รายงานเดือนกรกฎาคม 2564
ในช่วงเวลานี้ การระบาดของเชื้อร้ายโควิด 19 รุนแรงยิ่งขึ้น ทำให้ประชาชนทุกภาคส่วนต้องป้องกันตนเองจาโรคร้านนี้อย่างเต็มที่ การลงพื้นที่ก็เป็นไปอย่างยากลำบาก ต้องคุมเข้มตนเองเป็นอย่างมาก ระวังตนเองให้สูง
ฤดูฝน ชาวไร่ชาวนาก็ได้ลงปลูกข้าวอย่างขะมักเขม้น ขยันขันแข็ง เพื่อให้ต้นกล้าได้ทันน้ำฝน บางพื้นที่ก็สูงใหญ่แล้ว บางแห่งก็ต้องลงใหม่ เพราะฝนทิ้งช่วงไปนานทำให้ต้นกล้าเสียหายอย่างมาก
ตามที่ผู้ใหญ่บ้านนายสมใจ มมประโคนได้ให้ข้อมูลข่าวสารมาว่า การทำอาชีพเสริมของชาวบ้านบ้านบัวหมู่ที่ 16 ก็คือการเลี้ยงและเป็ด มากกว่าครึ่งของชาวบ้านทั้งหมดทำการเลี้ยงเพื่อบริโภคในครอบครัว
การเลี้ยงไก่พื้นบ้านได้รับความนิยมนับวันยิ่งเพิ่มสูงมากขึ้น เป็นเพราะไก่พื้นบ้านมีเนื้อรสชาติอร่อย เนื้อแน่น เป็นที่ถูกปากของผู้บริโภคทั่วไป จนมีแนวโน้มว่า จะสามารถส่งเนื้อไก่พื้นบ้านไปสู่ตลาดต่างประเทศ แต่ปัญหาก็คือ ปริมาณไก่พื้นบ้านยังไม่เพียงพอต่อความต้องการของตลาด เพราะเกษตรกรเลี้ยงไก่พื้นบ้านแบบตามอัตภาพประมาณ 10 – 20 ตัวต่อครัวเรือน และเลี้ยงแบบปล่อยหากินตามยถากรรม จึงเป็นเหตุให้เกิดความสูญเสียเปล่ามากพอสมควร ถ้าหากจะปรับเทคนิคในการเลี้ยงแบบโรงเรือนผสมผสานกับการเลี้ยงแบบพื้นบ้าน และมีการปรับปรุงพันธุ์ลูกผสมระหว่างไก่บ้านกับไก่พันธุ์แล้ว จะส่งผลดีให้จำนวนไก่ลูกผสมมีมากขึ้นและออกสู่ท้องตลาดมากขึ้นอย่างแน่นอน
ข้อดีของไก่พื้นบ้าน
- หาอาหารเก่ง สามารถเลี้ยงปล่อยตามธรรมชาติได้
- ทนต่อสภาพภูมิอากาศและภูมิประเทศได้
- ทนต่อโรคพยาธิได้
- เลี้ยงลูกเก่ง
- เนื้อมีรสชาติถูกปากผู้บริโภค
ข้อเสียของไก่พื้นบ้าน
- โตช้าใช้เวลาเลี้ยงนาน
- ให้ไข่น้อย
- ใช้เวลาฟักไข่และเลี้ยงลูกนานกว่าจะโต
อีกข้อมูลข่าวสารที่ผู้ใหญ่บ้านนายสมใจ มมประโคนให้ก็คือ ชาวบ้านส่วนหนึ่งทำการเลี้ยงเป็ด
ทั้งเป็ดเนื้อและเป็ดไข่ การเลี้ยงเป็ดแบบพอเพียง คือ หากมีพื้นที่น้อย ต้องการใช้พื้นที่อันน้อยนิดให้ได้ประโยชน์อย่างสูงและมากที่สุดก็ต้องมีการปลูกพืชผสมผสานด้วย ก็คือ ปลูกกล้วย มะนาว ตะไคร้ และขุดบ่อเลี้ยงปลานิล เลี้ยงเป็ดก็ต้องทำคอกขังให้มิดชิด ไม่ให้มีรูพอที่จะให้เป็ดเล็ดลอดออกได้ อีกอย่างเราต้องปล่อยเป็ดออกมาเล่นน้ำเป็นเวลา สม่ำเสมอ เพื่อให้เป็ดได้ออกกำลังกาย ร่างกายจะได้แข็งแรง จากประสบการณ์บอกไว้ว่า ต้องให้เป็ดกินอาหารเสร็จ และวางไข่เรียบร้อยก่อนค่อยปล่อยออกมาเล่นน้ำตอนสายๆ จะได้ไม่วางไข่ในน้ำ แรกๆก็เจอไข่ในน้ำพอสมควร ปัจจุบันไม่มีแล้ว เป็ดจะถ่ายมูลในน้ำ ปลากินก็กินมูลเป็ดเป็นอาหาร อีทั้งตามสระก็จะมีผักสีเขียวเป็นอาหารเสริมให้เป็ดเป็นอย่างดี ถ้าหากว่า เราให้อาหารและปล่อยให้เล่นน้ำเป็นเวลา เป็ดก็จะติดเป็นนิสัยโดยอัตโนมัติ ถึงเวลาปล่อยก็จะมารอที่ประตู ถึงเวลาเข้าคอกก็จะค่อยทยอยกันมา
ปกติเป็ดจะวางไข่ช่วงดึกถึงเช้ามืด ฉะนั้น เราต้องสังเกตให้ดีก่อนที่จะปล่อยเป็ดออกเล่นน้ำ และสังเกตดูว่าตัวไหนเป็นหัวหน้าฝูง จะมีช่วงหนึ่งที่เป็ดจะไม่วางไข่เลยคือ ฤดูกาลผลัดขน เป็นเวลา 1 เดือนเต็มๆ และปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อการวางไขก็คือ อาหาร เป็ดจะต้องกินให้อิ่ม ออกกำลังการ คือการว่ายน้ำเป็นประจำ และห้ามทำให้เป็ดตกใจ ซึ่งเป็ดจะไม่วางไข่เลย นับเดือนเลยนะ ช่วงฝนตกก็จะวางไข่น้อยลง เช่นกัน
การเลี้ยงเป็ดและไก่ เป็นอาชีพเสริมที่ดีอย่างหนึ่ง แต่ต้องจะหนักเรื่องต้นทุนคือ ค่าอาหาร หากจะเอาจริงกับอาชีพเสริมนี้ ต้องศึกษาการเลี้ยงให้ดี แต่ทุกอย่างก็ไม่มีอะไรยากเกินไป และไม่มีอะไรที่ง่ายเกินไป
นายวิฑูรย์ หินแก้ว / กรกฎาคม 2564
