บทความ นายวิทยา รักษ์ศรี
ภาคประชาชน ตำบลพรสำราญ คณะเทคโนโลยีการเกษตร
มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์
เดือน กรกฏาคม 2564
เรื่องวิธีการทอเสื่อจากไหลเพื่อเพิ่มมูลค้า
| ขั้นตอนที่ 1 การสอยต้นไหล
1. ตัดต้นไหลสด 2. คัดเลือกต้นไหลที่มีขนาดเท่ากันไว้ด้วยกัน 3. นำต้นไหลที่คัดแล้วมาสอยเป็นเส้นเล็กโดยใช้มีดปลายแหลมคม(มีดแกะสลัก) 4. นำเส้นไหลที่สอยแล้วมาผึ่งแดด ให้แห้ง(ถ้าเป็นไปได้ต้องเป็นแดดที่กล้าจัด) 5. นำเส้นไหลสอยที่ตากแห้งแล้วมากมัดเป็นมัด ๆ รอการย้อมสี |
ขั้นตอนที่ 2 การย้อมสี
- เลือกซื้อสีสำหรับย้อมไหลสี่ต่าง ๆ ที่มีสีสันสวยงาม เช่น สีแดง สีชมพู สีเหลือง สีม่วง สีดำ สีเขียว เป็นต้น
- ก่อไฟโดยไฟที่ใช้ต้องสม่ำเสมอ
- นำปี๊ป หรือกระทะใส่น้ำพอประมาณท่วมเส้นไหลนำมาตั้งบนเตารอให้น้ำเดือด
- พอน้ำเดือดก็นำสีที่เลือกมาเทลง
- นำเส้นไหลที่คัดเลือกแล้วลงย้อมจนเพียงพอที่จะใช้ในการทอ
- นำเส้นไหลที่ย้อมสีแล้วลงล้างในน้ำเปล่าแล้วนำไปตากแดดที่จัดจนแห้ง
- นำเส้นไหลที่ย้อมสีตากแห้งแล้วมากเก็บมัดรวมกัน โดยแยกเป็นสี แต่ละสี
ขั้นตอนที่ 3 การทอเสื่อจากไหลลายขิด ลายพื้นบ้านและลายบา
- กางโฮงที่ทำสำเร็จรูปแล้วมากาง (โฮงที่ใช้ขนาดทอคนเดียว)
- นำเชือกในลอนสำหรับทอเสื่อมาโยงใส่ฟืมจนเสร็จ
- ฟืมที่ใช้ต้องมีขนาดเท่ากับเส้นกกและฟืมแต่ละฟืมก็อาจจะใช้ทอลายไม่เหมือนกัน
- นำเส้นไหลที่ย้อมสีตามจนแห้งแล้วนำมาทอเสื่อลายขิดตามต้องการซึ่งมีหลายลายด้วยกันดังจะแสดงในรูปภาพ
- นำเส้นไหลที่สอยและย้อมสีแล้วเลือกว่าจะใช้สีใดบ้างที่จะทอเสื่อ
- เลือกลายแล้วเริ่มทอจนเป็นแผ่น
- พอทอเสร็จก็ตัดแล้วหลังจากนั้นก็นำไปตากแดดเพื่อให้สีไม่ออก
- หลังจากนั้นก็นำมาเก็บในที่ร่ม
ขั้นตอนที่ 4 การแปรรูปผลิตภัณฑ์จากเสื่อกกไหลลายต่าง ๆ
- เสื่อที่พิมพ์แล้วนำมาเย็บต่อเป็นผืนโดยใช้จักรเย็บ
- ออกแบบผลิตภัณฑ์
2.1 ออกแบบกระเป๋าต่างๆ
2.2 ออกแบบที่รองจาน
2.3 ออกแบบที่รองถาด
2.4 ออกแบบที่รองโต๊ะ
2.5 ออกแบบที่แขวนฝาผนัง
2.6 ออกแบบกล่องใส่กระดาษทิชชู
2.7 ออกแบบที่รองแก้ว
- นำกระดาษแข็งที่เตรียมไว้แล้วมาตัดแบบตามที่ออกแบบ
- นำเสื่อที่ทอไว้แล้วมาตัดตามแบบที่ออกไว้
- นำเสื่อที่ตัดเอาไว้ตามแบบแล้วนำมาเย็บเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ที่ได้ออกแบบเอาไว้
