ข้าพเจ้านางสาวศิริลักษณ์ หานะพันธ์ ตำแหน่ง เจ้าหน้าที่ดำเนินงาน ประเภท บัณฑิตจบใหม่ ตำบลปราสาท อำเภอบ้านด่าน จังหวัดบุรีรัมย์
กุ้งฝอย เป็นกุ้งน้ำจืดขนาดเล็ก พบได้ทั่วไปในภูมิภาคของประเทศไทยนำมาประกอบอาหารได้หลากหลาย เช่น ก้อยกุ้ง ทอดมันกุ้งฝอย น้ำพริกกุ้ง รวมไปถึงการผลิตภัณฑ์ที่ได้รับการแปรรูปจากกุ้งฝอย เช่น กุ้งจ่อม กุ้งแห้ง กะปิ เป็นต้น กุ้งฝอยนั้นมีโปรตีน และแคลเซียมรวมถึงสารอาหารอื่นๆจำนวนมาก มีคุณค่าทางโภชนาการสูง กุ้งฝอยที่วางขายตามท้องตลาดส่วนใหญ่จะเป็นการดักจับตามแหล่งน้ำธรรมชาติ ซึ่งไม่เพียงพอต่อความต้องการของตลาด ทำให้ปัจจุบันราคากุ้งฝอยพุ่งสูงกว่ากิโลกรัมละ 150-400 บาท จึงเป็นที่สนใจของเกษตรกรที่สนใจเลี้ยงกุ้งฝอยเชิงพาณิชย์ และเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภค
จากการสำรวจชุมชนตำบลปราสาททั้ง 18 หมู่บ้านเพื่อนำข้อมูลมาจัดดำเนินโครงการ พบว่ายังไม่มีครัวเรือนที่ทำอาชีพเลี้ยงกุ้งฝอยที่เป็นกลุ่มสัมมาชีพ แต่มีคนในชุมชนที่ดักจับกุ้งฝอยขายเป็นอาชีพในหมู่บ้านขามป้อม จึงเข้าไปสำรวจและสอบถามข้อมูลและเสนอโครงการกับคุณสง่า ทะเรืองรัมย์ คุณสง่าแจ้งว่าตนคิดจะเลี้ยงกุ้งฝอยอยู่แล้ว แต่ด้วยช่วงนี้ไม่มีเวลาดูแลที่เพียงพอเพราะเป็นช่วงฤดูเก็บเกี่ยวข้าว ซึ่งการเลี้ยงกุ้งฝอยนั้นต้องให้การดูแลใส่ใจเป็นพิเศษ เนื่องจากกุ้งฝอยเป็นสัตว์ที่บอบบางและตายง่าย การเลี้ยงกุ้งฝอยมีหลายวิธีและมีการลงทุนค่อนข้างสูง ต้องมีการเปลี่ยนน้ำทุกสัปดาห์สัปดาห์ละ 1 ครั้ง ต้องปรับสมดุลให้ดีไม่ให้น้ำเน่าเสียเพราะถ้าน้ำเน่าเสียกุ้งฝอยจะตายแล้วต้องมีบ่อ 2-3 บ่อ เพื่อที่จะแยกแม่กุ้งฝอยที่วางไข่ออกทันที เพื่อที่จะไม่ให้แม่กุ้งฝอยกินตัวอ่อนของตัวเอง การเลี้ยงกุ้งฝอยมีหลากหลายวิธี ดังนี้
1.การเลี้ยงกุ้งฝอยในบ่อซีเมนต์ เหมาะสำหรับผู้ที่มีพื้นที่น้อย ด้วยการใช้บ่อซีเมนต์ทรงกลมสำเร็จรูป ซึ่งวิธีนี้ประหยัดต้นทุนมาก และง่ายต่อการรื้อถอนหรือเคลื่อนย้าย
2.การเลี้ยงกุ้งฝอยในบ่อผ้าสำเร็จรูป เหมาะสำหรับผู้ที่มีพื้นที่น้อย ด้วยการใช้บ่อผ้าใบทรงสี่เหลี่ยมสำเร็จรูปสำหรับใช้เลี้ยง ซึ่งวิธีนี้จะต้องใช้ต้นทุนสูง แต่ง่ายต่อการรื้อถอนและเคลื่อนย้ายในการจัดการบ่อ
3.การเลี้ยงกุ้งฝอยในกระชังในสระบ่อดิน เป็นวิธีการเลี้ยงกุ้งฝอยที่ประสบความสำเร็จแก่ผู้ที่เลี้ยงกุ้งฝอยเป็นอย่างมาก เหมาะสำหรับผู้ที่มีพื้นที่ในการเลี้ยงและมีสระน้ำ โดยการใช้กระชังทรงสี่เหลี่ยมสำเร็จรูปนั้นเป็นวิธีที่ต้องใช้ต้นทุนสูง แต่ง่ายต่อการเลี้ยง
อย่างไรก็ตาม การเลี้ยงกุ้งฝอยนั้นต้องใช้การใส่ใจดูแลเป็นอย่างมากและต้องใช้ต้นทุนค่อนข้างสูง ทำให้ยากต่อการที่คนในชุมชนจะเลี้ยงกุ้งฝอยเป็นกลุ่ม เนื่องจากช่วงนี้เป็นช่วงฤดูเก็บเกี่ยวจึงทำให้ไม่มีเวลาในการเลี้ยงดูกุ้งฝอย หากจะเลี้ยงกุ้งฝอยคนในชุมชนแนะนำว่าสะดวกเลี้ยงในพื้นที่ของตนเองและพัฒนาต่อยอดต่อไป
