สวัสดีค่ะ ข้าพเจ้านางสาว ขันแก้ว ณพล (ประเภท ประชาชน) ประจำต.สายตะกู อ.บ้านกรวด จ.บุรีรัมย์ โครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ เมื่อวันที่ 20 พฤษภาคม ที่ผ่านมา ดิฉันและทีมงาน ได้มีโอกาสเข้าเยี่ยมชมสวน 9-10 เศรษฐกิจพอเพียง ของคุณ ธนกฤษฎิ์ พงษ์เกษมชูวงศ์ ได้เรียนรู้หลักเศรษฐกิจพอเพียงในการเกษตร ว่าด้วยเรื่องการจัดการน้ำ การทำนาแบบไม่ไถ หรือการทำนาแบบคนขี้เกียจ การเลี้ยงสัตว์แบบหลักการพึ่งพากันแบบธรรมชาติ เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีการจัดการดิน การแก้ปัญหาดินเปรี้ยว หรือดินเค็ม ซึ่งเป็นปัญหาหลักในการทำอาชีพเกษตรกรรม ของชาวนา วันนี้ดิฉันจึงขอนำเสนอวิธีการจัดการดิน จากสวน9-10 เศรษฐกิจพอเพียงกันค่ะ
ดิน ในแถบบริเวณตำบลสายยตะกูนั้น พื้นที่ทางภูมิศาสตร์คือ เป็นเนินสลับกันเตี้ยๆ บางพื้นที่ก็เป็นที่ลุ่ม หรือที่ดอน มีทั้งดิน ทราย เหนียว ร่วน ปะปนกันตามพื้นที่ ชาวบ้านส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม จึงปฏิเสธไม่เลยที่จะพบปัญหาเรื่องดิน และชาวบ้านส่วนใหญ่ก็ขาดความรู้เรื่องแก้ปัญหาที่ดินทำกิน การแก้ปัญหาดินนั้นจึงควรปรับให้เหมาะสมกกับพื้นทีเพื่อประโยชน์สูงสุดในการทำเกษตรกรรม
หลักการแก้ปัญหาดินเค็มด้วยทฤษฎีการห่มดิน
1 การพรวนหน้าดินให้มีความร่วนซุยเพื่อให้อากาศและน้ำถ่ายเทได้สะดวก
2 ป้องกันรักษาความชื้นในดินโดยอาจโรยเมล็ดถั่วเขียวลงไปเพื่อรักษาระบบนิเวศ
3 หาพืชที่ทนความเค็ม เช่น ข้าวหอมมะลิ105 ข้าวแดงน้อย ถั่ว แค ปลูกลงไป
4 นำเศษหญ้า ใบไม้ ฟางข้าว หรือวัสดุธรรมชาติ ลงไปในดิน
5 โรยปุ๋ยอินทรีย์ลงไปบนฟางข้าวคลุมหน้าดิน
หลักการแก้ปัญหาดินเปรี้ยว หรือดินเป็นกรด
ดินเปรี้ยวเกิดจากการที่เกษตกรใช้ปุ๋ยเคมีมากเกินไปทำให้ดินมีความเป็นกรดการแก้ปัญหาดินเปรี้ยวมีดังนี้
1 การแก้ปัญหาดินเปรี้ยวที่เกิดจากการใช้ปุ๋ยเคมีที่สะสมในดิน ให้ทำการหยุดใช้สารเคมี แล้วเปลี่ยนมาใช้ปุ๋ยอินทรีย์ ใบไม้ ฟางข้าว หรือปุ๋ยคอกเป็นต้น
2 การแก้ปัญหาดินเปรี้ยวหรือดินเค็มที่เกิดจากการใช้อินทรียวัตถุมากเกินไป ทำให้ดินย่อยสลายไม่ทัน เช่นบริเวณที่มีโค หรือกระบือลงไปนอนนจะทำให้มีมูล ค่อนข้างมาก เป็นนต้น แก้ได้โดยการนำน้ำหมักสมุนไพรรสจืดผสมน้ำ อัตราส่วน 1 ลิตร/น้ำ100 ส่วน เพื่อชะล้างความเปรี้ยวและความเค็มของดินให้ลดหรือจางลง โดยการน้ำน้ำหมักสมุนไพรรสจืด หรือปุ๋ยน้ำรสจืดมารดให้ทั่ว เป็นวิธีที่ดีที่สุดและเร็วที่สุดในนการแก้ปัญหาดินเปรี้ยว
วิธีสังเกตดินเปรี้ยว
1 หากนาข้าวจะมีใบเขียวสวยงามจำนวนมากเรียกว่า อาการบ้าใบ แสดงว่าดินเปรี้ยว
2 หากเป็นสวน สีเส้นใบจะไม่เสมอกัน ใบไม่ค่อยสวย สีใบไม่เขียว ไม่เป็นปกติของต้นไม้ชนิดดนั้นๆ
การแก้ปัญหาดินเปรี้ยวหรือดินเค็ม สามารถแก้ปัญหาได้ด้วยวิธีง่ายๆ แต่ต้องให้เหมาะสมกับลักษณะของพื้นที่เช่น ดินเหนียว ดินทราย หรือดินร่วน ก็ควรมีการปรับเปลี่ยนวิธีแก้ให้เหมาะกับสภาพดินนั้นๆค่ะ