ข้าพเจ้า นายยุทธพิชัย ปักกาเวสา บัณฑิตจบใหม่
หลักสูตร : การพัฒนาสินค้าหัตถกรรม คหกรรมในชุมชนสู่มาตรฐาน NS01
ข้าพเจ้าได้ลงสำรวจเกี่ยวกับข้อมูลพื้นฐานในตำบลบ้านด่านประจำเดือนกันยายน พ. ศ. 2564
วัตถุประสงค์เพื่อ : ค้นหาประวัติ ปัญหารวมถึงการส่งเสริมพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวให้เป็นจุดเด่นที่น่าสนใจ
กลุ่มวิสาหกิจชุมชนปลูกผักบ้านโนนสวรรค์ ตั้งอยู่ที่ บ้านโนนสวรรค์หมู่ที่ 5 ตำบลบ้านด่าน อำเภอบ้านด่าน จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นแหล่งเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงที่จัดว่าเป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงเกษตรที่น่าสนใจของตำบลบ้านด่าน
เริ่มต้นประธานกลุ่ม นางทองปาน กระจ่างจิต เล่าให้ฟังว่า สวนผักบ้านโนนสวรรค์ เดิมทีนั้นเมื่อหลาย 10ปีก่อน เคยให้นายทุนเช่าปลูกพืชเศรษฐกิจคือ อ้อย จากนั้นได้หมดสัญญาไปจึงเป็นที่ว่างเปล่า และใช้เป็นที่เลี้ยงสัตว์ของชาวบ้าน เช่นโค กระบือ หลังจากนั้นเทศบาลตำบลบ้านด่านได้เล็งเห็นประโยชน์ที่ชาวบ้านจะได้รับมากกว่าที่จะเลี้ยงสัตว์เพียงอย่างเดียว จึงได้นำเสนอโครงการกลุ่มวิสาหกิจชุมชนปลูกบ้านโนนสวรรค์ เมื่อปีพ.ศ. 2555 เริ่มแรกสมาชิกมีเพียง 8 ราย จากนั้นมีการรวมกลุ่มของเกษตรกรที่ต้องการปลูกพืชผักเป็นอาชีพเสริมหลังว่างเว้นจากการทำนาเพิ่ม โดยมีสมาชิกรวม 36 ราย ได้จัดแบ่งพื้นที่สาธารณประโยชน์รายละ 2 งาน ปลูกพืชผักหลายชนิดตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อสร้างรายได้เสริมให้กับครอบครัว รวมทั้งมุ่งหวังที่จะสร้างประโยชน์ให้กับสังคม จึงได้จัดตั้งศูนย์เรียนรู้การปลูกผักปลอดภัย เพื่อเป็นต้นแบบให้เกษตรกรและประชาชนทั่วไปได้เข้ามาศึกษาเรียนรู้ โดยศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรบุรีรัมย์ ได้ส่งเสริม สนับสนุน ผลักดันให้สมาชิกกลุ่มวิสาหกิจชุมชนฯ เข้าสู่รับการรับรองแหล่งผลิต GAP พืช ตั้งแต่ปี 2558 จำนวน 36 แปลง พื้นที่ 18 ไร่ และดำเนินงานตามนโยบายกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ลดต้นทุนการผลิต เพิ่มรายได้ให้กับเกษตรกร โดยสนับสนุนเทคโนโลยีและนวัตกรรมการปลูกผักปลอดภัยด้วยการใช้ชีวภัณฑ์ป้องกันกำจัดศัตรูพืช ได้แก่ ไส้เดือนฝอยสายพันธุ์ไทยและแมลงหางหนีบ และการปรับปรุงบำรุงดินด้วยการใช้แหนแดงและปุ๋ยหมักเติมอากาศ ที่เกษตรกรสามารถผลิตใช้เองได้อย่างต่อเนื่อง มาตั้งแต่ปี 2560 รวมทั้งคัดเลือกและให้การสนับสนุนปัจจัยการผลิตแก่วิสาหกิจชุมชนฯ เพื่อเป็นจุดเรียนรู้เกษตรทฤษฎีใหม่ ในโครงการเกษตรทฤษฎีใหม่
คุณแม่สมใจ ปักกาเวสา มารดากระผมเองซึ่งเป็นหนึ่งในสมาชิกกลุ่มสวนผัก กล่าวว่าปัญหาเกี่ยวกับการปลูกพืชผักของเกษตรกร ในช่วงฤดูร้อนจะไม่มีปัญหาเกี่ยวกับระบบน้ำเพราะได้มีระบบน้ำใต้ดิน ใช้ระบบโซล่าเซลล์ในการดึงน้ำจากใต้ดินมาใช้ แต่ผักอาจจะไม่สวยงามเท่าที่ควรเพราะเป็นฤดูร้อน ส่วนเดือนนี้เดือนกันยายนเป็นฤดูฝน จะมีความชื้นสูงจากน้ำฝนธรรมชาติ ที่ควบคุมไม่ได้ทำให้ผักบางชนิดอาจเกิดอาการเน่าได้ง่าย ส่วนฤดูหนาวเป็นฤดูที่เกษตรกรกลุ่มสวนผักชื่นชอบเป็นอย่างมากเรียกได้ว่าเป็นนาทีทองของเกษตรกรที่ปลูกผักมากๆ เช่นกะหล่ำปลี กะหล่ำดอก กวางตุ้ง คะน้า ผักบุ้ง ผักกาด ขึ้นฉ่ายและผักชี อื่นๆเป็นต้น และผลกระทบในปัจจุบันเป็นช่วงระบาดของโรค covid-19 เกษตรกรมีรายได้อย่างเดียวคือขายผลผลิตการเกษตร แต่เมื่อก่อนนั้นจะมีรายได้เพิ่มจากการท่องเที่ยวโดยจะมีหน่วยงานต่างๆตั้งแต่หน่วยงานภาครัฐ เอกชนและประชาชน เข้ามาเยี่ยมชมบ่อยครั้งจึงสร้างรายได้เพิ่มขึ้นปากกว่าปกติ เดือนๆนึงหลายหมื่นบาท
ข้าพเจ้ามองว่า แหล่งท่องเที่ยวที่ประสบความสำเร็จ จะต้องเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ได้รับการส่งเสริมพัฒนาศักยภาพด้านการบริหารการท่องเที่ยวการพัฒนาการด้านต่างๆ จะมุ่งการมีส่วนร่วมของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มเกษตรกรเครือข่ายการใส่ใจต่อสิ่งแวดล้อม การสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับสินค้าการเกษตรการท่องเที่ยวตลอดจนได้รับการยกระดับคุณภาพการให้บริการท่องเที่ยวที่ดี เพื่อเสริมสร้างขีดความสามารถในการแข่งขันการท่องเที่ยวส่งผลให้มีรายได้กระจายสู่เศรษฐกิจฐานรากและเพิ่มมากขึ้น
