บทความเดือนตุลาคม
NS 01 ตำบลบ้านด่าน อำเภอบ้านด่าน จังหวัดบุรีรัมย์
ประวัติความเป็นมาเกาะแม่ชี ( เกาะตาแดง ) วัดระหาน จังหวัดบุรีรัมย์
ข้าพเจ้า นายตะวัน ศรีจันทร์ ประเภท นักศึกษา
หลักสูตร: การพัฒนาสินค้าหัตถกรรม คหกรรมในชุมชนสู่มาตรฐาน NS01
ข้าพเจ้าได้ลงสำรวจเกี่ยวกับข้อมูลพื้นฐานในตำบลบ้านด่านประจำเดือนตุลาคม พ. ศ. 2564
วัตถุประสงค์เพื่อจะทำให้วัดวัดระหาน เกาะแก้วธุดงคสถานให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจ
ข้าพเจ้าได้รับมอบหมายให้เขียนบทความเรื่อง ประวัติความเป็นมาของวัดวัดระหาน เกาะแก้วธุดงคสถาน ความเป็นมาของคำว่าเกาะแก้วหลวงปู่เล่าว่า “ได้เคยไปนอนเฝ้านากับโยมพ่อซึ่งที่นาอยู่ในบริเวณวัดแห่งนี้มีป่าต้นยางสูงเต็มไปหมดถ้าวันไหนตรงกับวันเพ็ญขึ้น 15 ค่ำจะปรากฏควงไฟสว่างมีสีนวลเท่าลูกมะพร้าวลอยขึ้นไปจากคงไม้ยางบริเวณที่เป็นเกาะอยู่ปัจจุบันนี้แล้วจะลอยไปทางทิศตะวันตกหายลับไปในบริเวณป่ายางหลังจากนั้นในคืนวันแรม 14 ค่ำจะเห็นดวงไฟลักษณะเช่นเดิมลอยกลับมาในที่เก่าเมื่อมาถึงยอดยางก็จะแตกกระจายหายลับไปชาวบ้านจึงเรียกขานบริเวณนี้ว่า เกาะแก้ว อันเป็นที่มาของนามสถานที่ปฏิบัติธรรมแห่งนี้” ปี 2536 หลวงปู่ได้มาสร้างวัดเกาะแก้วธุดงคสถาณ ณ บ้านระหาน ตำบลบ้านด่าน กิ่งอำเภอบ้านด่าน จังหวัดบุรีรัมย์ โดยได้นำพาชาวบ้านและศรัทธาสาธุชนทั่วไปสร้างวัดแห่งนี้ขึ้นมาเป็นที่สัปปายะแก่พระภิกษุสามเณรที่มาพานักเพื่อปฏิบัติธรรมและเป็นสถานที่บำเพ็ญบุญกุศลของสาธุชนทั้งหลายฯ
วัดเกาะแก้วธุดงคสถาน (วัดระหาน) อยู่ที่ ต.บ้านด่าน อ.บ้านด่าน จ.บุรีรัมย์ ภายในวัดประดิษฐานพระมหาธาตุรัตนเจดีย์ เพื่อเป็นปูชนียสถานระลึกถึงองค์สมเด็จสัมมาสัมพุทธเจ้า ลักษณะขององค์พระมหาเจดีย์ เป็นศิลปะประยุกต์ร่วมสมัยและภายในวัดเกาะแก้วธุดงคสถาน เป็นสถานที่สงบร่มรื่น และมีนกยูงอาศัยอยู่จำนวนมาก เหมาะสำหรับพุทธศาสนิกชนที่ต้องการไปกราบไหว้บูชาพระบรมสารีริกธาตุ ทำบุญและปฏิบัติธรรม และภายในวัดแห่งนี้ยังมีสถานที่สำคัญอีกหลายแหล่งภายในวัด ซึ่งสถานที่ที่เราจะพาไปทำความรู้จักในวันนี้คือ เกาะแม่ชี หรือ เรียกอีกชื่อว่า เกาะตาแดง ลักษณะทางกายภาพของเกาะแม่ชี คือ เป็นเกาะปกติทั่วไปมีน้ำล้อมรอบเกาะไว้ ภายในเกาะจะประกอบไปด้วย กุฏิแม่ชี 6 หลังที่มีป่าขั้นไว้และมีที่ไห้อาหารปลา ประวัติความเป็นมาของเกาะแม่ชี เกาะแม่ชี เดิมเป็นที่นาของหลวงปู่จันทร์แรม และหลวงปู่ได้ยกไห้เป็นที่ของวัด เกาะแม่ชี เริ่มสร้างขึ้นพร้อมกับการสร้างวัดระหาร เพราะหลวงปู่มีความปะสงค์ที่จะแยกที่อยู่ของพระสงฆ์กับแม่ชี ให้ชัดเจนหลวงปู่จึงมีความคิดริเริ่มสร้างเกาะแม่ชีขึ้นมาเพื่อความเป็นระเบียบและเหมาะในการปฏิบัติธรรม แรกเริ่มที่สร้างขึ้นยังไม่มีแม่ชีอาศัยอยู่ในเกาะแห่งนี้ แต่ในเวลาต่อมาได้มีแม่ชีกลุ่มแรก คือ แม่ชีฉวี แม่ชีกว้าง แม่ชีบุญหนา แม่ชีบุญมี แม่ชีทองใหม่ ที่เข้ามาอยู่ในวัดระหารเพื่อมาฝึกสมาธิและปฏิบัติธรรม และนี่จึงทำไห้เกาะแห่งนี้มีชีวิตชีวาและถูกเรียกขานเกาะแห่งนี้ว่า เกาะแม่ชี หรือเกาะตาแดง
สรุปจากการศึกษาข้อมูลวัดระหารเกาะแก้วธุดงคสถาน และการลงสำรวจเก็บข้อมูลพื้นที่ในครั้งนี้ทำไห้คณะทีมงานโครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตําบลแบบบูรณาการ ตำบลบ้านด่าน อำเภอบ้านด่าน จังหวัดบุรีรัมย์ ทราบถึงลักษณะทางภูมิศาสตร์ของวัดระหานเกาะแก้วธุดงคสถาน เพื่อจะเก็บข้อมูลมาทำการพัฒนาและเกิดการเติบโตของธุรกิจการท่องเที่ยว สถานที่ท่องเที่ยวเพราะวัดระหานเกาะแก้วธุดงคสถานแห่งนี้เป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญทางประวัติศาสตร์ของจังหวัดบุรีรัมย์และชาวบุรีรัมย์ ทางคณะทีมงานโครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตําบลแบบบูรณาการ ตำบลบ้านด่านจึงอยากไห้คนรุ่นหลังเรียนรู้และศึกษาประวัติความเป็นมาของสถานที่สำคัญแห่งนี้เพื่อที่จะเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของคนในตำบลบ้านด่านและชาวบุรีรัมย์รวมไปถึงเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของประเทศไทย
นายตะวัน ศรีจันทร์
ภาคนักศึกษา
