ข้าพเจ้านางลำไย นุชเวช ประเภทประชาชน ตำบลสายตะกู อำเภอบ้านกรวด จังหวัดบุรีรัมย์ ข้าพเจ้าได้ติดตามการทอผ้าไหมของกลุ่มทอผ้าไหมในตำบลสายตะกู โดยครั้งนี้ได้ติดตาม การทอผ้าไหมลายเถาผกาประติดกับลายไตรทิศาสีเคมี ซึ่งผ้าผืนนี้ข้าพเจ้าเป็นผู้ทอเอง ส่วนลวดลายรับมาจาก รศ.สมบัติ ประจญศานต์ เป็นผู้ออกแบบ โดยมีขั้นตอนการทำดังนี้
การทำเส้นยืน
- เริ่มจากการนำเส้นไหมมาลอกกาวสี
- นำเส้นไหมไปย้อมสีเคมีปลอดภัย โดยใช้สีน้ำเงินสด จากนั้นนำเส้นไหมขึ้นตากให้แห้ง
- นำเส้นไหมที่แห้งแล้ว นำมากวักใส่อัก
- จากนั้นนำเส้นไหมที่ได้มาขึ้นเส้นยืน แล้วร้อยฟันหวี พร้อมทอ
การทำเส้นพุ่ง
- นำเส้นไหมมาโยกเป็นลำหมี่ จำนวน 36 ลำ 50 ขีน 1 เกล็ดใช้หมี่ 6 เส้น
- นำเส้นไหมใส่โฮงโยกหมี่ จากนั้นโยกไหมแบบร่าย แล้วนำหัวหมี่ไปย้อมสีเหลืองทองสุก ตากให้แห้ง
- นำเส้นไหมใส่โฮงมัดหมี่ จากนั้นเริ่มทำการมัดหมี่โดยออกแบบเป็น “ลายเถาผกาประติดกับลายไตรทิศา สีเคมี”
- จากนั้นนำเส้นไหมที่มัดเสร็จแล้วไปย้อมแดง แล้วตากให้แห้ง มัดเอาสีแดง ย้อมสีม่วง แล้วตากให้แห้ง มัดเอาสีม่วง แตะสีเขียวบนจุดเหลืองแล้วสีเขียวไว้ แล้วล้างออก จากนั้นตากให้แห้ง
- นำเส้นไหมที่แห้งแล้วใส่โฮงมัดหมี่ แล้วแกะเชือกที่มัดออก
- นำเส้นไหมที่ได้มาปั่นใส่หลอด พร้อมทอ
ผ้าไหมลายเถาผกาประติดกับลายไตรทิศา สีเคมี เป็นผ้าไหมลายประยุกต์ ได้รับต้นแบบมาจากอาจารย์ รศ.สมบัติ ประจญศานต์ โดยต้นแบบมีมีลิขสิทธิ์ในการลอกเลียนแบบ
