอีกทั้งเป็นที่พึ่งทางใจต่อชาวอำเภอสตึกเป็นอย่างมาก แต่อย่างไรก็ตามปัญหาและอุปสรรคในการลงพื้นในชุมชนสตึกที่พบว่า ส่วนนึงนั้นเป็นบ้านเช่าและมีบ้านหลายหลังที่ไม่มีคนอาศัยอยู่ ทำให้ไม่สะดวกในการให้ข้อมูล ซึ่งทำให้การเก็บข้อมูลชุมชนไม่สมบูรณ์นัก จากการที่ได้ลงพื้นที่สำรวจในครั้งนี้ ทำให้ได้ทราบข้อมูลและปัญหาที่เกิดขึ้น ซึ่งเป็นประโยชน์อย่างมากต่อการที่จะทำการวางแผน วิเคราะห์ พัฒนา และยกระดับของชุมชนให้ดียิ่งขึ้นต่อไป

Tags: , , ,

อื่นๆ

เมนู